Anadolu’da camiler, mimari özelliklerinin yanında süslemeleriyle de ilgi çekiyor. Kimi camilerde taş işçiliği zirveye çıkarken, bazılarında nadide ahşap oymalar göz kamaştırıyor. Kayseri şehir merkezindeki Mimarsinan Parkı içinde yer alan 18. yüzyıl Osmanlı dönemi eseri Çandır Camii farklı mimarisiyle diğerlerinden ayrılıyor. Tarihi camide imamın namaz kıldırdığı mihrapta yer alan süs, en çok ilgi çeken bölüm. Mihrabın üstünde farklı büyüklük ve desenlerde toplam 73 porselen tabak bulunuyor. Yemek tabaklarının ağırlıkta olduğu mihrapta çay tabakları da mevcut.

Tarihçilere göre cami yapımına destek olan mahalle halkı, çini yaptırmaya güçleri yetmediği için evlerinden getirdikleri tabakları, mihrap duvarını süslemede kullanmışlar. Ayrıca porselen tabak o dönemde her evde bulunmadığından zenginlik emaresi olarak da kabul ediliyormuş.  ‘Hatıra olsun’ düşüncesini de barındıran bu süsleme sanatı, 18. yüzyıla ait mahalle camilerinin çoğunda uygulanmış. Bugüne ise çok azı ulaşabilmiş. Diğer hiçbir cami mihrabında bulunmayan ve mekana zenginlik katan bu özellik, Çandır Camii’ni ayrıcalıklı kılıyor. Özellikle ilk defa burada namaz kılanlar, mihraba yaklaşarak tabakları inceliyor.

Yemek tabaklarının cami süslemesinde kullanılmasının kendisini şaşırttığını belirten Yusuf Taha Oğuz, sebebini öğrenince şaşkınlığının daha da arttığını ifade etti. Oğuz, mihrap duvarının porselen tabaklarla süslendiği böyle bir camiyi ilk defa gördüğünü dile getirdi.

Günümüze kadar bazı değişikliklerden geçirilen Çandır Camii, değişik dönemlerde onarımdan geçirildi. Moloz taş duvarlar sıvanarak boyandı. Son yapılan onarımda ise daha sade olan mihrap çinili fayanslarla yenilendi. Ancak, kıble duvarını süsleyen porselen tabaklara dokunulmadı. Sadece yerinden düşerek kırılan bazı tabakların yerine yenileri eklendi.

Kitabesi bulunmayan Çandır Camii’nin, Osmanlı dönemi 18. yüzyıl eseri olduğu sanılıyor. 240 metrekare iç mekânı ve 320 kişi kapasitesiyle orijinalinde mescit olarak yapılmıştır. Kuzey – güney doğrultusunda dikdörtgen bir yapıya sahiptir. Üstü kırma çatı ile kapatılmıştır. Köşk minaresi yıkılmış olup, günümüze minareye çıkılan 20 basamaklı kaidesi kalmıştır. Cami iç kısmında ahşap sütunlar ve onların üzerinde yer alan yapının dayanıklılığını arttırmaya yarayan yatay bağlantılar vardır. Mahalle halkının mihrabı süslemede porselen tabak kullanması camiyi ayrıcalıklı kılmıştır. Cephe duvarının köşesinde aynı adla isimlendirilen yuvarlak kemerli çeşme bulunmaktadır. Çeşmenin 20. yüzyılda yapıldığı sanılıyor.

MuhabirAjans