Resmi temaslarda bulunmak üzere Çin'in başkenti Pekin'e gelen Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, bakan düzeyindeki Çin Devlet Din İşleri İdaresi Başkanı Vang Cuoan ile görüştü. Görüşmenin ardından din eğitimi, din hizmetleri, dini yayıncılık ve hac konularını kapsayan bir protokol imzalandı. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Cumhuriyet tarihinde ilk kez Diyanet İşleri Başkanı seviyesinde gerçekleşen ziyarette imzalanan protokolle, Çin'de yaşayan Müslümanlarla mevcut ilişkilerin en üst seviyede sağlıklı bir zemine oturtulduğu değerlendirmesi yapıldı. İmzalanan protokole göre bundan böyle Çin'de yaşayan Müslümanlar din eğitimi almak isteyen çocuklarını hem imam hatiplere, hem ilahiyat fakültelerine, hem de yüksek lisans ve doktora yapmak üzere Türkiye'ye gönderebilecekler. Tüm masrafların Türkiye Diyanet Vakfı tarafından karşılanması kararlaştırılan protokole göre, Çin'de 40 bin camide görev yapan 50 bin imam ve din görevlisinden isteyenler de Türkiye'de hizmet içi eğitime tabi tutulacaklar. Diyanet İşleri Başkanlığı ile Çin Devlet Din İşleri İdaresi ve Çin İslam Cemiyeti arasında ilk kez imzalanan bu protokolle, Kur'an-ı Kerim ile pek çok İslami kaynak eser ve klasikler Çinceye çevrilebilecek ve bu yayınlar iki kurumun ortak yayını olarak Çin'de oluşturulacak matbaada basılabilecek. Protokolün diğer maddelerine göre, 2012 yılında Pekin'de, 2013 yılında ise İstanbul'da müşterek dini sosyal kültürel fuarlar açılacak ve bilimsel etkinlikler düzenlenecek. Öte yandan, her sene kutsal topraklara 15 bin hacı adayı gönderen Çin İslam Cemiyeti ile hac ve umre konularında ortak tecrübe alış verişine gidilecek. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın açıklamasında, cami restorasyonları, eğitim merkezi inşası, tarihi eserlerin korunması ve bakımı gibi konuların da yer aldığı 14 maddelik protokol "son yıllarda olumlu yönde ivme kazanan Çin-Türkiye ilişkilerinde dönüm noktası olma özelliği taşıdığı" ifade edildi. -"İSLAM TARİHİNDE ÇİN'İN, ÇİN TARİHİNDE İSLAM'IN ÖZEL YERİ VAR"- İki ülke arasında ilk kez dini ve kültürel düzeyde bir anlaşmaya imza atmanın mutluluğunu yaşadığını söyleyen Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, Çinlilerle Türklerin, Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihleri boyunca yakınlıklarının, ilişki ve etkileşimlerinin her iki ülkenin de tarihleri açısından son derece önemli olduğunu belirtti. "İslam tarihinde Çin'in, Çin tarihinde İslam'ın özel bir yeri olmuştur" diyen Diyanet İşleri Başkanı Görmez, imza töreninin ardından yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Bilhassa 13. asırdan 19. asra kadar Çin topraklarında yaşayan Müslümanların, tıpkı Osmanlı tarihinde olduğu gibi barış içinde birlikte yaşama konusunda önemli bir tecrübeyi bütün insanlığa sunmuş olmasını takdirle yad etmek gerekir. Modern zamanlarda Avrupa'da 20 milyon Müslüman yaşadığı halde iki ülke hariç hiçbirinin, hala İslamiyet'i resmen kabul etmemiş olmasını dikkate alırsak, Çin'in tarihinde farklı din ve kültürlere gösterdiği müsamaha daha büyük bir önem kazanmaktadır." Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında son yıllarda yükselen siyasi ve ekonomik ilişkilerin ise sevindirici olduğunu kaydeden Prof. Dr. Görmez, ilişkilerin kalıcı olmasının yolunun kültürel ilişkilerle beslenmesi olduğu görüşünü dile getirdi. Başkan Görmez sözlerine şöyle devam etti: "Çin Din İşleri Bakanlığı'nın davetiyle, Diyanet İşleri Başkanı olarak bu ziyaretimiz ve bu ziyaretimizde imzaladığımız protokol, bu ilişkilerin temellerini daha da sağlamlaştırarak yepyeni sayfalar açacaktır. Çin medeniyetinin önemli bir özelliği olarak tarihte inşa edilen bu ilişkileri, farklı dinleri farklı kültürleri yan yana yaşatma tecrübesini, modern zamanlarda daha kalıcı kılmak, her türlü yanlışlıktan ve aşırılıktan uzak olarak istikbale taşımak için her seviyede din eğitiminin ve din hizmetlerinin bilgi temelli ve ahlak eksenli olarak sürekli geliştirilmesinde zaruret vardır. Türkiye hem Diyanet İşleri Başkanlığı ile hem her seviyeden orta ve yüksek seviyede din eğitimi kurumları ile hem de sahih bilgiyi esas alan dini yayınları ile bu alanlardaki tecrübelerini hiçbir etnik ayrım yapmadan Çin'de yaşayan bütün Müslüman kardeşleriyle paylaşmaya hazırdır." -İŞBİRLİĞİ ALANLARI- Prof. Dr. Görmez, imzalanan protokolün din eğitimi, din hizmetleri, hac ve umre hizmetleri, dini yayınlar, Kur'an-ı Kerim ile her alanda dini yayınlar ve bilimsel, sosyal ve kültürel etkinlikler gibi alanlarda işbirliği yapılmasını öngördüğüne işaret etti. İmza törenine Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez ve bakan düzeyindeki Çin Devlet Din İşleri İdaresi Başkanı Vang Cuoan'ın yanı sıra Türkiye'nin Pekin Büyükelçisi Murat Salim Esenli, Diyanet İşleri Başkanlığı Dış İlişkiler Genel Müdürü Prof. Dr. Mehmet Paçacı, Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Aycan, Diyanet İşleri Başkanlığı Müslüman Ülke ve Topluluklar Daire Başkanı Erdal Atalay ile Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri Abdülkadir Özkan katıldı. Türk heyeti yarın Çin İslam Cemiyeti ile de bir işbirliği protokolü imzalayacak. Aynı gün Çin Başbakan Yardımcısı Hui Liangyü ile görüşecek olan Görmez, daha sonra Hui Müslümanlarının yaşadığı Ning Xia Özerk Bölgesine gidecek ve Müslüman nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgede incelemelerde bulunacak. Mehmet Görmez ve beraberindekilerin, cuma günü Çin'den ayrılması bekleniyor.