Sırplar, NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) askerlerinin Zveçan Belediyesi önünde oluşturduğu güvenlik kordonunun çevresinde kurdukları çadırlarda toplandı.
Mitrovica'da da etnik Arnavut nüfusun yoğun olduğu güney kesimindeki göstericiler, Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) lehine ve Sırbistan aleyhine sloganlar attı.
Bu arada Kosova ve Sırbistan cumhurbaşkanları Avrupa Siyasi Topluluğu'nun (AST) ikinci toplantısı için Moldova'da bulunan Avrupalı liderlerle krizi görüştü.
Çoğunluğu gençlerden oluşan yüzlerce kişi, Mitroviça'yı ayıran İbar nehri üzerindeki köprünün güney kısmında toplandı. KFOR askerleri polise destek olarak köprüde durdu. Gösteri yarım saat içinde sona erdi.
Zveçan'da KFOR'a ait bir zırhlı araç belediye binasına giden yolun yakınına park edildi.
Pazartesi günü yapılan gösterilerde 30 barış gücü askeri ve 50'den fazla gösterici yaralanması sonrası NATO bölgedeki asker sayısını artırdı.
Kosova ve Sırbistan cumhurbaşkanları Avrupalı liderlerle görüştü
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Avrupalı liderlerle ülkedeki ve bölgedeki son gelişmeleri görüştü.
AST'nin ikinci toplantısı için Moldova'da bulunan Osmani, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Avrupa Birliği (AB) Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell bir araya geldi.
Kosova Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, görüşmede Kosova ve bölgedeki son siyasi ve güvenlik gelişmelerin ele alındığı ifade edildi.
Açıklamada, "Cumhurbaşkanı Osmani, ülkenin içinden geçmekte olduğu süreçlerde uluslararası ortaklarla koordinasyonu sürdürme kararlılığını yineledi. Cumhurbaşkanı, Kosova'nın ülkenin kuzeyinde asayiş tesis etme çabalarına, (Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar) Vucic tarafından desteklenen ve Kosova polisi ve NATO'nun Kosova Barış Gücü (KFOR) askerlerine saldıran, gazeteci ve vatandaşlara saldırmaya devam eden suç çetelerine dönüşen yasa dışı Sırp yapıları tarafından meydan okunduğunu vurguladı." ifadelerine yer verildi.
Bu tür eylemlerin Kosova'yı ve bölgeyi istikrarsızlaştırmayı amaçladığını belirten Osmani'nin, bölgede barış ve istikrarı tehlikeye atan eğilimlere karşı AB ülkelerinin benzersiz bir karşı duruş sergilemesi gerektiğini dile getirdiği aktarıldı.
Osmani'nin görüşmede, Kosova ile Sırbistan arasında Brüksel ve Ohri'de varılan anlaşmaların bir bütün olarak uygulanması konusundaki ilkeli tutumunu yeniden teyit ettiği belirtildi.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Avrupalı liderlerle Kosova'nın kuzeyinde yaşanan durumu ele aldı.
AST ikinci toplantısı için Moldova'da bulunan Vucic, Macron, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir araya geldi.
Vucic, sosyal medya hesabından Macron ile görüşmesine ilişkin, "Cumhurbaşkanı Macron'a Kosova'nın yaşanan son olaylarla ilgili olarak Sırbistan'a verdiği sağlam duruş ve destek için teşekkür ettim. Kosova'nın kuzeyinde son zamanlarda artan şiddet olaylarıyla ilgili endişelerimi dile getirdim." paylaşımı yaptı.
Rutte'yle Kosova'nın kuzeyindeki olaylarla ilgili görüştüğünü aktaran Vucic, Sanchez ile yaptığı görüşmeye ait paylaşımında da "Sanchez'in ülkesinin samimi dostu olduğunu ve kendisiyle Kosova'nın kuzeyindeki mevcut durum ve Sırbistan'ın AB yolundaki ilerleyişini görüştüğünü" kaydetti.
Vucic, Von der Leyen'le görüştüğünü duyurduğu paylaşımında ise Von der Leyen'e Batı Balkan ülkeleri arasındaki ilişkilere verdiği "hizmet" için teşekkür etti.
Devletlerin tepkisi
Kosova'nın Sırbistan'dan bağımsızlığını savunan tarihi müttefiki ABD, Priştine hükümetini "gerilimi gereksiz bir şekilde tırmandırdığı" gerekçesiyle eleştirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da Kosovalı yetkililerin mevcut durumdan "sorumluluk" taşıdığını kaydetti.
Ne olmuştu?
Kosova'da savaşın bitmesinin üzerinden 24 yıl, bağımsızlık ilanının üzerinden de 15 yıl geçse de güneyinde Arnavutlar, kuzeyinde ise Sırpların yaşadığı Mitrovica, "bölünmüş şehir" olarak kalmaya devam ediyor.
Şehri güney ve kuzey olarak ikiye ayıran İbre nehri üzerindeki ana köprü araç trafiğine kapalı ve sadece yayalar olarak geçilebiliyor.
Kosova'nın kuzeyinde Sırpların yoğun olduğu Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç belediyelerinde 23 Nisan'da yapılan yerel seçimleri kazanan Arnavut belediye başkanlarının göreve başlaması, 26 Mayıs'ta Kosovalı Sırplar tarafından protesto edilmiş, Kosova polisi ile Kosovalı Sırplar arasında arbede yaşanmıştı.
29 Mayıs’ta da belediye binalarını koruyan KFOR askerleriyle Kosovalı Sırpların karşı karşıya gelmesi sonucu 30 KFOR askeri yaralanmıştı.
