ABD'nin Texas eyaletinde 2005 yılından beri yapımı devam eden çok amaçlı yeni nesil savaş uçağı F35 Lightning II'nin A, B, C serilerinin yeni kabiliyetleri New York'ta basına tanıtıldı.
ABD, İngiltere ve Hollanda'nın envanterinde halihazırda bulunan F35 uçaklarının savaşçı kabiliyetleri konusunda henüz son çalışmalar tamamlanmamışken, güdümlü bomba gönderme özelliği eklenen uçağın üreticisi Lockheed Martin Havacılık ve Uzay Araştırmaları firması Başkan Yardımcısı Steve O Bryan, toplam 100 adet F35 uçağı temin edecek Türkiye'nin ilk iki F35 siparişini 2017 yılında teslim almasını beklediklerini söyledi.
Türkiye'nin başından beri bu programın ortakları arasında olduğunu belirten Bryan, ''Türkiye ile 250 milyon doların üzerinde bir yatırım kontratımız var. Türkiye F35'in çok kaydadeğer bir bölümünü üretiyor. Bu parçalar sadece Türk uçakları için değil, aynı zamanda bütün müttefiklerimizin alacağı 3 bin 100 uçak için üretiliyor. Ve bu endüstri yıllar boyu havacılık alanında üretime devam edeceği için ekonomik getirisi yüksek olacak'' diye konuştu.
Bryan, F35'lerin üretim ve teslimleri ile ilgili olarak şöyle konuştu: ''Şu ana kadar 100 uçak fabrika dışına çıktı. 85 uçağımız ABD'nin 6 farklı havaalanından uçuş gerçekleştiriyor. Türkiye, bu yılın sonuna veya gelecek yılın başında iki adet F35'i 2017 yılında teslim alma yönünde düşüncesini açıklayacak. Şu an uçaklarımız sadece ABD, İngiltere ve Hollanda'nın envanterinde bulunuyor. Kontrat altında ise 8 ülke bulunuyor. Avustralya, İtalya, Norveç, İsrail ve Japonya yakın zamanda F35 uçaklarına sahip olacaklar.''
Geçen yıl New York'ta yapmayı planladıkları tanıtımın Sandy Kasırgası dolayısı ile amacına ulaşamadığını kaydeden Lockheed Martin Başkan Yardımcısı Steve O Bryan, ''F35'in en son eklenen özelliklerinden bir tanesi, önceden hedefin üzerine salıverilen bombaların, yeni çalışmalar sonunda, yerdeki hedefe küresel konumlandırma sistemi sayesinde, güdümlü bir şekilde ulaştırılabilir hale gelmiş olmasıdır'' diye konuştu.
FİYATI 6 YILDA YÜZDE 55 UCUZLADI
Hava elektroniği özelliğinin bu uçağın en belirgin gelişmiş yanı olduğuna değinen Lockheed Martin İş Geliştirme Müdürü Malone, ''Bu uçak yeni radar sistemi ve sensörler sayesinde çok kullanımlı bir hale geliyor, uçağın projesini geliştirme külfetini paylaşan ülkelerin oluşturduğu iş paylaşımı ve sinerji sayesinde maliyetleri çok aşağıya çekebildik. 6 yıl içinde uçağın fiyatı yüzde 55 ucuzladı. Bu fiyatı düşürmeye devam edeceğiz ve 5. Nesil F35'ler 4. Nesil uçaklarla aynı fiyata gelecek'' dedi.
'F35'lerde İki tür üretim prensibi ortaya koyduklarını belirten Malone sözlerini şöyle sürdürdü: "En yüsek kapasitede en düşük fiyatla, yılda yaklaşık 200 uçak üreteceğiz. F35 müttefiklerimizin pilotlarını, bir tehlike anında ne yapması ve nereye gitmesi konusunda yönlendirerek daha güvenli bir uçuş sağlıyor ve onların, her uçuştan sonra, geri gelmelerinden emin olabiliyoruz.''
F35'LER PİLOTA İHTİYAÇ DUYAN SON NESİL
Öte yandan, tanıtım programında basın mensuplarına 5. Nesil özellikleri ile radara yakalanmayan F35'in bir simulatörünü kullanma izni de verildi. Gerçek F35 ile bire bir aynı dizayn edilmiş simulatorün aynı zamanda 4. Nesil uçak pilotlarının eğitimi için de kullanıldığı belirtildi.
F35'lerin uçuş sistemleri hakkında basın mensuplarına detaylı bilgiler veren test uçuş pilotu Ellie Climents da ''Şu an uçağın, operasyonel ve savaşma kapasitelerini test aşamasındayız. Bomba atabiliyor ve biz bu bombayı yönlendirebiliyoruz. Küresel konumlandırma sistemi ile füzeleri hedefe ulaştırabiliyoruz. Bu alanda son aşamayı tamamlamaya çalışıyoruz'' ifadesini kullandı.
Bir sonraki nesil uçakların pilotsuz uçup uçamayacağı sorusuna ise ''Umarım uçamazlar, ben bütün kariyerimi bu alanda inşa ettim'' diye espri ile cevap veren pilot Climents, ''Geleceğe baktığınızda, pilotsuz uçaklar yapmak şimdiden mümkün görünüyor. Ancak bunun için yaklaşık 50 senemiz daha var. Muhtemelen oğlum da büyüdüğünde halen pilotluk yapıyor olabilecek'' değerlendirmesinde bulundu.
Eski nesil avcı uçaklarından dört kat daha fazla etkili ve havadan havaya mücadele kabiliyeti yüsek olan F35'ler 1990 yılında tasarlandıktan sonra, ABD ve İngiltere'nin başını çektiği bir konsorsiyum tarafından hayata geçirildi. Projede, 2002'de dahil olan Türkiye'nin de içinde olduğu toplam 9 ülkenin ortaklığı bulunuyor. F35'lerin, rutin kontrolün yapıldığı sırada bir uçağın motorunda problem tespit edilmesi üzerine ABD Savunma Bakanlığı tarafından bir süre uçuşları askıya alınmıştı.