Geçen yıl şiirimizin manzarası

Edebiyatımızda geçen yılın şiir varlığını derleyen üç seçki okura ulaştı. Farklı edebiyat anlayışlarına sahip şairler tarafından hazırlanan yıllıklar, farklı kuşakların şiirini bir arada görme fırsatı sunarken, Türk şiirinin çok sesliliğini de ortaya koyuyor.

Geçen yıl şiirimizin manzarası

-Sinema dünyasında şubat ayı Oscar ayı olarak bilinir. Çok değil, birkaç yıl önce marttan şubata çekildi törenler. Dolayısıyla heyecan da bir ay geriye kaydı. Ülkemizde ise şubat ve martın, edebiyat meraklıları için bir başka anlamı vardır: Şiir yıllıkları... Dün itibarıyla üç derginin şiir yıllığı elimize ulaştı. Kitaplık dergisinin YKY Şiir Yıllığı, Edebiyat Ortamı dergisinin yayımladığı 'Şiir Yıllığı 2012' ve Mühür dergisinin yayımladığı Şair Dağın Doruğunda... Bu yıl yayın hayatına veda eden YKY yıllığından başlayalım... İlgilisinin takip ettiği üzere, altı yıldır YKY Şiir Yıllığı'nı hazırlayan Baki Asiltürk, son kez şiir 'derledi'. Şair ve şiir seçimleri ile zaman zaman tartışmalara sebep olan Asiltürk, edebiyat dünyasında gündem olan tercihlerinden yine vazgeçmiyor. Şairliğin, bir kişilik ve insanlık durumu olduğunu söyleyen Asiltürk, bunu hissetmiş olanların gerçek şairler olduğunu belirterek bir bakıma seçki 'kriterlerini' de açıklıyor: "(...) dergilerde her ay yüzlerce şairin binlerce şiirinin yer alması şiirimizi büyütmez, şiirimize nitelik kazandırmaz. Önemli olan, nitelikli şiir yazanların sayısının artmasıdır. Bunun da yolu şiir içi yetenek ve benlik eğitiminden geçer." YKY Şiir Yıllığı, 'kıdem' esasına göre sıralanıyor. 1932 doğumlu Sait Maden'in Kitaplık dergisinin Mayıs 2011 sayısında yayımlanan 'Kimlik' adlı şiiriyle açılıyor yıllık. Onu, 1933 doğumlu Cevat Çapan'ın 'Girit' ve Özdemir İnce'nin 'Gündoğan Koşmaları' takip ediyor. Yıllığa şiiri seçilen en genç şair ise 'Ne Mutlu Diyene' şiiriyle 1991 doğumlu Fırat Demir. 2011'in şiir 'olayları' ve tartışmaları bahsi de kayda değer. Asiltürk'e göre İkinci Yeni ve dolayımında yapılan Turgut Uyar tartışmaları, sanatta 'aşma'lar değil, aşamalar olduğunu bir kez daha göstermiş oldu. Şair Mustafa Aydoğan tarafından hazırlanan ve Edebiyat Ortamı dergisi ile birlikte okura ulaşan 'Şiir Yıllığı 2012', toplamda 80 derginin taranmasıyla seçilen şiirlerden oluşuyor. 'Şiirimizde Geçen Yıl' alt başlığıyla yayımlanan yıllık, alfabetik olarak sıralanmış. 1984 doğumlu A. Barış Ağır'ın 'Rüya' şiiriyle başlayan seçkinin en yaşlı şairi 'Zamanın Suskunluğu' ile 1926 doğumlu Sedat Umran. Yıllığı üç yıldır hazırlayan Mustafa Aydoğan, geçtiğimiz yılın şiir dünyasında önemli bir 'tehlike' görüyor: Genç şairlerin Turgut Uyar şiirinin çemberine girmekten ve orada kalmaktan hoşlanması... Aydoğan'a göre bu durum, -Uyar şiiri kendi başına bir pranga olmasa da- 40 yaş ve altı şairler için tam bir pranga. 149 şairden 150 şiirin yer aldığı yıllığın alamet-i fârikası ise kitabın sonunda, şiirlerin haricinde mısra seçkilerine de yer verilmesi. Bu yıl 114 şairden 128 'berceste' mısra seçmiş Aydoğan. Yıllığın bu yılki eksiği ise kitap değerlendirmelerinin olmaması. Seçkinin şiir dünyası için kayda değer bir diğer bölümü de 'Poetik Alıntılar'. Farklı dergilerden yapılan yazı derlemelerinden oluşan bu bölüm, geçtiğimiz yılın poetik tartışmalarını bir araya topluyor ve şiir okurunun hafızasını tazeliyor bin bakıma. Mühür Dergisi bünyesinde çıkan şiir seçkisi ise 'Şair Dağın Doruğunda' başlığını taşıyor. Mustafa Fırat'ın hazırladığı yıllıkta 'samimiyet' gözetilmiş. "Adının peşinde koşanlar, samimiyeti yoksun olanlar" ayıklanmış. Fırat'a göre, geçtiğimiz yılın şiirinde maddeci, mistik, metafizik konular işlendi; 30 ve altı yaştaki şairler toplumsal konulara yöneldi. Fırat, 2011'in en önemli olayının ise şair kayıpları olduğunu belirtiyor. Kıdem esasına göre hazırlanan 'Şair Dağın Doruğunda', Cevat Çapan'ın Sözcükler dergisinin Kasım-Aralık sayısında yayımlanan 'Alaturka' şiiriyle başlıyor. Seçkide, -yaşı tespit edilenler arasında- şiiri yayımlanan en genç şair ise 'Erguvan ve Köpüğün Çıldırışı' şiiri ile 1990 doğumlu Harun Atak. Son olarak, Edebiyat Ortamı ve YKY'nin şiir yıllıklarındaki önemli bir 'eksikliğe' dikkat çekelim. Şairlerin yıllık 'performanslarına' vurgu yapan birkaç cümlelik değerlendirmeler bu yıl her iki seçkide de yok. Onun yerine Baki Asiltürk, yeni bir ödül ya da 'değişiklik' varsa onları belirtmekle yetinmiş. Herhangi bir değerlendirmeden kaçınılmış. Bu durum, bütün o diğer faktörlerin dışında şiir yıllığı hazırlayan isimlerin neden kolay vazgeçtiğini göstermesi bakımıdan anlamlı.
<< Önceki Haber Geçen yıl şiirimizin manzarası Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER