Ankara Kızılay'da Sakarya Caddesi üzerinde bulunan bazı özel eğitim kursları ve temel liseler, bar ve türkü evi gibi eğlence mekanlarıyla dip dibe. Öğrencilerin eğitim aldığı binalar ile aynı cadde üzerinde çok sayıda içkili mekan bulunuyor. Mevzuat askıya alındığı için temel liseye kayıt olan öğrenciler içkili mekanlarla yanı yerde eğitim almak zorunda kalıyor.

Temel liselere mevzuatla ilgili zorluk çıkartılmayınca öğrenciler içkili mekanların arasında eğitim görmeye başladı. Öyle ki Kadıköy'de barlar sokağı olarak bilinen Caferağa mahallesinde temel liseler türedi. 9,10 ve 11 sınıf öğrencilerinin üniversite hayali için gittiği temel liselerden biri bar ile karşı karşıya.Mühürdar Caddesi üzerinde bulunan temel lise ile barın  mesafesi sadece 5 adım.

Yasalarda 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nda eğitim kurumları ile içkili mekanlar arasından mesafe açıkça belirtiliyor.  Yasalara göre umuma açık yerler ve içkili yerler ile eğitim kurumları arasında kapıdan kapıya en az 100 metre uzaklığın bulunması zorunlu. Aynı şekilde yasalara göre içkili yerler ile özel eğitime muhtaç bireylerin devam ettikleri öğretim kurumları ve okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumları aynı binada bulunamaz.

-  Türkiye Özel Okullar Birliği Derneği Eş Başkanı Cem Gülan: Temel liseler 2019'a kadar normal standartlarda bir binaya geçmek zorunda. Bunlara geçici bir izin verildi. Şu anda Temel liseler ne bizim üyemiz ne de takiplerini yapıyoruz.  Bize üye olmadıkları için ücretleri tam alıyorlar mı veliyle ilgili bir problem çıktığı zaman iadede sorun oluyor mu başarıları nedir? hiçbir gösterge yok. Bunlar geçici oldukları için biz üye kabul etmiyoruz. Bunlar geçiş dönemin okulları olduğu  için bu gibi sorunlar olabiliyor.  

- Özel Öğretim Kurumları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Köprülü: Temel liseler şu anda mevzuata uygun. Şu şekilde bu liselerin açılabilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı mevzuatta bazı düzenlemeler yaptı. Bu düzenlemelere uygun kurumlara izin verdi. Bir özel okullar bir temel liseler var. Temel liseler 4 yıllığına izin verilen kurumlar. Dolayısıyla geçici olarak izin verilen bu kurumlara mağdur olmamaları için mevzuatta bazı düzenlemeler yapıldı ve izin verildi.

Dershanelerin kapatılmasından sonra krize dönüşen dershane konusunda devlet temel liseye gidenlere teşvik indirimine gitti. İlk yıllarda 230 bin kadar öğrenciye okulun türüne göre 2 bin 680 ila 3 bin 750 TL teşvik verildi. Fakat temel liselerin ücretleri dudak uçuklatan rakamlarda açıklanınca  durumu olmayanların işine yaramadı. 

Özellikle 11 ve 12. sınıfa devam edecek ve üniversite sınavlarına hazırlanacak öğrenciler için dershanelerin ücretleri 3 bin lirayı geçmezken temel liselerin kayıt ücretleri alt limit olarak 10 bin liradan başlıyor. Dershaneden dönüşen temel liselerin ücretleri şu şekilde: 9. sınıf 10 bin, 10. sınıf 11 bin, 11. sınıf 12 bin, 12. sınıf ise 14 bin lira.

Dershane krizinin ardından öğrencilerin çaresizlikten temel liselere yazıldığını ifade eden Avukat Mehmet Kasap, devletin temel liseler için mevzuatı dahi değiştirdiğine dikkat çekti. Temel liselerin denetim ve mevzuattan uzak bir şekilde iş yaptığına vurgu yapan Kasap şu çarpıcı örneği verdi: 

“Kızılay'da bir meyhanenin üstünde 3 +1 dairede çok sınırlı fiziksel imkanlarla açılan yerlere temel lise dediler. Ama bu lise örgün eğitim falan vermiyor sadece dershane eğitimi veriyor. Durum böyle olunca Robert Koleji gibi yerlerde okuyan öğrenciler dershane ihtiyacını karşılamak üzere bu temel liselere dahi kaydoldu. Bunun nedeni çaresizlikten. Dershane eğitimi alamayacağı için mecburen temel liseye kaydettiriyor. Ailelerde ve öğrencilerde çok ciddi bir kafa karışıklığı söz konusu.”

Dershane eksikliğini gidermek için temel liseler için mevzuatı dahi askıya alıp bazı değişiklikler yapıldığını ifade eden Kasap, “Normal şartlarda içkili mekanların eğitim kurumlarına belli bir mesafede olması lazım. Temel liseler aniden dönüştüğü ve binalar uygun olmadığı için bu mevzuatı askıya aldılar. 

Bunun da dönüşümü kolaylaştırmak için yapıldığını savundular. Eğitim kurumlarının içkili mekanlara olan yakınlığı ile ilgili mevzuatın askıya alındığına dair geçici bir mevzuat çıkardılar. Kızılay'a bakın her yer temel lise oldu. Kızılay'da meşhur karanfil sokakta içki satan meyhanelerin üzerinden temel lise yazıyor. Temel lise demek lise demektir.  Normal örgün eğitim veren kurumlar bunlar. Bildiğimiz Milli Eğitim müfredatının uygulandığı bu liseler meyhanelerin arasında eğitim veriyor. Bu liselerin ne bahçesi var ne spor salonu var” ifadelerini kullandı.