Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın dördüncü enflasyon raporu için bilgilendirme toplantısı düzenledi.
TCMB Başkanı Erkan, Merkez Bankası'nın 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58’den yüzde 65’e, 2024 sonu için yüzde 33’ten yüzde 36’ya yükselttiğini açıkladı. 2025 sonu tahmini ise yüzde 15’ten yüzde 14’e düşürüldü.
Öte yandan, Erkan, gelecek yıl Mayıs ayında enflasyonun tepe noktasının yüzde 70-75 arasında olacağını belirterek, mayıstan sonra atılan adımların birikimli etkisiyle zirveden hızlı bir düşüş beklediklerini söyledi. Erkan, enflasyonda düzelme görülene kadar parasal sıkılaşmanın devam edeceğini vurguladı.
Erkan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"TCMB olarak görevimiz fiyat istikrarı doğrultusunda dezenflasyonun en kısa sürede tesis edilmesidir. Enflasyonla kararlı şekilde mücadele ediyoruz. Yüksek ve oynak enflasyonu kontrol altına alma uzun ve zorlu süreç olacak.
Tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz. Parasal sıkılaştırmanın etkileri zamana yayılmakta. İç talepte dengelenmeye ilşikin şimdiden bazı öncü sinyaller alıyoruz.
"DEZENFLASYON SÜRECİ 2024'ÜN İKİNCİ YARISINDA"
Dezenflasyon sürecinin 2024'ün ikinci yarısında başlamasını bekliyoruz. Küresel büyüme zayıflarken, öncü göstergeler küresel yavaşlamanın devamına işaret ediyor.
ABD tahvil faizlerinin yükselmesi ve jeopolitik risk algısı sonucunda son aylarda gelişmekte olan piyasalardan portföy çıkışı gözleniyor. Bu çıkışlar enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturuyor.
Enflasyonun belirleyici unsurları arasında haziran-eylül döneminde akaryakıt öne çıktı. Ayrıca kurdaki artış da maliyet kanalıyla etkili oldu. Ayrıca vergi ve yönetilen fiyatlarda yapılan güncellemeler kısa dönemde gerçekleşti. Şokların bir arada gerçekleşmesi beklentilerde de bozulmaya yol açtı. Enflasyon üzerinde etkili temel unsur talebin yapısı ve talebin dengelenmesi. Eylül enflasyonu, ekimdeki yüksek frekanslı veriler ve tüm öncü göstergeler, söz konusu şokların enflasyona yansımasının büyük ölçüde tamamlandığına işaret etmektedir.
"TALEPTE AŞIRILIK KADEMELİ ORTADAN KALKIYOR"
Talepteki güçlü seyir devam etmekle birlikte bazı göstergeler aşırılığın kademeli ortadan kalktığına işaret ediyor. Toplam talep koşulları enflasyonist olmaya devam ediyor.
İkinci çeyrekte zirveyi gören çıktı açığı azalmakla birlikte üçüncü çeyrekte hala pozitif bölgede. Güçlü tüketim talebi hem cari dengede hem de cari denge kanalı ile enflasyon üzerinde etkili oldu.
"KİRADA FİYAT ARTIŞLARINDA YAVAŞLAMA SİNYALLERİ ALIYORUZ"
Yıllara yayılmış yüksek enflasyonun sonucu olarak hizmet grubundaki katılıkta kiralar da etkili. Kiralarda artış yüksek oranda sürmektedir. Büyükşehirlerde kiralık ev ilanlardaki fiyat artışlarında yavaşlama sinyalleri alıyoruz. Enflasyona yansıması zaman alacak.
Enflasyondaki ataletin kırılması beklentilerin çıpalanmasına bağlı. Enflasyon beklentilerindeki bozulma aydan aya yavaşladı. Ekim ayı öncü göstergeleri aylık enflasyondaki gerilemenin devam edeceğine işaret ediyor.
Parasal sıkılaştırma sürecini bütünsel şekilde tasarladık. Faiz artırımları, miktarsal sıkıllaştırma, seçici kredisıkılaştırması yaptık. Parasal sıkılaştırma adımlarımızın birikimli etkileriyle enflasyonun ana eğilimini zayıflatmaya devam ederek, dezenflasyonu 2024'te tesis etmekte kararlıyız.
"BİREYSEL KREDİ BÜYÜMESİNDE NORMALLEŞME BAŞLADI"
TL mevduata yönelik adımlarımız parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesi açısından kritik önemde. Politika faizinin mevduat faizine aktarımı güçlendi. Ticari kredi faizleri ile mevduat arasındaki negatif fark sona erdi, sağlıklı bir denge oluştu. Bireysel krediler önemli oranda yavşaladı. Kredi kartlarıyla yapılan harcamalar yüksek seyretmekle birlikte daha ılımlı patikaya doğru ilerlemektedir. Bireysel kredi büyümesinde normalleşme başladı, ticari kredi büyümesi dengeli ve sürekli bir yapıya kavuştu. Özel bankalar da ticari kredi büyümesinde etkili bir rol üstlenir hale geldi.
TL tasarruf araçlarına ve vadeli mevduata talep arttı. TL mevduatın toplamdaki payı yüzde 5 artmıştır.
"KKM 300 MİLYAR LİRA AZALDI"
Rezervlerimizdeki artış da devam ediyor. Kur korumalı mevduat toplamı 300 milyar lira azaldı. KKM bakiyesinde düşüş olması mevduata geçiş stratejimizin doğru yolda olduğunu göstermektedir.
Risk primi ve ima edilen kur oynaklığı belirgin iyileşme gösterdi. Olumsuz küresel gelişmelere rağmen finansan koşulları dengeli seyir izlemekte.
ENFLASYON TAHMİNLERİ GÜNCELLENDİ
2023 sonu enflasyon tahminini yüzde 65 (önceki yüzde 58), 2024 için yüzde 36 (önceki yüzde 33), 2025 için yüzde 14 (önceki yüzde 15) olarak güncelledik.
Aylık enflasyon patikasında kasım, ocak ve mayısta geçici yükselişler olacağını değerlendiriyoruz. Kasımda doğalgaz kullanımının artması enflasyonda geçici yükselişe neden olacak. Ocak ayında asgari ücret etkili olacak.
"ENFLASYON MAYIS 2024'TE ZİRVEYİ GÖRECEK"
Enflasyon Mayıs 2024'te zirve seviyesini görecek. Sonrasında dezenflasyon süreci başlayacak.Halen öngördüğümüz dezenflasyon öncesi geçiş dönemini yaşıyoruz. Enflasyonda geçici bir yükselişe şahit oluyoruz. Bu süreçte enflasyonda sürekli düşüşe zemin hazırlıyoruz.
Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmaya devam edeceğiz. Etkileri büyük ölçüde 2024'te göreceğiz."
"ENFLASYON YÜZDE 70-75'E YAPACAK"
Soruları yanıtlayan TCMB Başkanı Erkan, gelecek yıl mayıs ayında enflasyonun tepe noktasının yüzde 70-75 arasında olacağını belirterek, mayıstan sonra atılan adımların birikimli etkisiyle zirveden hızlı bir düşüş beklediklerini söyledi.
