Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'nun (ICIJ) yeni araştırması "Cyprus Confidential", Avrupa Birliği (AB) üyesi Kıbrıs'taki finansal hizmet sağlayıcıların Rus oligarkların milyarlarca dolarlık servetlerini yaptırım tehdidinden nasıl kaçırdığını ortaya koydu. Ayrıca Kıbrıs'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yandaşları için önemli bir finans ve gizlilik merkezi olarak oynadığı role de ışık tutuyor.
Rus oligarkların ve milyarderlerin yatırımlarını yıllardır (Güney) Kıbrıs üzerinden yapılandırdıkları, ayrıcalıklı bir vergi oranından, intifa hakkı gizliliğinden (şirketlerin nihai intifa hakkı sahiplerine ilişkin bilgiler kamuya açık değildir) ve yakın zamana kadar AB vatandaşı olmayanlara Kıbrıs'ta mülk satın alarak Kıbrıs vatandaşlığı veren bir vatandaşlık programından yararlandıkları aslında bir sır değil.
Ancak Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Kıbrıslı offshore hizmet sağlayıcılarının bir zamanlar göz kamaştıran müşterilerinin yıllar içinde inşa etmelerine yardımcı olduğu servet, Putin rejimini zayıflatmaya çalışan dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin hedefi haline geldi. Ukrayna'ya saldırıların başlamasının ardından birçok Batılı kuruluş ve ülke Kremlin destekçilerine uyguladığı yaptırımları sertleştirdi.
Aralarında ICIJ, Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi ve Guardian gibi medya kuruluşlarının yer aldığı birçok kurumun ortaya çıkardığı Cyprus Confidential dosyaları, e-postalar, banka kayıtları, şirket başvuruları, tröst evrakları ve uyum raporlarını içeren sızdırılmış belgelerden oluşuyor.
Play Video
Toplamda 1.31 terabaytlık gizli mali dosyalar, 3.6 milyondan fazla belge ve diğer kayıtlara tekabül ediyor ve Kıbrıs’ta paravan şirketler ve tröstler kuran, yöneten ve listeleyen altı offshore hizmet sağlayıcısının yanı sıra Kıbrıs şirket verilerine erişim satan bir şirketten kaynaklanıyor.
Bir AB üyesi olan Kıbrıs, servetlerini kendi ülkelerinden çıkarıp Avrupa’ya taşımak için Akdeniz adasını bir geçit olarak tercih eden zengin Ruslar için uzun zamandır önemli bir offshore finans merkezi olarak hizmet veriyor. Sızıntıda yer alan şirketlerin müşterileri arasında şu anda yaptırım altında olan Rus oligarklar da bulunuyor.
BELGELERDE ORTAYA ÇIKAN DETAYLAR İSE ŞU ŞEKİLDE:
– PwC Kıbrıs ve diğer danışmanlar, Rusya’nın en güçlü oligarklarından biri olan Alexei Mordashov’un, AB yaptırımlarına maruz kaldığı gün, halka açık bir şirkete 1 milyar sterlin aktarma girişimine yardımcı oldu. The Guardian’a transferin Kıbrıs’ta “devam eden” bir cezai soruşturmaya tabi olduğu söylendi.
– Aynı oligarkla bağlantılı şirketlerden, Rusya konusunda önde gelen bir uzman olarak kabul edilen etkili bir Alman gazeteciye, Putin hakkında iki kitabın yayınlanmasını desteklemek için 600.000 € tutarında açıklanmayan ödemeler.
– Roman Abramovich’in Chelsea futbol kulübünün sahibi olduğu dönemde menajerlere, gözlemcilere ve kulüp yetkililerine yaptığı, muhasebe ve finansal fair play ile ilgili katı futbol kurallarını ihlal etmiş olabilecek on milyonlarca offshore ödeme.
– Abramovich ve süper menajer Pinhas Zahavi’nin 21 genç futbolcunun kariyerlerini kontrol etmelerine olanak tanıyan, üçüncü taraf mülkiyetine dayalı tartışmalı anlaşmalar.