İşte köşe yazısının ilgili bölümü...
Yaz tatiline girmeye hazırlanan TBMM'de,
iktidar kulisindeyiz. Telefonlar susmak bilmiyor.
Adana,
Gaziantep, Kilis,
Osmaniye, Şanlıurfa'dan arayan arayana. Milletvekilleri, bir yandan vatandaşın "Ne olacak?" sorusuna
cevap vermeye diğer yandan jet krizinin arka planını öğrenmeye çalışıyor. Yöre esnafı tedirgin. "Aman çatışma çıkmasın, işlerimiz durur!" diyor.
İşte bu mesaj trafiği Ankara'nın, Esed rejiminin saldırganlığına karşı vereceği tepkinin ana hatlarını belirliyor...
"
Ekonomi boyutu,
terör riski,
Müslüman ülkeyle çatışma ihtimali, Orta
doğu dengeleri,
Türkiye'nin bölgesel imajı, Esed'i destekleyen ülkelerin hesabı" ayrı ayrı masaya yatırılıyor. Son 72 saat içinde gerek Başbakanlık'ta gerekse Genelkurmay'da stratejik analizler de yapılıyor. Kimliği belirli, silahsız Türk
keşif uçağını düşmanca tutumla vuran
füze bataryalarının nokta operasyonla
imha edilmesi seçeneği bile değerlendiriliyor! İşte burası çok önemli.
"Tetiği çekeni değil çektireni gözeten bu yaklaşım" anlık tepki verilmesi yerine
soğukkanlı tavır almayı gerektiriyor.
"Esed'in ve arkasındaki güçlerin oyun planını bozalım. Yerini, zamanını ve yöntemini bizim tayin edeceğimiz misillemeye hazırlanalım" görüşü ağır basıyor.
***
Şu bir gerçek ki
Türkiye ile Suriye arasında bir savaş muhtemelen kısa süreli olur ama etkileri yıllarca sürer.
* Ankara'nın "Yumuşak güç" politikası sarsılır.
*
Arap Baharı coğrafyasında "ilham kaynağı Türkiye" algısı tersine
döner.
* Tasfiye sürecindeki Beşar Esed'in siyasi ömrü uzayabilir.
*
Dikkatler, Suriye'deki katliamlardan
Türkiye'yle gerilime çevrilir.
* Doğu Ak
deniz ısınır. Tek taraflı manevrayla
Kıbrıs açıklarında
İsrail'le ortaklaşa doğalgaz arayan
Rum Yönetimi'nin, "Türkler kaba kuvvet yanlısı" tezi prim yapar.
* Kürecik'teki NATO
radar üssü nedeniyle rahatsızlığını gizlemeyen
İran,
Irak,
Lübnan ve Suriye'yi kapsayan "şia ekseni" pekişir.
* Soğuk
Savaş döneminden bu yana
Afganistan, Irak ve Libya'yı kaybeden
Rusya, "sıcak denizleri kontrol" çabasıyla Esed'e daha fazla sahip çıkar.
* Rusya, hem İncirlik'i ve Kıbrıs'ı hem de enerji koridorlarını kontrol ettiği Lazkiye'deki deniz üssünü büyütüp, bölgeye iyice yerleşir.
* İsrail, Esed'in yerine ikame edeceği kukla yönetimi bulana kadar mevcut statükodan yana duruş sergiler.