Fransa'nın başkenti Paris'te 8,5 saat sonra söndürülen yangında büyük bir kısmı küle dönüşen Notre Dame Katedrali; heykel, resim, vitray, oyma, kabartma ve el yazmaları dahil pek çok sanat eseri ve müzik enstrümanının yanı sıra, Dikenli Taç ve Hristiyan inancına göre İsa Peygamber'in gerildiğine inanılan çarmıhtan bir parçanın da bulunduğu birçok dini sembolü barındırıyordu.
Yapımına 1163'te başlanan ve 182 yıl süren inşaattan sonra 1345'te açılan Paris’in kalbindeki katedralin merkez kulesinin ve çatısının çökmesi, ünlü Gül Pencereleri'nden en az birinin yok olması sonrasında yapılacak restorasyon ve renovasyonun onlarca yılı bulması bekleniyor.
BBC Türkçe, yangında kurtarılan ve akıbeti hâlâ bilinmeyen eserler ve sembolleri derledi.
KURTARILANLAR
Dikenli Taç: Notre Dame'ın en değerli dini sembolleri arasında yer alan ve Hristiyanlığa göre çarmıha gerilmeden önce İsa Peygamber'in başına takıldığına inanılan "Dikenli Taç".
Kudüs'ten getirilen taç, 1238'de Kral 14'ncü Louis'ye verilmişti. Dikenli dallardan örülen taç bir süre 14'üncü Louis'nin yaptırdığı Sainte-Chapelle Kilisesi'nde tutulduktan sonra Notre Dame'a nakledildi.
Dikenleri dünya genelinde farklı kiliselere gönderilen taç, katedralde bir kristalin içinde sergileniyordu. Pazartesi gecesi, Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, tacın yangından kurtarıldığını açıkladı.
Aziz Louise'nin Tüniği: Aziz olan tek Fransız Kralı Louise'nin giydiği 13'ncü yüzyıldan kalma keten tunik. 1226'da tahta çıkan Louis, yedinci Haçlı Seferi'ne katılmış ve sekizinci haçlı seferinde; 1270'te ölmüştü. Louise, 1297'de aziz ilan edildi. Dikenli Taç da Aziz Louise'ye verildi.
Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, tuniğin de kurtarıldığını açıkladı.
Kuzey Gül Penceresi: Fransalı gazeteci Laurent Valdiguie'ye göre vitraylarla süslü 21 metre yüksekliğindeki ünlü Kuzey Gül Penceresi de kurtarıldı.
AKIBETİ BİLİNMEYENLER
Çarmıhtan İndiriliş: Katedralin en çok ilgi gören eserlerinden biri olan ve İsa'nın çarmıhtan indirilişini tasvir eden heykel. Yangından ilk fotoğraflar, Nicolas Coustou'nun yüksek sunakta sergilenen eserinin zarar görmediğine işaret ediliyordu. Ancak eserin kurtarılıp kurtarılamadığı henüz bilinmiyor.
Batı ve Güney Gül Pencereleri: Notre Dame'ın diğer vitray gül pencerelerinin akıbeti konusunda çelişkili haberler var.
1225'te yapılan Batı Gül Penceresi diğerlerinden küçük. 1260 civarında inşa edilen Güney Gül Penceresi ise daha büyük ve daha fazla süsleme içeriyor.
Yangını takip eden gazetecilerin ilk haberlerinde Kuzey dahil üç gül penceresinin de alevlerde eridiği belirtiliyordu. Ancak daha sonra Kuzey Gül Penceresi'nin kurtarıldığı bildirildi.
Yangın sırasında katedralin yakınlarında bulunan İngiltereli milletvekili Yvette Cooper, bir gül penceresinin düştüğünü gördüğünü aktardı.
Gerçek Çarmıh ve Kutsal Çivi: Notre Dame, Dikenli Taç'ın yanı sıra İsa'nın gerildiği çarmıhtan olduğu söylenen bir parçaya ve çarmıha gerilmesi sırasında kullanılan bir çiviye de ev sahipliği yapıyordu. Çarmıh ve çivinin de akıbeti bilinmiyor.
Büyük Kilise Orgu: Notre Dame'ın önemli sembollerinden sekiz bin boruluk büyük orgun akıbeti de bilinmiyor. 1403'te inşa edilen org, zaman içinde pek çok kez elden geçirildi. Orgun bazı boruları Ortaçağ'dan kalma.
Madonna ve Çocuk Heykeli: "Notre Dame de Paris" olarak bilinen ünlü heykel, katedralle aynı ada sahip. Meryem ve İsa'yı tasvir eden 1.8 metre boyundaki heykel, 14'ncü yüzyılda yapıldı ve Notre Dame'a 1818'de getirildi.
Katedral çanları: Notre Dome Katedrali'nin 10 çanı bulunuyor. En eski çan olan 13 ton ağırlığındaki Emmanuel 15'inci yüzyılda yapıldı, 1681'de yenilendi.
Aziz Denis Heykeli: Nicolas Coustou'nun 18'nci yüzyılda yaptığı bir başka heykel. Paris'in koruyucu azizi olan Denis'i vaaz verirken tasvir eden heykel de katedralde sergileniyordu.
Aziz Thomas Aquinas'ın tablosu: 17'nci yüzyılda yapılan ve Notre Dame'a 1974'te getirilen tabloda aziz ve bir grup insan erdem çeşmesinden su içerken resmediliyor.
