“Sessizlik gerçekten de insan haklarının en temel düşmanıdır. Bu mahkeme bu önemli ilkeyi tercih etmiştir. Bu sessizliği yenmeyi hedeflemiştir.”

Turkey Tribunal Mahkemesi Başkanı Prof. Em. Dr. Françoise Barones Tulkens

Başka ülkelerde kanaat mahkemesi kurma ve hak arama girişimi ilk değil daha önceden genellikle Russell Mahkemesi olarak anılan Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi İngiliz filozof Bertrand Russell’ ın önderliğinde Vietnam'da Amerika Birleşik Devletleri tarafından işlenen savaş suçlarını araştırmak ve dünyaya duyurmak amacı ile kurulmuştur. Mahkeme, 1966'da kurulmuş, oturumları ise 1967 yılında Stokholm ve Kopenhag'da yapılmıştır. 18 ülkeden temsilcilerden oluşan Russel Mahkemesi uluslararası alanda büyük ilgi görmüş ve yankı uyandırmış olmasına karşın Amerika Birleşik Devletleri'nde önyargılı ve gösteri amaçlı bir oluşum olarak algılanmış ve görmezden gelinmeye çalışılmıştır.

Irak Dünya Mahkemesi (İngilizce ismi World Tribunal on Iraq; WTI), ABD'nin Irak'ı 2003 yılında işgal etmesinin ardından, savaş karşıtı hareketin Vietnam Savaşı'na yönelik olarak düzenlenen Russell Mahkemesi’nden ilham alarak tüm dünya organize ettiği bir girişimdir.

Amacını savaş ve işgale ilişkin gerçekleri ortaya koymayı ve işgalin sessizce unutulmasını engelleyerek işlenen suç ve ihlallerin yanı sıra, çekilen acıların, susturulan seslerin ve direnişin de kayda geçirilmesi olarak açıklayan girişim somut kanıtlara dayalı bir dinleme, düşünme, değerlendirme ve yargı süreci ön görmüştür.

1988’de Köln'de "12 Eylül rejimine Karşı Uluslararası Mahkeme" yapılıyor. Bir çok konunun yanında, en önemli konu başlığı olarak işkence ve tanıklar dinlenmiştir.

Cenevre'de kurulan mahkeme 'Turkey Tribunal', Türkiye'deki işkence ve hak ihlalleriyle ilgili tanıkları dinledi  

Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Alt Komisyonu Başkanı Maria Arena  Türkiye Mahkemesine gözlemci olarak katıldı, üzüntüsünü “İnsan hakları ihlallerinin mağdurlarının ifadeleri çok dokunaklı, Türk yargı sistemine olan güven eksikliği bu tanıklıkların önemli bir sebebidir.” diyerek dile getirdi.

Meltem Oktay: Altı ay Nusaybin'deydim ve tüm bu olayları kamuoyuna duyurmak için haber yaptım. Bir hedef haline getirildim. Çok sayıda yabancı muhabir ve gazeteci vardı ama çoğu gözaltına alındı.

Mehmet Alp: Şanlıurfada ters kelepçeli ve başımda çuvalla bir yere götürüldüm, MIT’e teslim edildim ve darp edildim. Ve 24 gün boyunca iskence gördüm.

Avukat Eren Keskin: Elimde silah bile tutmadım, her zaman barışçıl çözümlerden yana oldum. Ama bugün silahlı bir grubun üyesi olarak etiketlendim.İşkence Türkiye’de yıllardır bir devlet politikasıdır.

Prof. Dr. Flückiger Yves : İnsan hakları herkes içindir. Hiç kimse bu hakkından hiç bir şekilde mahrum edilemez.

Eric Sottas: İşkence hiçbir şekilde ne olursa olsun kabul edilemez. İşkence yapanların en az bir kaç yıl hapis cezasına çarptırılmalıdır.

Tribunal'in incelediği başlıklar olan işkence konusunda Mehmet Alp, Erhan Doğan, Eren Keskin'in tanıklığına başvurulurken; adam kaçırma konusunda Mustafa Özben, Mesut Kaçmaz, Gökhan Güneş'in avukatı Sezin Uçar'ın ifadeleri dinlendi. Basın ve İfade Özgürlükleri İhlalleri konusunda Meltem Oktay ve Cevheri Güven tanıklık etti. Cezasızlık konusunda ise Gökhan Açıkkollu'nun eşi Tülay Açıkkollu, Kemal Kurkut'un ağabeyi Ercan Kurkut, Barbaros Şansal konuştu. Adalete Erişim ve Yargı Bağımsızlığı konusunda ise Faysal Sarıyıldız, Hasan Dursun ve Süleyman Bozoğlu tanıklık etti.

Turkey Tribunal jurisi tecrübeli isimlerden oluşuyor; 

Başkan Prof. Em. Dr. Françoise Barones Tulkens;

Eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargıcı ve  Başkan Yardımcısı

Dr. Johann van der Westhuizen;

Eski Güney Afrika Anayasa Mahkemesi eski Hakimi

Angelita Baeyens;

Robert F. Kennedy İnsan Hakları Uluslararası Savunuculuk ve Dava Takibi Başkan Yardımcısı

ve Georgetown Üniversitesi Hukuk Merkezi’nde Yardımcı Hukuk Profesörü

Prof. Em. Dr. Giorgio Malinverni;

Avrupa Konseyi İdare Mahkemesi Başkan Yardımcısı

Prof. Dr. Ledi Bianku;

Strazburg Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Siyasal Bilgiler Enstitüsü Doçenti ve Avrupa İnsan Hakları Hakimi

Dr. John Pace;

Eski Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyon Genel Sekreteri 

Mahkemenin kapanış gününde rapora giren kanaatler özetle şu şekilde; 

“Tribunal, Türkiye Hükümeti’nin işkence konusunda uluslararası anlaşmalara uymadığını tespit etmiştir.”

“Tribunal, Türkiye Hükümeti’nin ‘Zorla kaçırılmalar’ konusunda suçlu bulmuştur. Türkiye Hükümeti’nin zorla kaçırılmalar ve zorla yok etmelerin söz konusu olduğu açıkça görmüştür.”

“Tribunal, Türkiye’deki Basın ve ifade özgürlüğü konusunda devlet eliyle yapılan bir baskıyı net olarak görmüştür.”

“Türkiye’de siyasetin yargı üzerinde ciddi etkisi vardır. Türkiye hükümeti basın özgürlüğü konusunda uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmemektedir.”

“Yurtiçi ve yurtdışında MİT aracılığı ile zorla kaçırma olayları yaşanmaktadır ve Türk hükümeti bu durumu kabul etmektedir. Türkiye’de güpegündüz, kameralar ve tanıklar önünde zorla kaçırmalar yaşanmaktadır.”

“4560 hakim ve savcının HSYK’nın hazırladığı bir liste ile görevden alınması, yargı önüne çıkarılmaksızın terör örgütü ile ilişkilendirilerek görevden el çektirilmiş tutuklanmış ve/veya ihraç edilmiştir bu da yargının korkutulması ve sindirilmesi anlamını taşımaktadır.”

“Tribünal sırasında yapılan tanıklıklar ve sunulan raporlar, uluslararası yargı makamlarına ulaştırılırsa, tüm bu suçların ‘İnsanlığa karşı işlenen suçlar’ kategorisinde değerlendirilir ve sanıklar ağır cezalar alabilir.”

(Detaylı bilgi için bakınız https://turkeytribunal.com/tr/karar/ )

"Bizler yargıç değiliz. Bizler tanığız. Görevimiz insanoğlunun bu korkunç suçların tanıklığını üstlenmesini sağlamak ve insanlığı Vietnam'da adaletin safında birleştirmektir."

Bertrand Russell