İngiltere'de polislerin şüphesini çeken bir postacı, yapılan takipler sonucu illegal
bahis oynadığı gerekçesiyle tutuklanır. Dizüstü bilgisayarında ortaya çıkan bahis detayları postacıyı ele verir. Yapılan
soruşturma sonucunda postacının bir barda topladığı bahislerle şans oyunu oynadığı ve üç bahiste bu yolla 30 bin sterlin kazandığı ortaya çıkar. Brezilya'da ise
hakem Edilson Pereira de Carvalho,
Sao Paulo merkezli
yasadışı bir internet bahis sitesindeki bahisleri etkilemeye çalıştığı gerekçesiyle meslekten men edilir. Tüm dünyada suça
teşvik eden
sanal bahisin
Türkiye'de ulaştığı nokta da kırmızı
alarm veriyor. Son olarak Türkiye'de geçen ay akrabalarının parasını internette kaybettiği için bir gencin
intihar etmesi, yasadışı bahisin
tehlikesini ciddi biçimde ortaya koydu.
Türkiye'de 400 bin kişinin yurtdışı merkezli sanal sitelerde illegal olarak bahis oynadığı ve 1 milyar dolarlık
kayıtdışı bir pazarın ortaya çıktığı belirtiliyor. Bu rakamın sadece 400 milyon doları yasadışı olarak oynanan at yarışı bahislerinden kaynaklanıyor.
Yasadışı internet bahis siteleri Türkiye'de bir adım daha ileri giderek, bayi ağı oluşturmuş durumda. Ülke çapında yaklaşık 40 bayi ve 250 alt bayi şekilde örgütlenen illegal bahis sitelerinin en büyük gelir kaynaklarından birini de
yazıcılar yani bookie'ler oluştuyor. Bookie'ler, çevrelerinden topladığı parayı bahis sitelerinde
komisyon karşılığı oynuyor. Yasadışı sanal bahis sitelerinin en aktif faaliyet gösterdiği
bölge ise
Güneydoğu Anadolu. Öyle ki
Siirt,
Mardin,
Diyarbakır ve
Gaziantep'in başı çektiği
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sadece bookie'lerin elinde ayda 50 milyon doların üzerinde nakit para dolaştığı tahmin ediliyor.
İnterneti bilmeyen bookie'ye gidiyor
Sanal bahisin yol açtığı illegal gelir kapısı sayesinde bookie'ler, el altından milyon dolarları yönetiyor. İnternet bilmeyen ya da adını sanal kumarda kullanmak istemeyen kişiler, paralarını sanal bahiste oynaması için bookie'lere teslim ediyor. Ağırlıklı olarak Güneydoğu'da aktif olan bookie'lerin gelir kaynağını ise komisyon ve kârdan pay oluşturuyor. Örneğin bir sanal bahis sitesi
Fenerbahçe galibiyetine 1'e 85 veriyorsa, bookie'ler 1'e 60
teklif ediyor. Sitede hesabı olmayan, yasal engellemelere maruz kalmak istemeyen ya da internet kullanmasını bilmeyenler teklifi kabul ederek paralarını bookie'ye veriyor. Bahisin tutması durumunda aradaki 25'lik fark bookie'ye kalıyor. Bookie'ler kazandıkları bahisin ortalama yüzde 3 ila yüzde 6'sını alıyor. İşleyen sisteme göre bookie'ler yanlış tahminde bulunsalar bile para kazanıyor. Çünkü bookie'ler internette bahis oynamak için belli bir
ücret alıyor.
Bookie'lerin bugün sadece Güneydoğu'da ayda 50 milyon dolara sanal bahislerde yön verdikleri tahmin ediliyor. Yani 50 milyon dolar kayıtsız olarak elden ele dolaşıyor. Tahminim.com'un kurucularından Levent Erim, "Bookie bir anlamda komisyoncu. Türkiye'nin her yerinde bookie'ler var. Ancak en çok interneti tam olarak keşfetmemiş kentlerde yoğunlaşıyorlar. Özellikle Mardin, Siirt, Diyarbakır, Gaziantep gibi Güneydoğu kentlerinde sayıları oldukça fazla" diyor.
Bookie'lik sistemi tamamen "güven"e dayanıyor. Tüm işlemler kâğıt üzerinde dönüyor. Bunun anlamı kazandığınız zaman paranızı almanız bookie ile aranızdaki "güven"e bağlı. Spor Toto bünyesinde İddaa oyununu oynatan Inteltek'in Genel Müdür Yardımcısı
Kerem Ertan, "Yazıcılar, yasadışı bahisin bir parçası. Oynatan ile yazıcı arasındaki ilişki sadece güven üzerine kurulu. Onlar üzerinden bahis oynayabiliyorsunuz. Kazansanız da paranızı alıp alamayacağınız belli değil. Ancak asıl risk 'enteresan' bir para dolaşımının bir an da parçası olabilirsiniz" diyor.
Kimliklerini sır gibi saklıyorlar
Bookie'ler
toplum içinde kimliklerini bir sır gibi saklıyor. İfşa edilmemek için mesleklerinin yanı sıra ek iş olarak bookie'lik yapıyor. Bookie'ler ile ortaya çıkan en büyük tehlike ise 18 yaşından küçüklere bahis oynamanın yolunun açılması. 18 yaşının altındakiler bookie'lere paralarını verip, hiçbir engele takılmadan sanal bahis oynayabiliyor.
Bookie'lerin en büyük gelir kaynağı ise kazanılan bahisten aldıkları pay. Bookie'lerin oldukça güçlü olduklarına dikkat çeken Levent Erim, "Kendi içlerinde oldukça meşhur olan bookie'ler var. Milyonlarca doları yönetiyorlar. Ortada bu kadar çok nakitin döndüğü bir mecrada iş yapıyorsanız, arkanızın sağlam olması lazım. Bookie'ler Güneydoğu'da ayda 50 milyon dolara yakın bir parayı yönetiyor. Aralarında oldukça meşhur olanları var. Tek başlarına milyonlarca dolar portföyü var" açıklamasında bulunuyor.
Yurtdışı merkezli bahis şirketlerinde şansını kendi denemek isteyenler ise bayilere başvuruyor. Söz konusu sitelerin büyük şehrilerde 300'e yakın bayii bulunuyor. Bu bayilerden birinde giderek kupon dolduruluyor. Kupon şirketin merkezine fakslanıyor.
Yakalanmamak için
hesaplar değiştiriliyor
Para transferleri için
banka ve internet kullanılıyor. Kişiler veya şirketler adına açılmış hesaplara banka
havalesi ya da EFT kabul ediliyor. Hesapların izlenmesini zorlaştırmak amacıyla hesap adları ve numaraları sıkça değiştirilerek üyelere e-
mail yoluyla bilgi veriliyor.
KKTC’de faaliyet gösteren şirketler, Türk bankalarının KKTC şubelerinde hesap açarak bu hesapları kullanıyor. Bazı bahis firmaları, yurtdışındaki
yabancı bankalara ait hesapları da kullanıyor. En yaygın ödeme şekli ise
kredi kartı.
Kredi kartı hem tahsilat hem de ödeme kanalı olarak kullanılıyor. İnternet üzerinden ödeme kanallarında ise Neteller, Moneybookers, Click2Pay şirketler aracılık ediyor. Bu
servis sağlayıcı kurumlarla hesap açmakla, bir tür online cüzdan sahibi olunuyor. Üye olabilmek için "üyelik formu" doldurulup, telefonla konfirmasyon gerekiyor. Açılan hesaba para aktarabilmek için kredi kartı ve anlaşmalı bankaya havale gibi yöntemler kullanılıyor. Paranın bahis sitesine aktarılabilmesi için bahis sitesinin para yatırma sayfası altında bulunan ilgili opsiyon seçiliyor. Kayıt esnasında verilen ID numarası ile güvenlik numarası girilerek aktarılacak tutar belirtiliyor ve tutar anında bahis sitesi hesabına geçiyor. Bahis sitelerine bu tür sistemler vasıtasıyla para transferi yapıldığında, oyuncunun internetten bahis oynadığının takip edilmesi mümkün değil.
Kerem Ertan'a göre yasadışı bahis şirketlerinin en büyük kozu
vergi kaçırmak. Ertan, "İddaa olarak 14
kalem vergi ödüyoruz. Dolayısıyla bu maliyeti bahislere yansıtıyoruz. İllegal bahis siteleri ise
kayıtdışı faaliyet gösterdiğinden zaman zaman daha yüksek getiri
vaat ediyor" diyor. Bunun
doğal sonucu olarak yarışseverlere yüzde 20-30 daha fazla
ikramiye vermeyi teklif eden yasadışı bahis sitesi cazip hale geliyor.
Dünyada devlet
kontrolüne alınıyor
Türkiye'de 1959'da çıkarılan bir yasa ile Spor Toto dışında başka kuruluşun
spor bahisleri oynatması
yasak. ABD ve AB
ülkelerinde serbestçe faaliyet gösteren bahis siteleri ise son iki yılda artan
şike olaylarını önlemek ve para hareketlerini kontrol altına almak için ya
teker teker kapatılıyor ya da belli düzenlemelerl
e devlet kontrolüne alınıyor. Inteltek Genel Müdür Yardımcısı Kerem Ertan, "İllegal sanal bahis siteleri denilince internetin
kural tanımazlığı akla geliyor, sektörün liberalleşmesi isteniyor. Halbuki dünyadaki trende baktığımızda, hükümetler bahis sitelerini ya devlet kontolüne ya da tekeline almaya başladı. Çünkü illegal bahisler, devlet tarafından kontrol edilmesi gereken bir nakit akışının yaşandığı ve spor anlamında etik değerlerin yok olmasına neden olan mecralar" diyor.
Örneğin
Avrupa Birliği (AB), bahsi mal ve hizmetlerin serbest dolaşımının dışında tutuyor. Yani AB üyeleri ülkeler spor bahisleri konusunda kendi kanunlarını koyup, uyguluyor.
Danimarka,
Finlandiya,
Almanya,
Hollanda,
Fransa ve
İsveç spor bahis servislerini kısıtlayıcı önlemler aldı. Dünya futbolunun önemli merkezlerinden
İtalya da 2006 yılında kendisi için yasadışı gördüğü tüm bahis sitelerini kapattı. Çok ciddi para akışının döndüğü
Rusya ise yine yakın zamanda, parlamentoda 444 oya karşılık sıfır oy ile serbest olan spor bahis sektörünü monopol hale getirdi. Bir diğer uç örnek ise ABD.
Özgürlükler ülkesi ABD, halka açık milyarlarca dolarlık piyasa değeri olan sanal internetteki bahis sitelerini kapattı. Türkiye ise geçen gün TBMM'den kabul edilerek geçen bahis oyunlarını düzenleyen
yasa tasarısı ile illegal bahis oynatanlara 2 ila 5 yıl arasında
hapis ve
para cezası verilmesi planlanıyor.
2.5 yılda 500 milyon dolar Katma Değer Vergisi, Şans Oyunları Vergisi ve
Kurumlar Vergisi ödedik. Geçen yıl İddaa'nın cirosu 1.5 milyar dolar seviyesindeydi. 2003
Nisan ayında sıfır olan İddaa bugün 2007
Şubat ayında 500 milyon dolar minimum değer olarak ortaya çıkıyor
REFERANS