- Türk Dil Kurumu yabancı kelimelerin karşılıklarını buldu.
- Amaç dil birliğini sağlamak ve daha anlaşılır olmak.
Türk Dil Kurumunun oluşturduğu çalışma grubu tıp terimlerine Türkçe karşılık arıyor.
Dil birliği sağlamayı ve daha anlaşılır olmayı hedefleyen çalışma kapsamında tıp terimlerine ilginç karşılıklar bulundu
"By-pass" yerine "köprüleme", "check-up" yerine "tambakı", "dedektör" yerine "ararbulur", "dezenfeksiyon" yerine "bulaş savma", "efervesan" yerine "fışırdayan", "endoskop" yerine "içgöreç" önerildi.
Dil birliği sağlamak ve daha anlaşılır olmak amacıyla Türk Dil Kurumunun oluşturduğu çalışma grubu, tıp terimlerine Türkçe karşılık arıyor. Çalışma kapsamında "by-pass" yerine "köprüleme", "check-up" yerine "tambakı", "dedektör" yerine "ararbulur", "dezenfeksiyon" yerine "bulaş savma", "efervesan" (suda eriyen tablet) yerine "fışırdayan", "endoskop" yerine "içgöreç" önerildi.
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyesi ve çalışma grubu başkanı Prof. Dr. Cengiz Yakıncı, tıp terimlerinin daha anlaşılabilir olması amacıyla Türkçe karşılıklar bulmayı ve dil birliği sağlamayı amaçladıklarını bildirdi.
Aynı tıp teriminin farklı yazımı ve kullanımıyla karşılaştıklarını, çalışmayla bunun önüne geçmeyi de planladıklarını kaydeden Yakıncı, "Yabancı dilden gelen bazı terimlerle ilgili sorunlar yaşanıyor. Astım hastalığı 'astma' hatta 'asthma' şeklinde bile yazılıyor. Aslında sözlükler aynı zamanda imla kılavuzlarıdır. Farklı yazılışların da ortadan kalması lazım" diye konuştu.
Yazıda ve anlamda birliğin yanı sıra tıp terimlerine Türkçe karşılıklar bulmayı da amaçladıklarını vurgulayan Prof. Dr. Yakıncı, dilde zorlamanın doğru olmadığını, yabancı sözcükler için bulunan Türkçe karşılıkların kabul görmesi halinde zamanla toplumda kabullenileceğini söyledi.
Çalışmanın belirli bir aşamaya gelmesi halinde internet ortamında paylaşılabileceğini bildiren Yakıncı, "Sözlük çalışmaları hiç bitmemeli, hep devam etmeli. Çünkü dil sürekli değişiyor ve gelişiyor" dedi.
Tambakı, ararbulur, fışırdayan
Çalışma grubunun bazı tıp terimleri için bulduğu Türkçe karşılıklar şöyle:
-Bazofil: Moryuvar
-X-bain: Çarpı bacak
-Eozinofil: Gülyuvar
-Anksiyete: Kaygı
-Aerosol: Püskürtü
-Algoritma: Akış basamakları
-Anabolizan madde: Özümleten madde
-Anevrizma: Baloncuk
-Antienflamatuar: Yangıgiderir
-Atrofi: Körelme
-By-pass: Köprüleme
-Check-up: Tambakı
-Dedektör: Ararbulur
-Dejeneratif: Yozlaştırıcı
-Depresyon: Çökkünlük
-Dezenfeksiyon: Bulaş savma
-Diyafram: Böleç
-Efervesan: Fışırdayan
-Ekartör: Ayırgaç
-EKG: Yürek çizgesi
-Endoskop: İçgöreç
-Endoskopi: İçbakı
-Fenomen: Görüngü
-Fertil: Döllergen
-Fistül: Akarca
-Megaloluk: Büyüklenmecilik
-Motivasyon: Güdülenim
-Nüks: Depreşim
-Refleks: Tepke
-Sadizm: Elezerlik
-Sendrom: Belirge
-Spazm: Ani kasılım
-Halusinasyon: Varsanı
-Hemofiltrasyon: Kansüzdürüm
-Hipermetrop: Yakıngörmez
-İmmünizasyon: Bağışıklama
-Akut: İvegen
-Kronik: Süregen
-Benign: İyicil
-Malign: Kötücül
-Hermafroidizm: Erdişilik
-Pürülan: İrinli
-Radyoaktif: Işınyayan
