Korsan CD’ler yüzünden büyük daralma yaşayan
sektör, son birkaç yıldır da internet üzerinden yine yasal olmayan yollardan satılan MP3’lerle uğraşıyor. Albümlerin
satış rakamlarına baktığımızda tirajlar, her geçen gün biraz daha düşüyor. Bir
sanatçının 1 milyon adet
albüm sattığı yıllar 1990’larda kaldı. Son iki yıldır starların albümleri bile 500 bini aşamıyor. Öyle ki albümü 200 bin sattığı için bayram eden sanatçılar var. 2006’nın son haftasına girdiğimiz bugünlerde
müzik sektöründe yüzler gülmüyor. Sanatçısından yapımcısına kadar herkes karamsar. Bu karamsar havanın 2007’de de devam edeceği endişesi var. Yapımcıların umudu ise ‘imece’yi andıran toplama albümler...
Müzik marketlere gidip albümler arasında gezinmek, sonra da birini ya da birkaçını alıp çıkmak neredeyse tarihe karıştı.
Bilgisayar kullanımının yaygınlığı, internetten indirme ve CD kopyalama yöntemleriyle bir albüm bir anda on binlerce kişiye illegal yollarla ulaşır oldu. Hal böyleyken müzik sektörü de bir dizi projeyle fiziksel satışlardaki düşüşe engel olmaya, eski âdetlerinden biri olan ‘karışık' albümlere ağırlık vermeye başladı. Geçtiğimiz yıllarda da benzerlerine rastlanan,
yerli ve
yabancı repertuarlardan hazırlanan toplama albümlere her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Bazen bir, bazen de pek çok sanatçının eserlerine yer verilen bu tür albümler pek çok amaçla yapılıyor hiç şüphesiz. Bunlardan ilki değilse bile ilk akla geleni korsana karşı yasal olanı cazip kılmak. Önceden hakları satın alınmış parçaların bir araya gelmesinin düşük maliyetli oluşu plak şirketlerini tetiklerken, plak şirketleri aynı zamanda korsan müzik dinleyicisini de
ucuz fiyatlarıyla müzik marketlere çekmeyi amaçlıyor. Doğan Müzik etiketiyle satışa sunulan 64 de yerli derleme albümlerin sonuncusu. “Firmalar denizin bittiğini gördü ve her türden
tedbir için kollarını sıvadı.” diyen Naim Dilmener, plak şirketlerinin kırk yıllık formülle çıkış aradıklarını söylüyor: “Bir tek
şarkıcı ya da grubu satamıyorsak, 64'ünü bir araya getirelim, belki o zaman satabiliriz...”
İnternet, müzik marketlerin yolunu mu kesiyor?
Müzik Yapımcıları
Meslek Birliği (MÜ-YAP) Başkanı Bülent Forta, 2004 yılından bu yana sektörün ciddi bir düşüş yaşadığını, bu süre zarfında
ADSL satışlarının artarak müzik satışlarının düştüğünü söylüyor. Bunların arasında bir ilişki aramamak mümkün değil elbette. Sadece internetten indirmekle de değil, gelişen teknolojiyle CD kopyalamak da çocuk oyuncağı. Herkesin evinde hiç değilse bir düzine korsan şarkı ya da albüm bulunuyor. Forta, tüketicilerin korsan müzik kullanımında giderek bilinçlendiğini ve gelecekten ümitli olduğunu söylese de “Bugün müzik daha az paraya daha çok tüketiliyor.” diyor. Müzikle teknolojinin iç içe geçtiği son yıllarda, aleyhine işleyen düzeneği lehine çevirmeye çalışan sektör, toplama albüm yollarına başvuruyor.
Seyhan Müzik'in sahibi Bülent Seyhan ise korsan müzik kullanıcısının korsandan vazgeçmeyeceğini düşünüyor. “Korsancı korsancıdır.” diyen Seyhan, bu tür albümleri başarısız bulduğunu söylüyor. Sektör, derleme albümlerle korsandan çıkış ararken başka bir çıkmaza mı giriyor? Kalan Müzik'in sahibi Hasan Saltık belli bir karakteri ve kişiliği olmayan son dönem toplama albümlerin başarılı olamayacağını söylüyor. Derleme albümlerin “mahpushane türküleri”, “anne şarkıları” gibi bir konusu olması gerektiğini düşünen Saltık, yeni
üretim yapamamanın verdiği sıkıntının bu tür konusuz toplama albümlerin sayısını artırdığını belirtiyor.
Ortak amaçlar rekabeti unutturdu
Türkiye Musiki Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Ali Rıza Binboğa, piyasanın para verip albüm alan, bilgisayardan müzik indirmeyen kesimi elinde tutmak istediğini söylüyor. Binboğa “Dükkâna insan sokmak lazım!” derken müzik markete bir albüm için gidenin başka albümlere de alıcı olacağının
altını çiziyor. Bu tür ‘çok hit parça, az para' albümlerinin sıcak alımı tetikleyeceğini savunan Binboğa, sektörün ortak amaçlar doğrultusunda rekabeti de unuttuğunu,
işbirliğiyle çalıştıklarını sözlerine ekliyor.
2006 yılının toplama albümleri
2006 yılı derleme albümler için bereketli bir yıl oldu hiç şüphesiz. Toplama albümlerin en bilineni "
Yeşilçam Şarkıları" albümleri oldu. İkisi de birbirinden çok satan, konuşulan bu albümlerin başarısı diğer toplama albümlere kapı açtı. "
Anadolu Ninnileri" de Kalan Müzik etiketiyle çıkan bir diğer toplama albüm oldu bu yıl. Trompetçi Mustafa Kandıralı'nın eserlerinden seçmelerin yer aldığı, kendi adını taşıyan albümü "Mustafa Kandıralı", Levent Yüksel'in ünlü kadın vokallerin parçalarını yeniden yorumladığı albümü "
Kadın Şarkıları",
Sony Music'in
radyo D ile işbirliği ile çıkarttığı "En iyiler 2006", "Bir Zamanlar 2" ve Türk rockından seçmelerin yer aldığı "TÜRKROCK", Doğan Music'in "Slow Türk Aşk Şarkıları 2006", içinde 56 parçanın yer aldığı "Altın Mikrofon" ve son olarak Akkiraz Müzik etiketiyle ikincisi çıkan "Muhabbet Türküleri" bu senenin derleme albümleri arasında yer aldı.
2006 yılında 17 milyon yerli albüm basıldı. Fakat bunlardan sadece 8 milyonu satıldı. 2006'nın ilk 10'nu şöyle:
İsmail YK “www.bombabomba.com” 350 bin
İrem Yağcı “Hayalet Sevgilim” 300 bin
Teşekkür Ederim Allah'ım 285 bin
Serdar Ortaç “Mesafe” 220 bin
Mahsun Kırmızıgül “Dinle” 200 bin
Gülşen “Yurtta Aşk Cihanda Aşk” 170 bin
Hande Yener “Apayrı” 160 bin
Gülben Ergen “Gülben Ergen” 150 bin
Yıldız Tilbe “Tanıdım Seni” 150 bin
Sezen
Aksu “Şarkı Söylemek Lazım” 148 bin
2005’te ise şirketler 24,7 milyon bandrol almıştı. 2005'te en çok bandrol alan ilk beş sanatçı şöyle:
Tarkan “Ayrılık Zor” 460 bin
Sezen Aksu “Bahane” 420 bin
Rafet El Roman “Kalbimin Sultanısın” 330 bin
İbrahim
Tatlıses “Sizler İçin” 310 bin
Yıldız Tilbe “Papatya Baharı” 300 bin
2004’te 40 milyon bandrol alındı. En çok bandrol alan ilk 5 albüm:
Serdar Ortaç “Çakra” 812 bin
Mahsun Kırmızıgül “Sarı Sarı” 811 bin
İbrahim Tatlıses “Aramam” 650 bin
Yıldız Tilbe “Yıldız'dan Türküler” 650 bin
İsmail Yurtseven “Şapur Şupur” 627 bin
Cumaertesi