İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarının yanı sıra işgal altındaki Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik baskın, saldırı ve gözaltıları da devam ediyor. İsrail’in faşist Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in ABD basınına sızan konuşması, Başbakan Benjamin Netanyahu hükümetinin Batı Şeria’daki ‘geçici’ ve ‘uluslararası hukuka uygun’ olduğu iddia edilen ‘askeri işgaline’ ilişkin durumu değiştirmeye çalıştığını ortaya koydu.
The New York Times (NYT) gazetesinin haberine göre, Smotrich, 9 Haziran’da Batı Şeria’da düzenlenen bir toplantıda, yasadışı İsrailli yerleşimcilere hükümetin, Batı Şeria’nın yönetilme şeklini değiştirmek ve resmi olarak ilhak ile suçlanmadan bölgedeki kontrolünü sağlamlaştırmak için gizli bir çaba gösterdiğini söyledi. Smotrich, bu özel görüşmede yaptığı, aynı zamanda kayda da alınan konuşmasında, amacın Batı Şeria’nın Filistin devletinin parçası olmasını engellemek olduğunu söyledi. Faşist bakan, yerleşimcilere, “Size söylüyorum; bu mega dramatik. Bu tür değişimler bir sistemin DNA’sını değiştirir” dedi.
Smotrich’in Batı Şeria’nın kontrolünü devretmek istemediği yeni bir bilgi olmasa da İsrail hükümetinin resmi duruşu, Batı Şeria’nın statüsünün İsrailli ve Filistinli liderler arasında görüşmeye açık olduğu şeklindeydi. İsrail Yüksek Mahkemesi de İsrail’in Batı Şeria’daki varlığının generallerin gözetimindeki geçici bir askeri işgal olduğuna, bunun İsrailli sivil yetkililer tarafından idare edilen kalıcı sivil bir ilhak olmadığına hükmetmişti.
Bakan Smotrich’in konuşması ise bu çerçeveye aykırı bir yaklaşımı ortaya koydu. Buna göre, İsrailli bakan, ses kaydında, Batı Şeria’daki yetki ve otoriteyi İsrail ordusundan alıp Savunma Bakanlığı’nda kendisi için çalışan sivillere devretmeyi öngören bir programın çerçevesini çiziyordu. Söz konusu planın bazı kısımları son 18 ay içinde uygulamaya geçirilmiş, bazı yetkiler halihazırda sivillere devredilmişti.
Bu bağlamda “Biz ayrı sivil bir sistem yarattık” diye konuşan İsrail Maliye Bakanı, uluslararası gözetimden kaçabilmek için hükümetin Savunma Bakanlığı’nın süreçteki dahlinin devam etmesine izin verdiğini, böylece ordunun halen Batı Şeria’nın yönetiminin kalbinde yer aldı görüntüsünün verilmesinin hedeflendiğini anlattı. Smotrich, “Bunu uluslararası ve hukuki bağlamda sindirmek daha kolay olacaktır. Böylece burada yaptığımızın ilhak olduğunu söylemeyeceklerdir” diye konuştu.
Yaklaşık yarım saat süren ve The New York Times muhabirlerinin dinlediği ses kaydı, Smotrich’in konuşma yaptığı toplantıya katılanlardan biri tarafından gazeteye iletildi. Bu kişinin işgal karşıtı bir kampanya grubu olan ‘Peace Now’dan (Barış Şimdi) bir araştırmacı olduğu bilgisi paylaşıldı. Smotrich’in sözcülerinden Eytan Fold da bakanın bu konuşmayı yaptığını doğrulayarak etkinliğin ‘bir sır olmadığını’ söyledi.
Smotrich’in konuşmasında iddia ettiğine göre, İsrail Başbakanı Netanyahu da kendisinin çerçevesini çizdiği planın detaylarından haberdardı. Smotrich, konuşmasında, Netanyahu’nun da ‘tamamen kendileriyle olduğunu’ söyledi.
Öte yandan, Smotrich’in ifadeleri, Filistinliler için şaşırtıcı olmadı. İşgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde yer alan siyasi analiz grubu Horizon Center’ın (Ufuk Merkezi) direktörü İbrahim Dalalsha, “Gündeminde olduğundan şüphelendiğimiz şeylerin çoğunun Smotrich’in kendi sesinden doğrulandığını duymak ilginç" diye konuştu. Dalalsha, bu yaklaşımın yeni olmadığının da altını çizerek, “Bu, 1967’den bu yana devam ediyor. Smotrich ortaya çıkmadan çok öncesinden bu yana…” ifadelerini kullandı.
Smotrich’in konuşmasına yanıt olarak İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada ise “Bu toprakların nihai statüsü, doğrudan müzakere içinde olan taraflarca belirlenecektir. Bu politika değişmedi” denildi.
