Hükümet, vergilerin büyük kısmını dolaylı vergilerle vatandaştan topluyor. Son aylarda yaşanan kaynak sıkışıklığı için ise çözüm yine vatandaş oldu. Hükümet, çeşitli kesintilerle vatandaştan toplayacağı gelirlerle kaynak sıkışıklığını aşmayı hedefliyor.

Evlilik sürecinde devletten destek almak isteyenler için uygulamaya konulan ‘çeyiz hesabı'na başvurular başladı. Gençler çeyiz hesaplarında biriktirdikleri meblağın yüzde 20'si kadar devletten katkı alacak. Evlilik niyetinde olan gençlerin büyük ilgi göstermesi beklenen çeyiz hesaplarındaki birikim devlet için önemli kaynak olacak.

Şu ana kadar toplam 51 milyar lira biriken bireysel emeklilik sisteminin kapsamı genişletiliyor. Halen 6 milyon kişinin bulunduğu fona, 50 kişinin üzerinde işçi çalıştıran işletmeler ve yeni işe gireceklerle birlikte yaklaşık 5 milyon civarında kişi de dahil edilecek. Hü- kümet buradan yaklaşık 15 milyar lira fon girişi bekliyor.

Memur ve işçi maaşlarından bireysel emeklilik kesintilerinin dışında vergi dilimi nedeniyle de ekstra kesinti yapılacak. Vergi dilimi nedeniyle her memurdan ayda ortalama 120 TL kesinti yapılacak. 3 milyon 350 bin memurdan bu yılın kalan aylarında yapılacak toplam kesinti 3,3 milyar lirayı bulacak. Vergi dilimi yüksekliği ile 5,5 milyon asgari ücretliden de 1,2 milyar lira toplanacak.

Avrupa Birliği kriterlerine uyum kapsamında kimlik kartları, ehliyetler ve pasaportlar değişecek. Türkiye'de 78 milyon kişinin kimlik kartı, 26 milyon kişinin ehliyeti ve yaklaşık 11 milyon kişinin de pasaportu var. Değişecek olan kimlik, pasaport ve ehliyetler yüzünden vatandaşın cebinden toplam 1.7 milyar TL çıkacak. Vatandaş kimliğe 8 TL, ehliyete 15 TL ve pasaporta 87.5 TL ödeyecek. Bu üç kalemden devletin kasasına 2 milyar TL girecek. Böylelikle hükümet kısa vadede vatandaştan yaklaşık 22 milyar lira ek gelir elde edecek

İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Sadettin Orhan, bireysel emeklilik sistemindeki yeni uygulama ile işçinin eline geçecek net ücretin düşeceğini ifade etti. 90'lı yıllarda da bu tür fonların kurulduğunu hatırlatan Orhan, Konut Edindirme Yardımı (KEY) ve Tasarrufu Teşvik Sistemi Kesintisi (NEMA Ödemeleri) gibi fonların geçmişte çok iyi sonuçlanmadığının altını çizdi. 10-15 yıl sonra işçilere 3'er 5'er lira verip “haydi biriken paranız bu” denebileceğini ifade eden Orhan, “O da acı bir tecrübe olarak işçilerin kafasında soru işareti. Konut Edindirme Fonu ile konut sahibi olacağım diyen çalışanın eline 50 lira gibi konutun anahtarını dahi alamayacakları komik rakamlar verilmişti. Bu tür tecrübeler de işçilerin hafızasında taze olduğu için buna çok sıcak bakılacağı yönünde kanaat yok” dedi

DAHA önce 10 ve üzeri işçi çalıştıran işyerleri, maaşları banka üzerinden ödüyordu. Bu uygulama şimdi 5 kişiye çekildi. Artık 5 ve üzerinde işçi çalıştıran işletmeler çalışanların maaşlarını bankaya yatıracak. Böylelikle bankalarda yaşanan likidite sorunu önemli ölçüde azaltılacak.

MHP Samsun Milletvekili Erhan Usta ise piyasada ciddi bir likidite sıkıntısı olduğunu vurguladı. Bunun emisyonun düşük olmasından değil, güvensizlikten kaynaklandığının altını çizdi. Piyasalarda yaşanan sıkıntıların üretimi arttırmakla giderileceğini belirten Usta, üretimi arttıramayan hükümetin değişik yöntemlerle likiditeye yönelik birtakım arayış içerisine girdiğini kaydetti. Bireysel emekliliğin zorunlu hale getirilmesinin tasarrufları arttırmak amaçlı olduğunu hatırlatan Usta, “Çok yüksek maliyetlerle bu fonlarda para biriktirilmesi sağlanıyor. Bunlar daha sonra nasıl olur, kamu bu yükün altından kalkabilir mi kalkamaz mı? Bunlar çok alelacele alınmış kararlar. Bunların sürdürülebilirliği de tartışmalı” dedi.

Kaynak: Özgür Düşünce