Yargıtay Başkanlığı'nın TBMM'ye gönderdiği taslağın genel gerekçesinde, bölge adliye ve istinafa mahkemelerinin kurulmasına ilişkin kanunun kabul edilmesi ve istinafa ilişkin özel kuralların, çeşitli kanunlarda değişiklik yapılarak düzenlendiği belirtildi. Bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz incelemesi görevinin Yargıtay'a verildiği ifade edilen gerekçede, bölge adliye mahkemelerince incelenip kesinleşerek dosyaların sayısının ne oranda olacağı ve Yargıtay'a gelecek iş sayısı ve yoğunluğu henüz bilinemeyeceğinden Yargıtay daire ve üye sayısının azaltılma yoluna gidilmediği kaydedildi. Genel gerekçede, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının görevlerinin, Anayasa ve diğer kanunlarda yapılan değişikliklere paralel olarak, savcılık unvanlarının da bazı kanunlarda yapılan değişikliklere uygun olarak yeniden düzenlendiği anlatıldı. Gerekçede, ''hukukun üstünlüğü ve içtihat birliğinin gerçekleşmesinde, insan hak ve özgürlüklerinin güvencesi olan Yargıtay'ın, yargı kararlarının hukuka uygun ve adil olması yolundaki etkinliğinin artırılarak sürdürülmesi, ülke düzeyinde adli yargı alanında hukuk uygulamasının içtihatları arasındaki uyum ve birliğin sağlanması, kurumsal anlamda eksikliklerin giderilerek çalışmaların etkin, verimli kılınması ve istinaf yargılamasının kabul edilmiş olması sebepleriyle Yargıtay'ın görev kapsamının belirlenmesi amacıyla'' kanun taslağının hazırlandığı bildirildi. -DEĞİŞİKLİKLER- Taslakta, kanunun 13. maddesindeki ''Yargıtay'ın Görevleri'' yeniden belirlendi. Buna göre, Yargıtay'ın görevleri arasına ''bölge adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı mercine bırakmadığı karar ve hükümleri son merci olarak inceleyip karara bağlama'' görevi de eklendi. Taslağa göre, Yargıtay, ''Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başkan ve üyelerinin, başsavcılarının, Yargıtay Cumhuriyeti Başsavcıvekilinin, Sayıştay Başkan ve üyelerinin ayrıca özel kanunlarında belirtilen kimselerin aleyhindeki görevden doğan tazminat davalarına ve bunların kişisel suçlarına ait ceza davalarına ve kanunlarda gösterilen diğer davalara ilk ve son derece mahkemesi olarak'' bakmakla görevli olacak. Bu düzenlemenin gerekçesinde, Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay'ın kuruluş kanunlarında görev unvanları sayılanların şahsi suçlarında, Yargıtay Başkan ve üyeleri ile cumhuriyet başsavcısına uygulanan hükümlerin uygulanması öngörüldüğünden bu hükümlerin maddeye yansıtılması ve maddenin Anayasa'nın 148. maddesiyle uyumlu hale getirilmesinin amaçlandığı belirtildi. -TETKİK HAKİMİ VE SAVCILAR HAKKINDA SORUŞTURMA- Kanunun, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun görevlerini düzenleyen 18. maddesine, ''Yargıtay tetkik hakimi ve Cumhuriyet savcılarının görevden doğan veya görev sırasında işlenen suçları, sıfat ve görevleri gereğine uymayan tutum ve davranışları nedeniyle haklarında inceleme ve soruşturma yapılması Birinci Başkanlık Kurulunun iznine bağlıdır'' düzenlemesi eklendi. Maddenin gerekçesinde, Birinci Başkanlar Kurulu'nun görevlerinin Ceza Muhakemesi Kanunu dikkate alınarak ayrıntılı biçimde düzenlendiği ifade edildi. Yargıtay üyelerinin nitelikleri ve seçimini düzenleyen 29. maddedeki ''Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu ihtiyaç durumunu yetkili kurula duyurur'' ifadesi, ''Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu ceza ve hukuk dairelerindeki ihtiyaca göre Yargıtay üyeliğine seçilme niteliğine sahip adayları belirterek yetkili kurula görüşünü bildirir. Yapılacak seçimlerde bu görüş kurulca öncelikle dikkate alınır'' şeklinde değiştirildi. Madde gerekçesinde, Yargıtay üyeliğine seçilenlerin görevlendirildikleri dairelerinde etkin ve verimli çalışmalarını sağlamak amacıyla değişiklik yapıldığı belirtildi. Kanunun, kişisel ve görevle ilgili suçlara ilişkin 46. maddesindeki, Yargıtay Birinci Başkanı, birinci başkanvekilleri, daire başkanları, üyeleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilinin görevleriyle ilgili veya kişisel suçlarından dolayı haklarında soruşturma yapılabilmesinin Birinci Başkanlık Kurulu kararına bağlı olduğu hükmü korundu. Maddeye, bu hükümden sonra gelmek üzere, ''Ancak ağır ceza mahkemesi görevine giren suçüstü hallerinin soruşturulması genel hükümlere tabidir. Soruşturma, suç yerinin bağlı olduğu il Cumhuriyet başsavcısı tarafından bizzat yapılır. Ancak durum Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'na derhal bildirilir'' düzenlemesi eklendi. Değişiklik gerekçesinde, kişisel ve görev suçlarla ilgili soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin usul ve esasların Türk Ceza Kanunu'na uyarlandığı belirtildi. -YARGITAY ONUR GÜNÜ- Her yılın Temmuz ayının birinci günü olarak belirlenen ''Yargıtay Onur Günü'', taslaktaki değişiklikle adli yılın başladığı gün sayılacak. Bu günün kutlamasına ilişkin usul ve esaslar iç yönetmelikle düzenlenecek. Taslakla ayrıca Kanunun bazı maddelerine eklemeler yapıldı. Buna göre, Büyük Genel Kurul'un yargısal nitelikteki kararları, Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve Hukuk Genel Kurulu kararlarının tamamı ile daire kararlarından emsal niteliği taşıyanların elektronik ortamda yayımlanması sağlanacak. AB ve Türkiye arasında yürütülen çalışmaları, mevzuattaki değişiklikleri takip edebilmek için ''Uluslararası İlişkiler, Eğitim ve Araştırma Bürosu'' kurulacak.