Milliyet gazetesi'nden Çiğdem Yılmaz'ın haberine göre sosyal medyada ve birçok internet platformunda her geçen gün artan ‘satılık böbrek’ ilanları dikkati çekiyor. Muhabir Yılmaz bu kişilerden bazılarıyla irtibat kurdu.
Sosyal medya kullanıyorsanız herhangi bir arama motoruna “satılık böbrek” yazmanız yeterli. Onlarca paylaşım karşınıza çıkacaktır. Borçlarını ödemek isteyenler, son çare olarak bu platformlarda böbreğini satıyor. Sosyal medya platformlarından Facebook, Instagram ya da Twitter üzerinde “Böbreğimi satıyorum”, “Böbreğimi satmak istiyorum”, “Satılık böbrek arayanlar”, “Böbrek arayanlar” adı altında yapılan paylaşımlarda, böbreğini satmak isteyen onlarca insan yer alıyor. Muhabir böbreğini satmak isteyenlerle alıcı gibi konuştu. İşte o konuşmalar:
‘Alkol, sigara yok’
- Merhaba, internetteki satılık böbrek ilanı için aradım.
- Buyurun.
- Kiminle görüşüyorum, böbreğini satacak kişi siz misiniz?
- Ben Burak, böbreğini satan kişi erkek kardeşim, 28 yaşında.
- Peki neden sattığını öğrenebilir miyim?
- Ailemizin borcu var ondan dolayı satıyor.
- Neden siz değil de kardeşiniz?
- Çünkü ben alkol kullanıyorum. Kardeşim ne alkol ne de sigara kullanıyor. Bir de ben evliyim, borç ailemin borcu. Kendileri böyle bir karar aldı.
- Kardeşinizin herhangi bir sağlık problemi var mı ya da kullandığı bir ilaç?
- Hayır, herhangi hastalığı yok, doktor kontrolünde verebiliriz.
- Peki kaç paraya satmayı düşünüyorsunuz?
- Ailem 80 bin TL diyor. Anca bu fiyatla borçlarımızı kapatabiliriz.
18 bin dolara bağışlıyor!
Facebookta “Böbreğimi bağışlıyorum” diye paylaşımda bulunan A.Y. ile yapılan konuşma da şöyle:
- Merhaba, satılık böbrek için rahatsız ettim.
- Bağışlıyorum diyelim.
- Peki neden bağışlıyorsunuz?
- Sevaba girmek istiyorum.
- Bağışlıyorum yazmışsınız ücret talep edecek misiniz?
- Ben 18 bin dolar diyorum.
- Peki paraya acil mi ihtiyacınız var, nakil olur olmaz hemen ödememiz mi gerekiyor hepsini?
- Yani...
- Peki neden satıyorsunuz?
- Satmıyorum hanımefendi bağışlıyorum.
- 18 bin dolara mı bağışlıyorsunuz?
- Yani...
‘Banka borcumu acil olarak kapatmam lazım’
Böbreğini satılığa çıkaran diğer bir isim de Kayseri’de oturduğunu söyleyen A.Ö:
- Merhaba. Satılık böbrek için aradım. Böbrek size mi ait?
- Evet, böbrek bana ait.
- Peki, neden satıyorsunuz?
- Abla iş yok, güç yok, borcumuz var. Acil banka borcumu kapamam lazım.
- Borcunuz ne kadar ve böbreğinizi kaç paraya satmayı düşüyorsunuz?
- Borç çok, 39-40 bine yakın borcum var. Şu anda boştayım. 40 ile 50 bin TL arasında size veririm.
- Peki herhangi bir sağlık sorunuz var mı, kaç yaşındasınız, sigara ya da alkol kullanıyor musunuz?
- 44 yaşındayım herhangi bir sağlık sorunu da şimdiye kadar yaşamadım. Sigara içiyorum ama alkol ayda bir defa anca içerim.
‘Günde en az bir kişi arıyor’
Türkiye’de organlarını satmak isteyenler internet dışında doğrudan Türk Böbrek Vakfı’nı da arayıp böbreğini satmak istediğini ve bu konuda vakfın kendilerine yardımcı olmalarını istiyor. Konuyla ilgili Türk Böbrek Vakfı (TBV) Başkanı Timur Erk, her gün neredeyse birkaç kişinin kendilerine telefon, faks ya da mail yoluyla ulaşıp organlarını satmak istediğini belirterek, şunları söyledi:
‘Ticareti yapılıyor’
“Günde en az bir kişi böbreğini satmak için arıyor. Bu sayı bazen günde 5 ile 10 arasında da değişiyor. Bunun dışında arz talep dengesi yerine gelmediği için 23 bin vatandaş şu an böbrek için sıra bekliyor. Organ nakli de yılda 3 bin 500 civarında yapıldığı için ve daha fazlası yapılmadığından bu tür yollar söz konusu oluyor ve organ nakli ticareti mafyası ortaya çıkıyor. 9 yıla kadar cezası olmasına rağmen insanlar bir şekilde bunun ticaretini yapıyor. Diğer taraftan yapılan böbrek nakillerin yüzde 82’si canlıdan yüzde 18 ile 20’si kadavradan yapılıyor. Dolayısıyla bu yüzde 20’lerde olan rakamı yüzde 40’lara çıkaramazsak bu sorun devam eder. Bizim Böbrek Vakfı olarak önceliklerimizden biri, kadavradan yapılacak böbrek naklini artırmak. On aileden ikisi verirken, biz üçünü, dördünü ikna etmeye çalışıyoruz. Toplum olarak organ bağışı konusunda cimri bir toplumumuz.”
