İnsan Hakları Derneği (İHD) Bitlis Şubesi Başkanı Av. Seval Karaçelik, Bitlis merkeze bağlı Yukarı Ölek ile Aşağı Ölek köyleri arasında bulunan ve bir süre önce yapılan hava destekli operasyon ile bazı yapıları yıktırılan PKK mezarlıkları ile ilgili hazırladıkları araştırma, inceleme ve gözlem raporunu kamuoyu ile paylaştı.

İHD Bitlis Şube yöneticileriyle İHD'nin Tatvan ilçesinde bulunan bürosunda basın toplantısı düzenleyen Şube Başkanı Av. Seval Karaçelik, hak ihlallerini yerinde görmek amacıyla oluşturdukları heyetle birlikte söz konusu operasyon bölgesinde araştırma, inceleme ve gözlem yaptıklarını yaptıkları gözlemler sonucunda ise bir detaylı bir rapor hazırladıklarını söyledi.

Heyetle birlikte mezarlıklara yakın köylerde de incelemelerde bulunduklarını ve görgü tanıklarıyla görüştüklerini ifade eden Karaçelik, gözlemler neticesinde bölgede bulunan çok sayıda vatandaşın operasyonlardan maddi anlamda zarar gördüklerinin tespit edildiğini bildirdi.

İHD olarak hazırladıkları araştırma, inceleme ve gözlem raporunu da paylaşan Karaçelik, şöyle konuştu: "Heyetimiz tarafından Yapılan incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde; "Bitlis İl merkezine bağlı Yukarı Ölek köyünde bulunan ve Xerzan Şehitliği olarak tabir edilen mezarlığa ve etrafındaki yapılara güvenlik güçleri tarafından 29 Eylül 2015 tarihinde saat 03.00'da saldırı başlamış 30 Eylül 2015 tarihi saat 15.00 civarında son bulmuştur. Yapılan saldırılara karşılık verilmiş, sıcak çatışma ortamı yaşanmış ve tanık anlatımlarına göre bir kısım asker yaralanmış veya yaşamını yitirmiştir. Valilik tarafından yapılmış olan resmi açıklamada her ne kadar güvenlik güçlerinden hiçbirinin yaralandığı ya da yaşamını yitirmiş olduğundan söz edilmemiş olsa da olay yerinde bulunan tanıklar askerlerin vurulduğunu ifade etmiştir. Operasyon dahilinde tahrip edilen mezarlıklar ve yapılan cami ve misafirhanenin yıkılması kabul edilemez bir durum olup toplumun inanç, insani ve manevi değerlerine zarar vermiştir. Saldırının yapılan bu mezarlık çatışmalarda yaşamını yitiren PKK mensuplarına ait cenazelerin çevreden toplanarak bir araya getirilmesi ve son zamanlarda Kobane'de yaşamını yitiren YPG ve YPJ'lilerin defnedilmesi suretiyle oluşturulmuş olan bir mezarlıktır. Ayrıca kullanılamaz hale getirilen cami ve enkaz haline getirilen misafirhane de yaşamını yitirmiş olanların yakınları için inşa edilmiştir.

Raporumuzda sunmuş olduğumuz fotoğraflardan görüleceği üzere mezarlıkta bulunan tüm mezarların taşları ve mermerleri bilinçli bir şekilde tek tek kırılmıştır. Bu durum esasen saldırının ne amaçla yapıldığını ve ne hedeflendiğini açıkça göstermektedir. Ölmüş olan kişilerin yeniden cezalandırılması amacı taşıyacak şekilde yapılan bu uygulama ile temelde ailelerin ve insanların inanç ve insani duygularında ciddi anlamda zedelenmeler meydana getirmiştir. Yaşamını yitirmiş olan çocuklarının mezarını istemek her ailenin hakkıdır. Hiçbir gerekçe aileyi bu haktan mahrum etmenin sebebi olarak gösterilemez. Güvenlik güçleri tarafından başlatılan saldırının mezarlığın civarında bulunan köylere yansıtılması sebebiyle köyde yaşayan bireylerin yaşam haklarına zarar gelme olasılığının hiçbir surette dikkate alınmaması kabul edilemez bir durumdur. Ayrıca olay yerinde bulunan canlı kalkanların varlığı gözetilmeden operasyona pervasızca ve gelişi güzel devam edilmesi sivil insanların yaşam hakkının güvenlik güçleri tarafından ciddi anlamda tehdit edildiğini göstermektedir. Yine saldırının mezarlığın çok ötesinde bulunan çevrelere kadar yaygınlaştırılması beraberinde; köylülere ait meraların, otlakların, meyve ağaçlarının, arı kovanlarının yanmasına sebebiyet vermiş, söz konusu alanların gelişi güzel bir şekilde taranması operasyondan kaynaklı olarak köylülerin maddi anlamda çok büyük zararlara uğramalarına sebebiyet vermiştir. Heyetimiz olayların gerçekleşme sebebi ve mahiyetine bakmaksızın yaşamını yitirmiş kişilere dünyevi mekanizmalar ile hesap sorma veya cezalandırma girişimlerini kabul edilmez bulmaktadır. Ayrıca bu operasyonlar ile birlikte sivillerin yaşam hakkını riske düşüren, can ve mal güvenliğini tehdit eden uygulamaları ve saldırıları kınamaktadır."

Hazırlanan rapor kapsamında yapılması gereken talepleri de sıralayan Karaçelik, şunları kaydetti: "Yapılan operasyonlar neticesinde heyetimizce yapılan gözlem ve incelemelerimizde köylülerin konutlarında ciddi tahribatların oluştuğu, temel geçim kaynakları olan tarlaların, meyve ağaçlarının, arı kovanlarının ve otlaklarının tamamen yanmasından kaynaklı olarak bireylerin mülkiyet hakkına zarar verdiği açıktır. Bu temelde mülkiyet haklarına verilen bu zararların derhal karşılanması elzemdir. Bu temelde talebimiz Bitlis Valiliği tarafından bir zarar tespit komisyonu oluşturularak yaşanan maddi ve manevi mağduriyetler karşılanmalıdır. Yine heyetimiz 28 Eylül 2015 tarih saat 20.00 ile 30 Eylül 2015 tarih saat 12.00 arasında gerçekleştirilen mobil şebeke kesintilerinin bireylerinin iletişim haklarına getirilen bir kısıtlama ve hak ihlali olduğu kanaatindedir. Kesintilerin hangi gerekçe hangi kurumun talimatıyla yapıldığı ve ilgili kurumların bu konudaki tasarruf yetkisini ne şekilde kullandığının bir an önce açıklığa kavuşturulmasını talep etmektedir."

CİHAN