ABD'li gazeteci Robert Novak'ın,
Kuzey Irak'taki
PKK liderlerini yakalama amaçlı gizli bir
operasyon planını açığa vurması,
Washington'da
tartışma yarattı.
Bush yönetimi, operasyon planını resmen doğrulamadı, ancak yönetim ve
Kongre çevrelerinin
Milliyet'e aktardıkları, Novak'ın, önceki gün Washington Post'ta yayımlanan, "Bush'un Türk kumarı" başlıklı makalesinde verdiği bilgilerle örtüşüyor.
Yetkili çevrelerin, haberi kimin sızdırmış olabileceği konusundaki tahminleri ise, "operasyona isteksiz
ABD askerleri" ve "boşboğaz Kongre üyeleri" diye iki olasılıkta yoğunlaşıyor.
Novak'ın makalesinin ateşlediği tartışma, şu sorular çevresinde dönüyor:
1. Spekülasyon mu?
ABD'li kaynaklar, Novak'ın makalesini "spekülasyon" diye geçiştirmediler. ABD Savunma Bakanlığı'nın (
Pentagon) üç numarası Eric Edelman'ın, bir süre önce Kongre'nin sınırlı sayıda üyesine gizli brifing verdiği bilgisi de Kongre kaynaklarınca doğrulandı.
Bu durum, ABD Dışişleri'nden Matthew Bryza'nın 23 Temmuz'daki, "PKK'ya karşı 4 ya da 6 hafta içinde somut girişim olabilir" açıklamasıyla birleştirilince, söz konusu girişimin, "K. Irak'taki PKK liderlerinin ABD özel kuvvetlerince yakalanması" olabileceği izlenimi doğuyor. Ancak bu izlenim resmen doğrulanmıyor.
2. Kongre sabotajı mı?
Bu tip gizli bir askeri operasyonu, Washington'da ve Ankara'da önceden bilenlerin sayısının "toplam 10-15 kişiyi geçmeyeceği" ifade ediliyor. Bazı gözlemcilere göre, Edelman'ın
yasa gereği bilgilendirdiği Kongre üyeleri arasında "bu operasyona aklı yatmayanlar" Novak'a konuşmuş olabilir.
Novak'ın makalesinde, Edelman'ı dinleyen Kongre üyelerinin operasyonun "akıllıca olup olmadığını sorguladıklarını" aktarması, bu yönde bir işaret.
Washington
Times gazetesi de dünkü "Kongre'deki Gevşek Dudaklar" başlıklı başyazısında aynı yorumu yaptı ve "Kamuoyuna yansımasıyla birlikte, operasyon tümüyle masadan kalkmadıysa da ciddi biçimde sabote edilmiş oldu" diyerek "boşboğaz" Kongre üyelerini suçladı.
3. Centcom komplosu mu?
Bush yönetimi dışından bazı gözlemcilerse, "ABD
Merkez Kuvvetler Komutanlığı'nın (Centcom) K. Irak'ta PKK'ya karşı eyleme isteksiz baktığını; sınırlı bir özel kuvvet operasyonuna bile gönülsüz olduğunu" öne sürüyor.
Bu çevreye göre, "Edelman'ın brifingleriyle Washington'da operasyondan haberli olanların sayısı artınca, PKK'ya karşı eyleme isteksiz askeri yetkililerden biri Novak'a konuşmuş, Novak da asıl kaynağını gizlemek için Kongre üyelerini öne çıkartmış" olabilir.
4. Operasyon iptal mi?
Bu sorunun, Washington'da karşılığı yok. Resmi açıklamalar, "K. Irak'ta PKK'ya karşı yapılabilecekler konusunda
Türkiye ile işbirliğimiz sürecek" demenin ötesine pek geçmiyor. Ancak konuyla ilgili hemen herkes, "PKK liderlerinin de artık haberli olduğu bir operasyonun başarı şansının azaldığı, dolayısıyla olası girişimin en azından ertelenebileceği" yorumunu yapıyor.
Bu konu, dün Brookings Enstitüsü'nde,
Bilgi Üniversitesi öğretim üyelerinden Soli Özel tarafından da gündeme getirildi. Özel,
Kürt seçmenden önemli
destek alan AKP'nin yeni dönemde, "sınırötesi operasyona isteksiz" olacağını ve Iraklı Kürt liderlerle ilişkileri normalleştirmeye çalışacağını vurgularken, "Novak'ın makalesinin bir zararı da ABD'nin PKK'ya karşı ciddi girişimde bulunmasını zorlaştırmakla, bu normalleşmeyi ertelemektir" dedi.
YASEMİN CONGAR- MİLLİYET