Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump'ın görev süresi 20 Ocak'ta sona erecek. Ancak Kongre binasının birkaç saatliğine işgal edildiği ve biri polis beş kişinin hayatını kaybettiği olayları tahrik ettiği için Trump'ın 20 Ocak'tan önce azledilmesi isteniyor.
Temsilciler Meclisi Çoğunluk Lideri Steny Hoyer, meclisteki diğer Demokratlara Başkan Yardımcısı Mike Pence'in 25'inci maddeyi yürürlüğe koymaması hâlinde 13 Ocak Çarşamba günü azil için bir sonraki adımı atacaklarını söyledi.
DAHA ÖNCE DE AZLLEDİLMESİ İÇİN OYLAMA YAPILMIŞTI
Çarşamba günü oylamanın yapılması hâlinde Trump, ABD'de Temsilciler Meclisi'nin iki defa hakkında azledilmesi yönünde oy verdiği ilk başkan olacak.
Temsilciler Meclisi'nin Trump'ın azledilmesi yönünde oy kullanması Senato'da duruşmalar gerçekleştirilmesine yol açacak. Süreç sonunda Senato, Trump'ın "halkı isyana tahrik etmek"ten suçlu olup olmadığına ve görevden alınıp alınmamasına karar verecek.
Trump'ın Senato tarafından suçlu bulunması bir daha kamuda görev yapmasını engelleyebilir.
Kongre'nin iki kanadında da az sayıda Cumhuriyetçi, Trump'ı görevden alma teşebbüsünde Demokratlara destek verme kararı aldı.
"HEMEN HAREKETE GEÇMELİYİZ"
Pelosi azil safahatına dair mektubunda, "Anayasa ve demokrasimizi korumak için hızlı hareket edeceğiz, çünkü bu Başkan ikisine de mevcut olarak tehdit oluşturuyor." ifadelerini kullanmıştı.
Temsilciler Meclisi Başkanı, "Gün geçtikçe bu Başkan'ın demokrasimize saldırıları yoğunlaşıyor, o yüzden hemen harekete geçmeliyiz." demişti. Demokratlar, hafta başında Pence'e 25'inci maddeyi yürürlüğe sokması yoksa azil süresini başlatacağı yönünde tehditte bulunmuştu.
Geçen hafta Trump yanlısı binlerce protestocu, Biden'ın seçim zaferini resmileştirecek oturum gerçekleştirilirken Kongre binasının çevresini kuşatmıştı.
Bir grup protestocu Kongre'ye ev sahipliği yapan Kapitol Binası'nın içine girdi. Kapitol'de güvenlik sağlandıktan sonra oturum devam etti ve Biden'ın zaferini resmileştiren Seçmenler Kurulu oyları sayıldı.
25'İNCİ MADDE NEDİR?
John F. Kennedy'nin öldürülmesinden sonra oluşturulan 25'inci madde, mevcut başkanın görevini yapamayacak hale gelmesi durumunda görev değişikliği yapılabilmesini hedefliyor.
Maddenin 4'üncü bölümü, başkanın görevi yürütemeyecek hale gelse bile görevi bırakmayı kabul etmemesi durumunda yapılabileceklerden söz ediyor.
Bazı uzmanlara göre 25'inci madde yazılırken Kongre üyeleri fiziksel ve ruhsal problemlerden söz ediyordu. Bazı akademisyenler ise maddenin görevdeki başkan "ülkeye tehlike oluşturmaya başladığı zaman" kullanılabileceğini savunuyor.
25'inci maddenin yürürlüğe konulması için Başkan Yardımcısı Pence'in ve kabinesinin çoğunun Trump'ın görevi devam ettirmeye uygun olmadığını iddia etmesi gerekiyor.
Trump bu durumda başkanlık yapabilecek durumda olduğu itirazında bulunabilir. Yine Pence ve kabinenin çoğu bu iddiaya karşı çıkmazsa Trump iktidarda kalır.
Pence ve kabine Trump'ın itirazına rağmen şikayetlerini sürdürürlerse son kararı Kongre veriyor. Kongre'nin iki kanadının üçte ikisi de Trump'a karşı oy kullanırsa Başkan, 25'inci madde ile görevden alınır.
BAŞKAN DONALD TRUMP AZLEDİLEBİLİR Mİ?
Azledilmek başkanın görevden alınması anlamına gelmiyor. Azil safhası, Temsilciler Meclisi'nin Trump'a suçlama yöneltip bu suçlamaları Senato'ya göndermesinden ibaret.
Temsilciler Meclisi'nin 435 üyesi başkana suçlamaların yöneltilmesini kabul ederse dosya Senato'da görülüyor.
Senato daha sonra başkanın suçlu olup olmadığını belirlemek için duruşmalar gerçekleştiriyor. Anayasa'ya göre bir başkanın suçlu bulunup görevden alınması için Kongre'nin üçte ikisinin oyu gerekiyor.
"ÜST DÜZEY SUÇ VE KÖTÜ DAVRANIŞ"
T24'ün haberine göre başkanların azledilmesi için "üst düzey suç ve kötü davranış" işlemiş olması gerekiyor. The Guardian'a konuşan ABD Anayasa profesörü Frank Bowman, Trump'ın halkı isyana teşvik etmekle veya ABD hükûmetini devirmeye çalışmakla suçlanabileceğini ifade etti.
Bowman, Trump'a "Anayasa'ya sağdık kalmamak" gibi daha genel bir suçlama da yöneltilebileceğini ifade etti.