The New York Times (NYT) gazetesinin altı mevcut ve eski güvenlik yetkilisiyle yaptığı görüşmelere dayandırdığı haberine göre, İsrailli üst düzey generaller, böyle bir karar şu an için Hamas’ın gücü elinde bulundurmaya devam etmesini sağlasa dahi Gazze’de ateşkesin başlamasını istiyor. Bu ifadelerin ise Hamas’ın bertaraf edilmesinin Gazze’ye yönelik saldırıların ana hedeflerinden biri olduğunu söyleyen İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile ordu arasında var olan çatlağı büyüttüğü yorumu yapıldı.
‘HİZBULLAH’LA SAVAŞ DURUMUNDA ORDUNUN TOPARLANMAYA İHTİYACI VAR’
Gazeteye konuşan güvenlik yetkililerine göre, ateşkes, aynı zamanda yaklaşık 120 İsrailli rehineyi serbest bırakmanın da en iyi yolu. İsrail’in son on yıllarda yürüttüğü en uzun savaşta daha fazla savaş için elindeki ekipmanın eksik olduğu ifade edilen habere göre, generaller ayrıca Hizbullah’a karşı bir savaş çıkması durumunda ordunun toparlanmak için zamana ihtiyacı olduğu görüşünde. Yetkililer, Hamas ile sağlanacak bir ateşkesin ayrıca Hizbullah’la bir anlaşmaya varmayı da kolaylaştıracağını düşünüyor.
‘ORDU, REHİNE ANLAŞMASI VE ATEŞKESE TAM DESTEK VERİYOR’
NYT’ye konuşan eski ve mevcut güvenlik yetkililerinin çoğu konunun hassasiyetini gerekçe göstererek kimliklerinin paylaşılmamasını istedi. Geçen yıla kadar İsrail’in ulusal güvenlik danışmanlığını yapan Eyal Hulata, gazeteye yaptığı açıklamada, “Ordu, rehine anlaşmasına ve ateşkese tam destek veriyor” diye konuştu. Üst düzey güvenlik yetkilileriyle sık sık iletişim halinde olduğu ifade edilen Hulata, “Her zaman geri dönüp gelecekte Hamas’la askeri olarak çarpışabileceklerine inanıyorlar… Gazze’de bir aranın Lübnan’daki gerilimin azalmasını daha olası hale getirdiğini anlıyorlar. Dahası, önceden olduğundan daha az mühimmatları, yedek parçaları ve enerjileri var. Yani, Gazze’de bir aranın bize Hizbullah’la daha büyük bir savaş patlak verirse hazırlık yapmak için daha çok zaman vereceğini düşünüyorlar” dedi.
‘ORDU, EBEDİ BİR SAVAŞTAN KORKUYOR’
Buna göre, Netanyahu, kamuoyuna yaptığı açıklamalarda, Gazze’yi işgal etmeye ya da kontrolü alternatif Filistinli liderlere devretmeye isteksiz görünürken, ordu da enerjisinin ve cephanesinin yavaş yavaş tükeneceği ‘ebedi bir savaştan’ korkuyor. Hulata, böyle bir senaryo karşısında, rehinelerin serbest bırakılması karşılığında Hamas’ın Gazze’deki kontrolünün şu an için devam etmesinin ‘İsrail için en az kötü seçenek’ olduğunu anlattı. İsimlerinin verilmemesi şartıyla konuşan dört üst düzey yetkili de bu görüşü onayladı.
İSRAİL ORDUSUNDAN İDDİALARA YANIT
İsrail ordusu, Gazze’de ateşkesi destekleyip desteklemediklerine ilişkin soruya verdiği yanıtta, soruyu doğrudan ele almadan, önceki açıklamalara benzer şekilde, amaçlarının ‘Hamas’ın askeri ve yönetimsel kapasitesinin yok edilmesi, rehinelerin geri getirilmesi, güney ve kuzeydeki İsraillilerin güvenli bir şekilde evlerine geri dönmesi’ olduğunu belirtti.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) sözcülerinden Daniel Hagari ise 19 Haziran’da yaptığı açıklamada, “Hamas’ı yok edebileceğini düşünenler yanılıyor. Hamas bir fikirdir. Hamas bir siyasi partidir. Onun kökleri insanların kalbindedir” demişti. Hagari, bunun aksini söylemenin ‘halkın gözlerine bir avuç kum çalmak’ olacağını söylemiş, sözlerini şöyle sürdürmüştü: “Yapabileceğimiz şey, başka bir şey inşa etmektir; onun yerine geçecek, başka birinin gıda dağıttığından, başka birinin kamu hizmetlerini sağladığından halkı haberdar edecek bir şey. Bu biri, bu bir şey nedir; bu, karar vericilerin kararını vereceği bir şey.”
‘EĞER DAHA BÜYÜK BİR SAVAŞIN İÇİNE ÇEKİLİRSEK...’
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ofisi NYT’nin sorularına yanıt vermezken, Netanyahu, haziran ayının sonunda televizyonda yayınlanan bir röportajda, savaşın bitmesi gerektiği görüşünü reddetmiş ancak İsrail ordusunun Gazze’deki mevcudiyetinin ‘güçlerin bir kısmının kuzeye kaydırılması için’ azaltılması gerektiğini kabul etmişti.
Askeri yetkililere göre de İsrail'in, yakın zamanda Lübnan’ı işgal etmeye hazırlanması dolayısıyla değil, Hizbullah ile daha geniş bir savaşın başlaması durumunda kendisini toparlayabilmesi için böyle bir hamleye ihtiyacı var. Öte yandan, özellikle Almanya basınına yansıyan haberlerde, İsrail’in Hizbullah’ın saldırılarını durdurmaması durumunda bu ayın üçüncü ya da dördüncü haftasında Lübnan’a kara harekatı hazırlığında olduğu iddia edildi.
Aralarında Haluta’nın da olduğu tüm yetkililer, başka bir alternatifin olduğuna inanılmaması durumunda İsrail’in Lübnan’da savaşmak için ‘yeterli olanın üzerinde mühimmatı olduğunu’ söyledi. Haluta, konuya ilişkin olarak, “Eğer daha büyük bir savaşın içine çekilirsek, kaynaklarımız ve insan gücümüz var. Ama bunu yapabileceğimiz en iyi koşullarda yapmak isteriz. Ve şu anda en iyi koşullara sahip değiliz” diye konuştu.
