Türkiye, geçtiğimiz yılki rapora göre 1 puan gelişme gösterdi ve bir basamak yükselerek 53. sırada yer aldı. Değerlendirmeye alındığı ‘Doğu Avrupa ve Orta Asya’ grubunun ise en üst sırasında ise Türkiye var. Bu grupta Türkiye hariç tüm ülkeler 50 puan sınırının altında.

Yolsuzluk Algısı Endeksi’ni yayınlayan Şeffaflık Örgütü; gücün suistimal edilmesi, gizli anlaşmalar ve rüşvetin birçok topluma zarar verdiği uyarısını yaptı. 177 ülkenin üçte ikisinden fazlası, en yüksek puanın 100 olduğu endekste 50’den az puan aldı. Rapora göre bu gruptakiler, haklarında ciddi yolsuzluk problemi algısının hakim olduğu ülkeler. Geçtiğimiz yıl 49 puanda kalan Türkiye ise kıl payı farkla bu grupta yer almaktan kurtuldu ve 50 puan alarak Malezya ile 53. sırayı paylaştı.

Şeffaflık Algısı Endeksi’nin zirvesinde Danimarka ve Yeni Zelanda 91 puanla yer alıyor. Son sırayı ise sadece 8 puan alan Afganistan, Kuzey Kore ve Somali paylaşıyor.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın son ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e “Bizi Şanghay’a alın, AB sıkıntısından kurtarın.” dediği Şanghay İşbirliği Örgütü üyesi ülkelere Türkiye listede açık ara fark attı. Tam üyelik sürecinin devam ettiği Avrupa Birliği’nin ortalamasının ise gerisinde kaldı. Türkiye listede, yakın komşularından sadece Kıbrıs’ın (Rum Kesimi) altında yer aldı. Ortadoğu ve Balkan ülkelerini de geride bırakan Türkiye, aralarında İtalya’nın da olduğu 7 AB ülkesinin üzerine çıktı.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü Başkanı Huguette Labelle, “Endeks, tüm ülkelerin hâlâ hükümetin tüm kademelerinde yolsuzluk tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösterdi. Yerel izinlerin verilmesinden kanun ve kararnameler çıkarılmasına kadar bu böyle.” açıklamasını yaptı.

Şeffaflığın hesap verebilirliği nasıl desteklediğini ve yolsuzluğu önlediğini yüksek puan ülkelerin ortaya koyduğunu belirten Labelle, yine de ‘devlet kuruluşlarının kararlarını özel çıkarların etkilemesi’, ‘seçim kampanyalarının finanse edilmesindeki usulsüzlükler’ ve ‘büyük kamu ihalelerinden özensizliklerin’ bu ülkeler için bile büyük yolsuzluk riskleri olarak görülebileceğini dile getirdi.

Yolsuzluk Algısı Endeksi, 1995’ten bu yana yayınlanıyor bu yıl aralarında Dünya Bankası, Dünya Ekonomi Forumu ve Afrika Kalkınma Bankası verilerinin yanı sıra ‘Rüşvet Verenler Araştırması’ gibi 13 farklı araştırmanın sonuçlarından faydalanılarak hazırlandı.

Kamu hizmetindeki yetkililerin karar verme süreçlerine vukufiyet, ülkelerin puanını yükseltirken; kamu kuruluşlarının hesap verebilirliği ve etkinliği ilgili sorunlar da algı endeksini olumsuz etkiliyor.

Şeffaflık Örgütü, kamudaki yolsuzluğun küresel girişimcilerin yatırım yapmasını engellediğine dikkat çekiyor. Özellikle siyasi partiler, polis ve adalet sisteminin; çalışmaları hakkında daha açık olması gerektiğini belirten örgüt, yetkililerin de karar verme süreçleriyle ilgili daha şeffaf olmasının önemine dikkat çekiyor. Örgüte göre, birçok ülkede yolsuzlukların incelenmesi ve soruşturulmasının hâlâ çok zor olduğu ortada.

“Özellikle iklim değişikliği, ekonomik kriz ve aşırı yoksullukla mücadele çabaları yolsuzluk engeliyle karşılaşacak.” uyarısını yapan örgüt, G20 gibi uluslararası yapıların kara para aklama ile mücadele etmesini, şirketleri daha şeffaf hale getirmesi ve yolsuzlukla yurtdışına kaçırılan paraların peşine düşmelerini istedi. Huguette Labelle, “Yolsuzluk yapıp kaçanları durdurmanın zamanı geldi. Yasal boşluklar ve bu konuda siyasi iradenin olmaması hem yerel hem de uluslararası yolsuzluğu kolaylaştırıyor. Yolsuzluk yapanların cezasız kalmalarına karşı mücadele yoğunlaştırılmalı.” ifadelerini kullandı.