Uzun süredir hukuk mücadelesi veren TRT'nin kararı ile ilgili ilk açıklamayı, Hukuk Müşaviri Avukat Veysel Gümüş, "Günün Konusu" programında yaptı.
TRT 2'de yayınlanan Günün Konusu programında Rekabet Kurumu'nun
rating ölçme sistemi ile ilgili incelemesi ve TRT'nin bu konudaki çalışmaları ele alındı.
TRT 1. Hukuk Müşaviri Avukat Veysel Gümüş, TRT'nin bir süredir hukuki çalışma içinde olduğunu hatırlatarak, Rekabet Kurumu'nun incelemesi sonunda
TİAK'ın yapısının hukuki standartlara uygun olmadığının ortaya çıktığını belirtti. Gümüş şöyle konuştu:
"Rekabeti ihlal edici boyutta düzeltilmesini aksi takdirde
soruşturma açılacağını ortaya koydu.
Cezai boyutta baktığımızda yetkili
mahkeme ticari sırların ifşa edilmemesini ortaya koydu. Böyle bir yapıda TRT'nin hukuki güvenliğin olmadığı, belirsizliğin olduğu uluslararası standartların olmadığı yapı içinde kalmanın yararlı olmadığını düşünmektedir."
TRT bundan böyle TİAK'ın da içinde bulunduğu rating
ölçümleme sistemi içinde yer almayacak.
İşte TRT'nin konuya ilişkin yaptığı kamuoyu duyurusu
"Halkın güveniyle tam 42 yıldır yayınlarını sürdüren TRT, yanlıştan yana taraf olmayacak ve bugün itibariyle
reyting sisteminden çekilecektir.
Bilindiği üzere
Türkiye Radyo
Televizyon Kurumu, son iki yılda yaptığı atılımlarla kamuoyunun beğenisini kazanmış ancak bu beğeni istenen ölçüde rating sonuçlarına yansımamıştır.
Her şeye rağmen özellikle prime time olarak adlandırılan zaman diliminde, TRT 1 kanalının izlenilirliğinde AB gurubunda 2008 yılı başından itibaren 2009 yılı
Mart ayına kadar istikrarlı bir artış görülmüştür. TRT’nin reyting sistemine dönük eleştirileri somut belgeler eşliğinde artarak devam edince özellikle 2009 yılı
Nisan ayından itibaren, TRT 1 kanalının reytingleri sistematik halde düşmeye başlamış ve bu düşüşün izahı yapılamamıştır.
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, yaklaşık iki yıldır, gerek TİAK bünyesinde ve gerekse de kamuoyu nezdinde televizyon ölçüm sisteminin aksayan yönlerini belirtip, uyarılarda bulunmuş ve gereken tedbirlerin alınmasını istemiştir.
Reyting sistemini düzenlemekle görevli olan Televizyon İzleme ve
Araştırma Komitesi (TİAK) üyeleri ve sistemin işleticisi
firma; TRT’nin sistemin teorik temellerine dönük eleştirilerini genel olarak kabul etmekle birlikte, bugüne kadar eleştirileri düzeltme adına somut bir adım atmamıştır.
2009 yılı
Ekim ayında televizyon
izleme ölçümü yapmak için TİAK tarafından yeni bir
ihale yapılmış; halen ölçüm yapan firma bu ihaleyi kaybetmiş ve başka bir firma bu ihaleyi kazanmıştır. (Ancak ihaleyi kazanan bu firma ölçüme 2011 yılı Ocak ayından itibaren başlayacak olup; bu tarihe kadar ihaleyi kaybetmiş mevcut firma ölçüme devam edecektir.) Yeni ihalede TRT’nin eleştirileri “kısmen” dikkate alınsa da, sistemin temelindeki yanlışlıklar devam ettirilmiştir.
Diğer taraftan mevcut ölçüm sistemindeki yanlışlıklar TRT’nin bir iddiası olmaktan çıkıp yargı organları tarafından da incelenmeye başlanmıştır. Bu kapsamda
Üsküdar 3.
Ağır Ceza Mahkemesi, mevcut ölçüm şirketi ve TİAK yetkilileri hakkında Türk Ceza Kanununun 239/1 maddesinin ihlali dikkate alınarak kamu davası açılmasına karar vermiştir. Bunun üzerine
Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı şüphelilerin yargılanması için kamu davası açmıştır.
Yine
Rekabet Kurulu TİAK’ın; “… belirli bir mal veya
hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak
rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama etkisini doğurabilecek nitelikte bir teşebbüs birliği olduğuna” karar vermiş ve 2009 yılı Ekim ayında TİAK tarafından yapılan yeni ölçüm ihalesinin durdurulmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu ayrıca “
televizyon izleme ölçümü hizmetlerinin temini için yapılacak ihalelerin rekabetçi bir yapıda olması” gerektiğini buna uygun olmayan “mevcut ihale sürecinin devam ettirilmesi durumunda IAA ve TİAK hakkında Kanun kapsamında işlem başlatılacağı”nı bildirmiştir.
Kamuoyunun, yargının, RTÜK’ün ve Rekabet Kurulu’nun televizyon izlenirlik ölçüm sistemi üzerindeki kanaatleri ortaya çıkmış iken; TRT yönetimi olarak, kurumumuzun bundan böyle TİAK yapısı içinde temsil edilmesini ve ihaleyi kaybetmiş bir şirket tarafından ölçümlenmesini sağlıklı görmediğimizi ifade etmek istiyoruz.
Halkın güveniyle tam 42 yıldır yayınlarını sürdüren TRT, yanlıştan yana taraf olmayacak ve bugün itibariyle reyting sisteminden çekilecektir.
2011 yılında ölçümleri yapacak yeni şirketin faaliyetlerini inceleyip; yeniden karar verecek olan TRT, bu süre içinde reyting sisteminde yer almayacaktır.
Kamuoyuna duyurulur…"