İran'la dünya güçleri arasında 6 ay önce imzalanan 'Ortak ve Kapsamlı Eylem Planı'nın uygulamaya konulmasıyla bu ülkeye uygulanan ekonomik yaptırımlar dün gece resmen kaldırıldı. Uluslararası Atom Enerjisini Kurumu'nun (UAEK), İran'ın nükleer programıyla ilgili taahhütlerini yerine getirdiğini onaylamasının ardından Viyana'da ortak açıklama yapıldı.

Dünya güçlerini temsilen AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve İran'ı temsilen Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in okuduğu bildiride, "Taahhütlerini yerine getirmesi ile birlikte İran'a nükleer programı dolayısıyla uygulanan çok taraflı ya da tek taraflı ekonomik ve mali yaptırımlar kaldırılmıştır." denildi. Müzakereci taraflar Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve ABD'nin de bundan sonra nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanması konusunda İran'la işbirliği yapacakları duyuruldu. Bununla birlikte tarafların ve UAEK'nın; Eylem Planı'nın uygulanmasını denetlemeye devam edecekleri vurgulandı. Anlaşmanın, gerektiği gibi uygulanmasıyla, bölgesel ve küresel barış, istikrar ve güvenliğin gelişmesinde anahtar rol oynayabileceği belirtildi.

Açıklamada, "Bu başarı açıkça gösteriyor ki; siyasi irade, azim ve kapsamlı çok taraflı diplomasi ile en zor meseleleri bile çözüme kavuşturabilir, etkili şekilde uygulanabilecek çözümler bulabiliriz. Bu, uluslararası toplumun, dünyayı daha güvenli bir yer yapma çabalarımızda akılda tutması gereken cesaret verici ve güçlü bir mesajdır." ifadelerine yer verildi.

Mogherini, daha sonra ayrıca yaptığı açıklamada, anlaşmanın Avrupalıların ekonomik çıkarlarına uygun olduğunu vurguladı ve Suriye gibi meselelerde İran'la artık çatışma değil işbirliği döneminin başlayacağı yorumunu yaptı.

KERRY: DAHA GÜVENLİ BİR DÜNYANIN İLK GÜNÜ

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ise Viyana'da ayrı bir basın toplantısı düzenledi. John Kerry, UAEK'nın İran'ın nükleer anlaşma kapsamında gerekli adımları tamamladığına yönelik onaylarını doğruladıklarını ve İran'a yönelik yaptırımların kaldırıldığını duyurdu. Kerry, 'Uygulama Planı' adlı ekteki 'ABD'nin yapacakları' başlığı altında ve yaptırımların kaldırılmasını içeren 5 maddenin bundan böyle uygulamada olduğunu bildirdi.

Kerry, 16 Ocak gününün, 'daha güvenli bir dünyanın ilk günü' olduğunu, diplomasi çabalarının dünyanın önemli sorunlarını çözmede ne kadar güçlü olduğunu kanıtlandığını söyledi. Bir geçiş döneminden uygulama dönemine geçildiğini kaydeden Kerry, nükleer silah tehdidinin ortadan kaldırıldığını vurguladı. Amerikalı bakan, AB ve Amerika'nın, UAEK'nın, İran'ın taahhütleri yerine getirmesini onaylamasıyla birlikte, derhal İran'ın nükleer faaliyetlerine bağlı yaptırımları kaldırdığını ifade etti.

Kerry, İran'ın nükleer yetisini azaltmak amacıyla önemli adımlar attığını belirtti ancak İran'ın anlaşma şartlarına uymaya devam edip etmeyeceğini her an tedbirli bir şekilde gözlemlemeye devam edeceklerini sözlerine ekledi.

İran'la dünya güçleri arasındaki nükleer müzakereler 2003 yılından beri, bazen kesintilere uğramakla birlikte, sürüyordu. Batılı ülkeler, İran'ın bu programla atom bombası elde edebileceğinden şüpheleniyordu. İran ise böyle bir niyetinin olmadığını savunuyordu. Şimdi İran nükleer programının kapsamını daraltmış, bunun karşılığında da kendisini küresel ekonomi ve ticaretten dışlayan yaptırımlardan kurtulmuş oldu. CİHAN