Ev kiralarının ortalama 1000 lira ile 1500 lira arasında değiştiği şehirde her ay mevsimine göre 150 liralık elektrik, su doğalgaz ve internet faturası ve mutfak masrafları, ulaşım giderleri karşısında öğrenciler ödeme güçlüğü yaşıyor. Hayat pahalılığıyla mücadelede zorlanan üniversiteliler aileden ve burslardan geçinemeyince devamsızlık pahasına da olsa tam zamanlı ya da yarı zamanlı çalışmak zorunda kalıyor. Özel bir üniversitede okuyan Şeyma Yaşar, kardeşinin de okul masrafları olduğunu, bu yüzden evden daha az para istemek için bir mağazada satış temsilcisi olarak çalıştığını anlatarak, temel ihtiyaçlar dışında sosyal aktiviteler için herhangi bir harcama yapamadığını belirtti
İstanbul Üniversitesi Maliye bölümü son sınıfta okuyan Mert Can, Fulya’da 4 arkadaşıyla aynı evde kaldığını, ayda 1500 lira kira ödediklerini, mutfak, yol, kitap parası derken aylık masrafının son dönemlerde 2 bin lirayı bulduğunu vurguladı. Mert Can, babasının öğretmen olduğunu ve iki kardeşi daha olduğu için evden gelen paranın yetmediğine dikkat çekerek, son iki yıldır yarı zamanlı olarak restoranlarda garsonluk yaptığını ve turizm şirketlerinde çalıştığını, günlük kazancının 60 lira civarında olduğunu anlattı.
Hayat pahalılığı nedeniyle sosyal aktivitelere fazla zaman ayıramadığını anlatan Can, “Arkadaşlarla topluca dışarı çıkıp yemek yemek ya da bir şeyler içmek artık çok pahalıya geliyor. Senede ancak bir iki kere sinemaya ya da tiyatroya gidebiliyorum. Eve öyle et ürünleri de alamıyoruz, en ucuz ne varsa onu alıyoruz. Sebze de çok pahalı. Aileme daha fazla yük olmamak için hafta sonları ya da bazen dersimin olmadığı dönemlerde çalışmak durumunda kalıyorum” dedi.
Güvencesiz çalışma
Öğrenciler harçlıklarını çıkarmak için sigortasız çalışıyor. Ağırlıklı olarak da garsonluk, satış temsilciliği, barmen, reyon görevlisi, anketörlük ve taksicilik yapıyorlar. İstanbul’da yurtlarda kalan öğrencilerin de ödediği ücretler semte göre değişiklik gösteriyor. Mesela Beşiktaş’ta bir yurtta kalmak için senelik 10 bin lirayı gözden çıkarmak gerekiyor. Kredi Yurtlar Kurumu’ndan alınan aylık 400 liralık burs, ancak öğrencinin yeme, içme, yol parasına yetiyor.
1.3 milyon genç boşta
Ekonomik krizin istihdamda yarattığı tahribat büyüyor. Son bir yılda işsiz sayısı 1 milyon 259 bin artarken, istihdam 872 bin kişi azaldı. Binlerce üniversite mezunu ise işsizlik kıskacında. Son verilere göre genç işsizliği yüzde 26.7’ye yükselirken, tarım dışı genç işsizliği yüzde 30’a dayandı. Üniversite mezunu işsiz sayısı da 1 milyonu buldu.