Kazakistan'da Ağustos ayında gerçekleşen devalüasyon durdurulamıyor. Petrol fiyatlarındaki düşüşünün ardından Ağustos ayında serbest kur rejimine geçen ülkede sürekli yükselen doların ateşi bir türlü düşürülemiyor.

Petrol fiyatlarındaki sert düşüş sebebiyle baskı altında olan Kazakistan para birimi Tenge, ülkenin dalgalı kur rejimine geçmesinin ardından yüzde 60'in üzerinde değer kaybetti. Son 3 aylık dönemde sürekli yükselen dolar, yine rekor bir yükselişle günü 312 tengeyle kapadı.

Tengenin değer kaybında Rusya ve Çin piyasalarında yaşanan gelişmeler doğrudan etkili olurken, petrol fiyatlarında yaşanan iniş çıkışlar Kazakistan mali piyasalarını da olumsuz etkiliyor.

YENİ MERKEZ BANKASI DA DOLARIN ATEŞİNİ DÜŞÜREMEDİ

Ağustos ayında yaşanan devalüasyon sonunda bir ABD dolarının 186 tengeden 255 tengeye kadar çıkması ve yükselmeye devam etmesi Kazakistan Merkez Bankası Başkanı Kayrat Kelimbetov'u koltuğundan etmişti. Merkez Bankası Başkanı görevini yürüten Kayrat Kelimbetov, görevinden alınarak yerine Daniyar Akişev tayın edilmişti. Daniyar Akişev'in göreve gelmesinin ardından yeniden hareketlenen dolar günü 312 tengeden kapayarak yeni bir rekora daha imza attı.

Günü 312 tengeden kapatan doların 320 ilâ 350 tengeye kadar yükselebileceğini iddia eden analistler, dövizdeki bu yükselişe Merkez Bankası'nın müdahale etmesi gerektiği kanısında.

Doların yükselişinin petrol fiyatları, dış ticaret dengesi, uluslararası döviz paritesindeki hareketlilik gibi bazı dış etkenlerden kaynaklandığına dikkat çeken analistler, 2015 yılı sonuna kadar bir ABD dolarının 320 ilâ 350 tengeye kadar ulaşabileceğini iddia ediyor.

Kazakistan, Venezuela'dan Suudi Arabistan'a petrol zengini pek çok ülkede düşen enerji fiyatlarıyla mücadele etmek için yeni yollar bulmakta zorlanırken Ağustos ayında ülkenin en büyük iki ticaret ortağı Rusya ve Çin'den gelen devalüasyon adımlarının ardından tengenin serbest düşüşüne izin vermişti.

Kazakistan'da son kez Şubat 2014'te yüzde 20 devalüasyon yaşanmıştı. Toplam ihracat gelirlerinin yüzde 55'i petrol ve diğer doğal kaynakların ithalatına bağlı olan ülkede, petrol fiyatlarındaki düşüş bütçe gelirlerine de olumsuz yansıyor.

Kazakistan Merkez Bankası eski Başkanı Kayrat Kelimbetov Ağustos ayında yaşananın bir devalüasyon olmadığını ve daha önceden de duyurulduğu üzere Kazakistan'da dövizde uygulanan koridor sisteminden vazgeçerek dalgalı kura geçtiklerini söylemişti. CİHAN