Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu'nda, kamuoyunda 'yargı paketi' olarak bilinen 'Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi' kabul edildi. Üç günlük çalışma sonrası kabul edilen yargı paketi, eylül ayında hâkim ve savcıların maaşlarını artırmak için 17 madde olarak komisyona gelmişti ancak paket, yeni teklif ve önergelerle 50 maddeyi buldu.

Danıştay ve Yargıtay'ın yapısını değiştiren, 'makul şüphe' ile arama ve mal varlığına el koymayı kolaylaştıran yeni yargı paketi, 'İhtisaslaşma' adıyla HSYK'nın özel yetkili mahkemeler gibi mahkemelerin bakacağı işlere karar verecek olması, büyük tepki çekti. Muhalefet, "Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) ve özel yetkili mahkemeler geri geliyor." eleştirilerinde bulundu. 

Yargıtay'a 129, Danıştay'a 39 yeni üye kadrosu verilirken; HSYK bu üyeleri 15 gün içinde seçecek. Yargıtay ve Danıştay'a seçilecek üyelerin hâkim ve savcılıkta geçireceği süre de 20 yıldan 17 yıla çekildi. Hâkim ve savcılara getirilen disiplin affı sonrasında, daha önce ceza alanlar da yüksek yargıya üye seçilebilecek. Yargıtay ve Danıştay'daki dairelerin baktığı görevler ile bu dairelerdeki üyeler yeniden belirlenecek. Danıştay'da tüm dairelerin başkanlarından oluşan Başkanlar Kurulu'nun yetkileri, 7 kişiden oluşan Başkanlık Kurulu'na aktarılacak. Başkanlık Kurulu kararları da yargı denetimi dışında olacak. 

Kanun teklifinde bütün dosyalar için kısıtlama öngörülürken komisyonda avukatların bakamayacağı dosyaların kapsamı 10 madde ile sınırlandı. Buna göre kasten adam öldürme, cinsel saldırı, çocuk istismarı, uyuşturucu suçları, örgüt, devletin güvenliği ve anayasal düzene karşı suçlar, casusluk, silah kaçakçılığı ve kaçakçılık suçlarıyla ilgili dosyaları avukatların görmesi engellenebilecek. 

'Somut delillere dayalı kuvvetli şüphe' yerine 'makul şüphe' ile şüphelinin veya sanığın üstü, eşyası, konutu ve işyerinde arama yapılabilecek. Adli yıl açılış töreni kaldırılacak. Hâkim ve savcıların maaşları artırılacak. Bu kapsamda hâkim ve savcılara 1.155 lira ek tazminat ödenecek. Hâkim ve savcılara disiplin affı getirilecek.

Barolar Birliği Temsilcisi Ergun Ekim, komisyonda yargı dünyasına etkileyecek çok ciddi değişiklikler yapıldığını söyledi. Ekim, "Bir öngörü olarak belirtiyorum, bu düzenlemelerle büyük ihtimalle özel yetkili mahkemeler ve DGM'ler hayatımıza geri dönüyor." dedi. 

CHP'li Ali Rıza Öztürk de paketteki en tehlikeli maddenin bu düzenleme olduğuna dikkat çekti. Öztürk, "ÖYM'ler de ihtisas mahkemeleri olarak savunulmuştu. Bunun aslında ihtisaslaşma değil yeniden bir özel yetkili mahkeme ihas edildiğini unutmamak lazım. Bunun ciddi bir tehlikesi var. Bir yandan ÖYM'lerden yeni kurtulduk Allah'a şükür derken bir daha özel yetkili savcı hakim görmek istemiyoruz. Hukuk kurallarına uyan bağımsız tarafsız hakim ve savcılara ihtiyacımız var." diye konuştu.

CHP'li Turgut Dibek ise "Daha geçen özel yetkili mahkemeleri kaldırdık. Yeni özel yetkili mahkemeleri doğracak bir uygulama kabul edilemez." ifadelerini kullandı. Adalet Bakanlığı temsilcisi ihtisaslaşma sonrasında özel yetkili mahkemelerin gelmeyeceğini iddia ederken; AKP'li Şuay Alpay da prensip olarak özel yetkili mahkemelere karşı olduklarını, getirdikleri düzenlemenin de bunu öngörmediğini savundu.

Önceki gün Adalet Komisyonu'nda reddedilen idari hakim ve savcıların hukuk fakültesine yerleştirilmesini öngören madde, AK Partililerin verdiği önerge ile kabul edildi. Muhalefet partileri komisyonda reddedilen bir maddenin tekrar görüşülerek kabul edilmesine tepki göstererek toplantıyı terk etti. 

Ayağa kalkarak Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya'ya tepki gösteren CHP'li Ali Rıza Öztürk, "Komisyonun onuruna sahip çıkmıyorsun. Komisyonun reddediği bir maddeyi geri getirdiniz. Hepinize teessüf ediyorum, ayıp, yazıklar olsun." diye konuştu.

AK Partili iki vekilin karşı olmasına rağmen düzenleme diğer AK Partili milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. Getirilen düzenleme ile idari yargıda beş yıl süreyle görev yapmış hakim ve savcılar ile cumhurbaşkanı tarafından seçilmiş Danıştay üyelerinden hukuk fakültesi mezunu olmayanlar, hukuk fakültelerine sınavsız olarak yerleştirilecek. 

Komisyonda kabul edilen kanun teklifi ile 'iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması','teknik araçlarla izleme' ve 'gizli soruşturmacı görevlendirilmesi' tedbirlerinin kapsamı genişletilecek. Bu tedbirler anayasal düzene ve devlete karşı işlenen suçlarda da uygulanacak. Bu kapsamda artık anayasal düzene karşı suç gerekçesiyle dinleme kararı alınabilecek. 

Avukatların soruşturma dosyasına bakmasına kısıtlama getirilebilecek. Kanun teklifinde bütün dosyalar için kısıtlama öngörülürken komisyonda avukatların bakamayacağı dosyaların kapsamı 10 madde ile sınırlandı. Buna göre kasten kasten adam öldürme, cinsel saldırı, çocuk istismarı, uyuşturucu suçları, örgüt, devletin güvenliği ve anayasal düzene karşı suçlar, casusluk, silah kaçakçılığı ve kaçakçılık suçlarıyla ilgili dosyaları avukatların görmesi engellenebilecek. 

Muhalefet partilerinin eleştirilerine rağmen komisyonda kabul edilen maddelere göre 'somut delillere dayalı kuvvetli şüphe' yerine 'makul şüphe' ile, şüphelinin veya sanığın üstü, eşyası, konutu ve işyerinde arama yapılabilecek. 'Taşınmazlara, hak ve alacaklara el koyma'nın kapsamı da genişletilecek. Bu kapsamda anayasal düzene ve devlete karşı işlenen suçlarda mal varlığına el koyma kararı verilebilecek. 

Adli yıl açılış töreni kaldırılacak. Avukatlıktan hakim ve savcılığa geçiş için gerekli süre 5 yıldan 3 yıla indirilecek. Hakim ve savcıların maaşları attırılacak. Bu kapsamda hakim ve savcılara 1155 lira ek tazminat ödenecek.