İstanbul’da, Özel Eslife Hastanesi’nde doğum yapan Ayşe Kaya doğumdan 2 gün sonra kapıda bekleyen polisler tarafından gözaltına alınarak bebeği ile birlikte Edirne’ye götürdü. 4 gündür Edirne’de gözaltında tutulan 6 günlük bebek sahibi Ayşe Kaya tutuklandı, bebeği kayınvalidesine teslim edildi. 

Cezaevine gönderilen kadın, kamuoyu tepkisinin ardından gece saatlerinde hapishaneden çıkarıldı.

Bebeğiyle birlikte 4 gün nezarethanede tutulan anne Ayşe Kaya’nın, çıkarıldığı savcılıkta iki gün boyunca sorguda “isim ver” baskısına maruz kaldığı öğrenildi. Kaya’nın kimseye iftira atamayacağını, hiçbir suç işlemediğini ve işleyeni de bilmediğini söylemesinin ardından savcılık tarafından tutuklanma talebiyle mahkemeye sevkedildiği ardından da Sulh Ceza Hakimliği tarafından tutuklandığı belirtiliyor.

15 Temmuz sonrası hukuksuz operasyonlar kapsamında doğum yapmış anneler tutuklanırken cezaevlerindeki hamile kadınlar da serbest bırakılmıyor. Yasalar ve AİHM içtihatları ise hakim ve savcıların keyfi kararlarının tersini söylüyor.

Herhangi bir sağlık sorunu olmasa bile 5275 sayılı Ceza İnfaz Kanunu’nun 16/4 maddesine göre, “Hapis cezası, gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren altı ay geçmemiş kadınlar hakkında geri bırakılır.” ifadesi kullanılıyor. Yine aynı Kanunun 16. maddesine göre, “yukarıdaki hüküm “tutuklular”hakkında da uygulanır.” deniyor.

Uzmanlar 5275 sayılı Kanun’un, 16/4 ve 116. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, hamile kadınların ve bebeği altı ayı geçmemiş olanların tutuklanması, iç hukuka göre mümkün olmadığını vurguluyor.

İç hukuktaki bağlayıcı kararlar kadar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) karar ve içtihatları da hamile kadın ve bebeği olan şüpheli ya da tutuklu anneleri koruma altına alıyor. AİHM kararları, ‘’Tutuklama sadece iç hukuka uygun olmakla kalmamalı, aynı zamanda keyfi de olmamalıdır. Kanunları kötü niyetli uygulama açık keyfiliktir.’’ diyor.

Hukukçular şu noktaya dikkat çekiyor: “Yukarıdaki iki hüküm ışığında bu türden durumda olanların suç işledikleri iddia ediliyorsa, gözaltına alınmadan ifade çağrılmaları Anayasa m. 13’ün de gereğidir. Bu nedenle hamile olan ya da 6 aydan küçük bebeği olup da tutuklananlar veya avukatları, 5275 sayılı Kanunun 16/4 ve 116. Maddelerini gerekçe gösterip tahliye talebinde bulunmalıdır.’’