Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nde bugün bağımsızlık referandumu düzenlenecek. Referanduma idari statüsü hala belirlenememiş yerleşimler de dahil edildi. Bunlar arasında en büyüğü ise, uzun yıllar bir Türkmen kenti olarak bilinen Kerkük.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi lideri Mesud Barzani tarafından ilk olarak 7 Haziran'da duyurulan ve Erbil yönetiminin tek taraflı kararıyla yapılacak olan referandum, IKBY'nin resmi olarak kontrol ettiği Erbil, Süleymaniye ve Duhok'u kapsayacak.
Referandum Kerkük'ün yanı sıra tartışmalı bölgeler olarak tabir edilen Musul'un batısındaki Şengal ilçesiyle doğusundaki Başika kasabası, Tuzhurmatu ve Hanekin ilçeleriyle Mendeli, Celavla ve Karatepe kasabalarında gerçekleşecek.
Referandumun yapılmasıyla ortaya çıkacak muhtemel evet kararının sebep olacağı yeni tablonun, tüm Ortadoğu ve küresel siyasetin kodlarını değiştirmesi bekleniyor. Öte yandan israil’e ait 12 adet F-16’nın Erbil Havaalanı’na indiği öne sürülürken, Kerkük’te jetlerin kuyruklarında bayrak olmadığı iddia edildi. ABD ise Erbil’deki üsse bin 500 askeri takviye etti. Havaalanındaki askeri hareketlilik gün boyu sürdü. Kerkük’te görev yapan Irak merkezi hükümetine bağlı güvenlik güçleri, refarandum güvenliği için bölgeyi Kürdistan Asayiş Birlikleri’ne teslim etti.
***
Erbil top atışlarıyla vuruldu
Öte yandan İran’ın, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) Erbil kentine bağlı dağlık sınır bölgelerini top atışlarıyla vurduğu belirtildi. Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) resmi internet sitesinden yapılan açıklamada, İran topçu birliklerinin özellikle Balekayeti ve Hacı Omeran’a bağlı “Gundejor, Alane, Kunere, Dinoy Gewre, Dinoy Biçuk, Berde Zerde” köylerini aralıksız bombaladığı ifade edildi. Açıklamada, topçu atışlarının herhangi bir kayba yol açıp açmadığına dair bilgi paylaşılmadı. Söz konusu gelişmenin İran’ın da şiddetle karşı çıktığı ve yarın düzenlenmesi planlanan “anayasaya aykırı” referandum öncesi yaşanması dikkati çekti. İran, daha önce de kendine muhalif İran-Kürdistan Demokrat Partisi’ne bağlı Peşmerge güçlerinin varlığını gerekçe göstererek, dağlık sınır bölgelerini top atışlarıyla vurmuştu.
***
İran füze denemesi yaptı
İran, orta menzilli yeni füzesinin denemesini başarıyla gerçekleştirdiğini açıkladı. Yaklaşık 2 bin kilometrelik bir menzile sahip olan Horamşehr adlı füzenin fırlatılması devlet televizyonundan yayınlandı. Denemenin ne zaman yapıldığı ise açıklanmadı. ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü Birleşmiş Milletler’de yaptığı konuşmada, İran’ın füze programını ve 2015 nükleer anlaşmayı eleştirmişti. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de Cuma günü yaptığı açıklamada, “caydırıcılığı” artırmak amacıyla askeri güçlerini pekiştireceklerini söylemişti. İran’ın yeni geliştirdiği Horamşehr füzesi ilk olarak Cuma günü Tahran’da düzenlenen askeri törende kamuoyuna gösterildi. Devlete ait Press TV, bu füzenin birden fazla savaş başlığı taşıma kapasitesine sahip olduğunu belirtti. ABD, Temmuz ayında balistik füze programı ve “terör örgütlerine verdiği destekten” dolayı İran’a bir dizi yeni yaptırım uygulamaya başladı. ABD ayrıca Ocak ayında da İran’ın yaptığı bir füze denemesinin ardından yeni yaptırımlar yürürlüğe sokmuştu. ABD’ye göre, bu denemeler 2015 tarihli nükleer anlaşmanın ruhuna aykırılık taşıyor. Trump’ın 15 Ekim’de Kongre’ye İran’ın nükleer anlaşmaya uyumlu davranıp davranmadığıyla ilgili değerlendirmesini ve anlaşmanın yürürlükte kalıp kalmayacağına yönelik tavsiyesini bildirmesi öngörülüyor.