Türkiye, TÜBİTAK, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), Elektrik İşleri Etüd İdaresi (EİEİ), üniversiteler ve sanayi kuruluşlarının katılımıyla en yaygın ulusal kaynağı olan kömür ve tarımsal atıklardan sıvı yakıt üretimi için harekete geçti. Merkezi santraller için uygulanabilir bir tesisin de kurulum hazırlıklarının sürdüğü projede, ilk çıktı olarak sıvı yakıt üretimi başarıyla gerçekleştirildi. Proje kapsamında elde edilen bilgi birikimiyle elektriğin de bu teknolojiler yoluyla üretimi sağlanacak. TÜBİTAK ve TKİ yetkililerinden alınan bilgiye göre, TÜBİTAK Kamu Projeleri Destekleme Programı kapsamında yürütülen ve TKİ ile EİE'nin müşteri kurum olarak yer aldığı ''Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi ''TRİJEN'' projesi geçen yıl başladı ve üç yıl sonra tamamlanacak. Proje yöneticiliğini TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü'nün yaptığı projede, İstanbul Teknik Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, UMDE Mühendislik Müteahhitlik Tic. Ltd. Şti., HABAŞ Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş. yürütücü ortak kurumlar olarak görev alıyor. Dünyada, çevre kirliliği kaygıları ve gerekse petrole dayalı enerji kaynaklarının giderek azalmaya yüz tutması ve fiyatlarının artması nedeniyle enerji teknolojileri alanında hissedilebilir bir değişim ve gelişim süreci yaşanıyor. Türkiye'de de son yıllarda, kömür ve biyokütle kaynaklarından ileri dönüşüm teknolojileri kullanılarak sıvı yakıt ve çeşitli kimyasallar elde etmek ve bunların temiz ve verimli bir şekilde enerji üretimi, ulaşım ve diğer sektörlerde kullanımına yönelik yoğun Ar-Ge ve teknoloji uygulama çalışmaları devam ediyor. -TÜBİTAK'TAN SIVI YAKIT ÜRETİM ATAĞI- Enerji üretiminde hem enerji kaynağı olarak hem de kullanılan enerji teknolojileri açısından büyük ölçüde dışa bağımlı olan Türkiye, bu dezavantajı ortadan kaldırmak için büyük çaplı ar-ge projeleriyle dünyadaki gelişmeleri izlemeye devam ediyor. Bu kapsamda, ''TRİJEN'' projesi kapsamında kullanımı artacağı tahmin edilen kömür ve biyokütle kaynaklarından sıvı yakıt üretimi ve bu yakıtların enerji üretim ve ulaşım sektöründe kullanımına yönelik teknolojilerin uygulamasının Türkiye'ye büyük bir katma değer sağlayacağı belirtiliyor. Projede, ülkenin yaygın ve ulusal kaynağı olan kömür ve biyokütle karışımlarından daha ekonomik, verimli, temiz ve çevre dostu sıvı yakıt üretimi, yüksek verimlilikte ayrıklaştırılmış ve merkezi santraller için uygulanabilir teknolojilerin geliştirilmesi, sonuçların pilot ölçekte demonstrasyonu amaçlanıyor. Temiz kömür teknolojilerinin, enerji ve çevre açısından kabul edilebilir temiz yakıtların üretilebilmesi, petrol bağımlılığının azaltılabilmesi ve yakıt çeşitliliğinin sağlanması açısından Türkiye için önemli bir alternatif olduğu belirtiliyor. -KÖMÜR GAZLAŞTIRILIYOR, YAKITA ÇEVRİLİYOR- Proje kapsamında, kömür ve biyokütle karışımlarının gazlaştırılmasıyla sentez gazı elde edilmesi ve sentez gazının kirleticilerden arındırılması, temizlenen sentez gazının şartlandırılması ve karbondioksitin ayrılması sentez gazından Fischer-Tropsch prosesi ile sıvı yakıt üretimi yapılıyor. Çalışmalar sonucunda ilk sıvı yakıt üretiminin gerçekleştirildiği projede, karbon emisyonlarını azaltmak üzere karbondioksit ayırma sistemi çalışmaları yapılıyor. Bu çalışmalar ile birlikte elde edilecek bilgiler, kömür ve biyokütle kaynaklı kimyasallar üretilmesi, entegre gazlaştırma kombine çevrim ile elektrik üretilmesi gibi uygulama alanlarında da doğrudan kullanılabilecek.