Hükümet, ‘örtülü ödenek’ dışında bir de ‘diğer giderler’ adı altında milyarlarca liralık kamu harcamasının nereye yapıldığını gizliyor.
TÜSİAD Merkezi Yönetim Bütçesi Takip Raporu’na göre, 2016’da 55.1, 2017’de 65.1 milyar liralık harcama “diğer bütçe giderleri” adı altında gizlendi.
Raporda, toplam harcamaların yaklaşık yüzde 10’luk bölümünün bu şekilde gizlendiği vurgulanarak “Mali işlemlerin tanımlı detaylandırılmış hesaplara değil de o hesap grubundaki ‘diğer bütçe giderleri’ hesap detaylarına atılmasının onun tanımlanamamasına, ne için harcandığının bilinememesine, gizlenmesine neden olduğu” belirtildi.
Müteahhitlere gitti
Bütçede ‘müteahhitlik giderleri’ kaleminden 2016’da yapılan 33.5 milyar liralık harcamanın yüzde 30.9’u olan 10.3 milyar lira, 2017’de ise 38 milyar liralık harcamanın yüzde 34.3’ü olan 13.1 milyar lira ‘diğerleri’ kalemi altında gizlendi. Gizleme 2018’in ilk 8 aylık döneminde de sürdü. İlk 8 aydaki 30.4 milyar liralık müteahhitlik giderinin yüzde 34.4’ü olan 10.4 milyar liralık bölümü ‘diğerleri’ adı altında gizlendi.
Örtülü harcama patladı
2018 yılının tümü için öngörülen bütçe açığının yüzde 70’inin ilk altı ayın sonunda gerçekleşmiş bulunduğu hatırlatılan raporda yıl sonu için 100 milyar liralık açık öngörüldü. Örtülü Ödenek Cari Harcamalarının da içinde yer aldığı Görev Giderleri kaleminde ödeneklerin yüzde 132 oranında aşıldığını belirten rapor, “Bu ödenek kaleminin yüzde 53’ü örtülü ödenekten oluştuğu için ödenek aşımının örtülü ödenek kullanımındaki hızlanmadan etkilendiği açıktır” denildi. Raporda ayrıca, iç borç artışının hızlanmasına ve faizlerdeki artışla birlikte borçlanma maliyetlerinin artmasına da değinildi. Haziran 2018 sonu itibarıyla Hazine iç ve dış borç stoku geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19 civarında arttı.
Sosyal Amaçlı Transferlerin yüzde 99.8’inin, Cari Mal ve Hizmet Alımları Giderleri içindeki “Üretime Yönelik Mal ve Hizmetlerin” yüzde 30’unun, Yasal Giderlerin yüzde 44’ünün, Müşavir Firma ve Kişilere Yapılan Ödemelerin yüzde 59’unun bu şekilde ‘diğer giderler’ adı altında gizlendi.