Dernek yetkilileri ürünlerin önemli bölümünün Antalya’dan alındığını, üreticinin paketleme sistemleri olmadığından siyasilerin açıkladığı gibi üreticiden doğrudan mal almanın mümkün olmadığını ve tanzimde satış yapılan sebzelerin alınan fiyatların oldukça altında satıldığına dikkat çekti.
Ankara Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Ceyhan Gündüz, “Sebzelerin hiçbiri üreticiden gelmiyor. Tedarikçi firmalar malı Antalya halinden ya da üreticiden tedarik edip aracı olarak ulusal yerel firmalara satış yaparlar. Mevcut tanzim satışları karşılayanlar bu firmalar. Halden alıyorlar. Direkt üreticiden alım söz konusu değil” diye konuştu.
‘Yüzde 50-70 zarar var’
“Üreticinin paketleme sistemi yok. Kasası yok. Mevcut sistemde kimse direkt üreticiden mal alamaz” diyen Gündüz sözlerini şöyle sürdürdü: “Tanzimde satışı yapılan sebzeler, alınan fiyatların altında satılıyor. Tanzimde yüzde 70’lere varan zarar var. Ürünler yüzde 50-70 arası zararla satılıyor… Türkiye’nin her yerinde şubesi olan ulusal firmalar bile alamıyorlar bu ürünleri tanzimde satılan bu fiyatlara. Bunu sürdürmeleri mümkün değil… Patates 3.5 liraya alınıyor, 2 liraya satışa sunuluyor. Domates 4.2 liraya alınıyor, tanzimde 3 liraya satılıyor.”
‘Tanzimdeki fiyatlar sürdürülebilir değil’
Antalya Serik Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Yusuf Yılmaz ise “Tanzim satışın ilk başlayacağı gün biz ürün gönderdik buradan, domates 3.8 liraya satıldı ama tanzimde kilosu 3 liraya satışa çıktı. Salatalık 4.1 liraya gönderildi buradan ama tezgahlarda 3.5 liraya satıldı” dedi.
Tanzim satış için alımların üreticiden değil tedarikçi firmalardan yapıldığını belirten Yılmaz, “Tedarikçi firmalarla çalışılıyor. Tedarikçiler de hallerden alıyor malları… Tanzimde satılan ürünler gerçekten maliyetine satılsa o zaman daha uzun süre devam edebilir ama bu şekilde sürdürülebilir değil” ifadelerini kullandı.
‘Haksız rekabet var’
Antalya Kumluca Sebze Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Ahmet Kaya ise İstanbul ve Ankara’ya tanzim satışlar için biber, domates ve patlıcan gönderdiklerini aktardı.
Kaya şöyle devam etti: “Ama ortada bir haksız rekabet var, 5 liraya patlıcanın kilosunu buradan satıyoruz, tanzim satışta 4.5 liraya satılıyor. Tanzim satış ürünlerinin büyük bir kısmı hallerden alınıyor. Yüzde 1-2’lik kısmı üreticiden geliyordur. Bugün bizim piyasada patates 5 TL, domates 3 TL, biber 7.7 TL, salatalık 4.50 TL.”
Mersin Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Münir Şen, sebze ve meyvedeki yüksek fiyatların komisyoncularla bir ilgisinin bulunmadığını söyledi.
Şen şöyle devam etti: “Kesinlikle fiyatların yükselmesi bizden kaynaklı değil. Bizler halde üreticilerin hesabına çalışan temsilcileriz. Üreticinin ürünün borsa görevi gören hallerde değerlendirip, yüzde 8 komisyonumuzu kesip, geri kalanı üreticinin hesabına yatırıyoruz. Yüzde 8’lik komisyon da ürünün kendi satış rakamı içinden alınan tutar, üzerine konulmuyor.”
Hükümet, artan gıda fiyatlarına karşı İstanbul ve Ankara’da çok sayıda noktada belediyeler eliyle ucuza sebze-meyve satmaya başlamıştı. Üzerine kar payı konmadığı için ucuza satılan gıdalar nedeniyle devletin zarar ettiği öne sürülmüştü. Hükümet, gıdadaki yüksek fiyatları komisyonculara bağlamıştı.