Metamfetamin nedir?
Çok güçlü ve yüksek oranda bağımlılık yaratıcı bir kimyasal madde olan metamfetaminin hiç bir şekilde yasal bir kullanımı bulunmuyor.
Genel olarak met, mavi, buz ya da kristal gibi isimlerle yasa dışı şekilde satılan bu madde, uyarıcı amaçla kullanılıyor, ancak sinir sistemini doğrudan etkiliyor.
Metamfetamin beyni hızla yeniden yeniden yapılandırarak güçlü bağımlılıkla sonuçlanıyor.AP Photo
Vücuda girdiği anda coşkun tepki yaratan bu madde, Amerikan Madde Bağımlılığı Ulusal Enstitüsü'ne göre 20inci yüzyılın ortalarında geliştirildi ve ilk olarak solukla çekilen burun ve bronş açıcı olarak kullanıldı.
Uyarıcı özelliği nedeniyle aktivite artışına ve iştah kaybına neden olurken, genel bir haz hissi yarattığı belirtildi. Ancak etkisinin beklentilerin aksine, sinir sistemi üzerinde uzun süreli ve daha zararlı sonuçlara yol açtığı anlaşıldı.
Metamfetaminin zararları neler?
Metamfetamin beyni hızla yeniden yeniden yapılandırarak güçlü bağımlılıkla sonuçlanıyor. Amerikan Bağımlılık Merkezleri'ne göre metamfetamin kullanımı birçok yan etkiye yol açıyor. Bunlardan birkaçı:
- Paranoya
- Zihin karışıklığı
- Diş çürümesi
- Kaşınma
- Asabiyet
- Kilo kaybı
- Akne ve uçuklar
- Kasılma
- Felç
- Karaciğer tahribatı
- Bağışıklık kaybı
- Ölüm
Fentanil nedir?
Fentanil ilk olarak cerrahi müdahalelerde ağrı kesici amacıyla sentetik bir opioid olarak üretildi.
Fentanil, hastanelerde kontrollü ortamlarda, cerrahi anesteziler gibi çok şiddetli ağrılarda hızlı sakinleşme sağlanabilmesi için kullanılabiliyor. Ancak bu ortamlarda bile fentanil kullanımının solunumu tehlikeli seviyelere düşürme riski bulunuyor.
Bu durum, aşırı doz ölümlerin de sebebini oluşturuyor. Tıbbi ortamların dışında fentanil kullanıldığında solunum sistemini izleyecek ve kişinin güvenliğini sağlayacak bir ekip bulunmadığından ölüm kaçınılmaz olabiliyor.
Maddenin özel bir kimyasal yapısı bulunuyor, ancak farklı etkiler sağlayan bileşenler oluşturmak için genellikle yasa dışı şekilde değiştirilebiliyor.
Fentanilin türevlerinden biri olan karfentanil bir kimyasal grubun başka bir grupla değiştirilmesiyle elde ediliyor ve ana yapıdan 100 kat daha etkili hale getiriyor.
Bir başka türev olan asetilfentanil ise orijinal halinden yaklaşık üç kat daha etkin ve grupsal aşırı doz ölümlerden sorumlu olduğu belirtiliyor.
Türevlerinden bağımsız olarak, bir gram fentanilin etkisi eroinden 50, morfinden ise 100 kadar daha yüksek ve bu nedenle de çok küçük bir dozu aşırı doz etkisi yaratabiliyor.
Metamfetamine fetanil katıldığında ne oluyor?
Fentanil tek başına satılabildiği gibi, karışım maddesi olarak da kullanılabiliyor. Çünkü uyuşturucu tacirleri için çok küçük miktar eklenerek alıcıların istediği etkiyi yaratmak mümkün olabiliyor.
Uyuşturucu kullananları daha kolay bağımlı hale getirmek isteyen tacirler metamfetamine fentanil katarak maddenin etkisini arttırabiliyor.
Uyuşturucu imalatçıları, maliyeti yükseltmemek için fentanile un veya kabartma tozu gibi dolgu maddeleri katarak arzı arttırabiliyor. Sonuçta bir kilogram fentanil, bir kilogram eroine göre çok daha karşı hale gelebiliyor.
Üstelik uyuşturucuyu kullanan kişiler maddenin saf mı yoksa karıştırılmış mı olduğunu bilmediğinden aşırı doz tehlikesine bilmeden maruz kalabiliyor.
İki maddenin karışımı neden daha tehlikeli?
Her iki madde de tek başına tehlikeli olmasına rağmen, iki maddenin karıştırılması durumunda hem etkisi, hem de tehlikesi artıyor.
Metamfetamin merkezi sinir sistemini hızlandırırken, fentanil baskılıyor. Yani bir maddenin etkisi, diğerini gizliyor.
Bu kulağa daha iyi bir şeymiş gibi gelse de, aslında tehlikeli bir durum. Çünkü bu birleşimi kullanan kişiler bu maddeleri tek tek kullandıklarında hissettikleri etkiye ulaşamıyor ve bu da etkiyi arttırmak amacıyla aşırı doz alımını tetikliyor.
