Avrupa Parlamentosu’nun ardından Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) de Türkiye’deki basın özgürlüğü ihlallerini görüşecek. Önümüzdeki hafta Strasbourg’da yapılacak AKPM Genel Kurulu’nda Türk basınına yönelik son dönemde artan baskılar görüşülecek. Hırvat parlamenter Gvozden Srecko Flego’nun hazırladığı “Avrupa’da medya özgürlüğünün korunması” başlıklı raporda Rusya ve Ukrayna’yla birlikte Türkiye’deki basın özgürlüğü ihlallerine geniş yer ayrıldı. 28 Ocak Çarşamba günü oylanacak taslak raporda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın medya patronlarını arayıp baskı yapması ve Hrant Dink cinayetinin aydınlatılmaması eleştiriliyor.
“Erdoğan, medya patronlarını bizzat arıyor”
Taslak raporda, Türkiye’de hükümetin medyaya yönelik baskısı nedeniyle çok sayıda gazetecinin işini kaybettiği veya işini kaybetme korkusuyla otosansür uyguladığı ifade edilirken, “Medya kurumlarına üst düzey devlet yetkililerinin direkt baskı yaptığı görülmektedir. Başbakan Erdoğan medya patronlarını ve genel yayın yönetmenlerini bizzat arayarak müdahale ettiğini kabul etmiştir. Gezi olayları esnasında Erdoğan, Ciner Grubu’na bağlı Habertürk TV’yi aramış ve beğenmediği bir haberin değiştirilmesini istemiştir.” denildi.
Gezi olaylarında 105 gazetecinin polis şiddetine maruz kaldığı, 28 gazetecinin gözaltına alındığı belirtildi. Şiddet uygulayan polislerin yargıdan kaçırıldığı belirtilirken, Gezi olayları esnasında medyanın sansür uygulaması için hükümetin siyasi baskı uyguladığı kaydedildi. RTÜK’ün Gezi olaylarına yer veren muhalif televizyon kanallarını şiddete teşvik gerekçesiyle ceza kestiği hatırlatıldı.
“Toplu internet yasakları basın özgürlüğünün en ağır ihlali”
17-25 Aralık yolsuzluk skandallarının ardından medyadaki sansür ortamı nedeniyle internetin önemli bir iletişim aracı haline geldiği belirtilirken, “Türk hükümeti haber sitelerini ve paylaşım sitelerini yasaklamak için bütün hukuki imkanlarını kullandı. 2009 yılından bu yana 50 bin site yasaklandı. Son olarak 30 Mart seçimleri öncesinde Erdoğan, Twitter ve YouTube’u yasakladı. AKPM, sitelere ve internet hizmetlerine yönelik toplu yasakları basın özgürlüğünün ağır bir ihlali olarak değerlendirmektedir.” denildi. Raporda 2014’te kabul edilen internet sitelerinin daha hızlı kapatılmasını kolaylaştıran yasa da eleştirildi.
“Hedef gösterilen gazetecilerden özür dilenmeli”
Alman dergisi Der Spiegel’in muhabiri Hasnain Kazim ve The Economist muhabiri Amberin Zaman’ın hedef alınmasını da eleştiren AKPM raporu, “Birçok Türk ve yabancı kökenli gazeteci üst düzey siyasetçiler tarafından hakarete uğradı ve sosyal medya üzerinden nefret kampanyalarına hedef oldu.” ifadeleri kullanıldı. BBC Türkçe haber sitesinin Soma maden kazasının ardından bizzat Erdoğan tarafından hedef gösterildiği hatırlatıldı. Raporda Türk hükümetinin gazetecileri hedef göstermeyi bırakması gerektiği istenirken “Bu hadiseler kamu görevlilerinin imtiyazlı konumunu suistimal ederek gazetecilere ya da medya kurumlarına yönelik provokatif bir dil kullanmaması gerektiğini göstermiştir. Gazetecileri hedef alan açıklamalar mesnetsiz ise en kısa zamanda özür dilenmesi gerekir.” denildi.
Raporda Hrant Dink cinayetine de geniş yer ayrıldı. 2007 yılındaki cinayet, son 10 yılda aydınlatılmayan ve faillerinin hukuk önüne çıkarılmadığı 5 suikast arasında gösterildi. Hrant Dink’in katilinin tutuklandığı ancak ihmali veya sorumluluğu bulunan kamu görevlilerinin yargı önüne çıkarılmadığı kaydedildi. AKPM, Türkiye’nin de arasında olduğu 49 üyeli Strasbourg merkezli Avrupa Konseyi’nin yasama organı olma özelliğini taşıyor. Geçen hafta Avrupa Parlamentosu 14 Aralık’ta Zaman ve Samanyolu TV’ye yapılan polis baskınları başta olmak üzere son dönemdeki basın özgürlüğü ihlallerini eleştiren bir raporu tüm siyasi grupların ortak karar metniyle kınamıştı.
ZAMAN
