Gündelik hayatımızın akışı içinde farkında olalım veya olmayalım bizi “biz” yapan temel değerlerimiz konusunda farklı yön ve hedeflere doğru kayıp gidebiliyoruz.

Bir toplumu yıkan temel etken toplum fertlerinin metafizik gerilimini kaybetmeleri ve bünye içinde zamanla kokuşmaların baş göstermesidir. Aslında her türlü yıkılışın veya kokuşmanın esas sebebi iç faktörlerdir.

Sizlerin de malumunuz olsa da tekrar hatırlama kabilinden isterseniz bu iç faktörlerin en önemli olanlarını sayalım: Korku, tama; fizik düzgünlüğü, zeka, başarı, bilgi hamuleliği ve servet gibi faktörlerden kaynaklanan benlik ve gurur; şöhret, kadın, mevki ve para hırsı; bencillik ve haset; tenperverlik; bir takım beklentiler; “feleğin çemberinin arzusuna göre dönmemesi” ve gayr-ı memnuniyetsizlik gibi etkenler, tenkit, gıybet, dedikodu, duygu kirlenmesi, günahlara girme ve nihayet düşünce ve kalplerin kayması... 

Kalbi kayan bir insanın ayaklarının kayarak tehlikeli vadilere sürüklenmesi an meselesidir. 

Peki kişi bu acı sona nasıl gelir? 

İsterseniz şimdi bu sorunun cevabını arayalım: İnsan, hizmetlerine tutulduğu bir grubu, içine girince zamanla az önce saymış olduğumuz faktörler gereği küçümseyebilir bir hale gelebilir.

Sonra davranışlarında topluluk anlayış ve kurallarına, daha sonra dini kaidelere göre dengesizlikler başlar. Doğru düşünmenin en önemli unsuru olan doğru bakış açısını da kaybedince artık, Allah korusun, ayağını topluluktan çıkarır. 

Bu çıkma, yaptıklarını kendi vicdanında ve başkaları karşısında doğru görme ve gösterme adına dini de eğip bükmesi neticesinde bizzat dinden irtidada kadar gidebilir.

Öyleyse ne yapmalı?

Kimse kendisini vazgeçilmez görmemeli ve başkalarını minnet altında bırakmak gibi tavırlara girmemelidir. “elminnetu lillallahi ve rasulihi - Minnet, Allah ve Rasulü’nündür.” Hidayet eden Allah’tır, bütün hayır ve başarılar Allah’tandır. 

Bunların nefse mal edilmesi, ancak gasp olur. Bu sebeple, hidayete erdirdiklerine ancak Allah’ın minnet etme hakkı vardır. İslam’ın, İslami hizmetlerin kimseye ihtiyacı yoktur; bütün insanlar İslam’a ve İslamî hizmetlere muhtaçtır, medyundur.

Yazımızı Bediüzzaman Hazretleri’nin sadeleştirdiğimiz şu altın tavsiyeleriyle bitirelim: 

Öyleyse, bırak biçare hoşnutsuzluğu, benliği, bencilliği ve kapa tenkidin, gıybetin kapısını. 

Haklı bile olsan, “hakkım var” deme, “vazifem var” de. 

Gel boyun ey, teslim ol, saadet ve kurtuluş bundadır bil. 

Görmez misin ki, nice “ben” diyenler, “okudum, bildim” diyenler saptı ama kalplerini safiyane Güneşler Güneşi’ne açanlar gerçek hayatı buldu. Buz parçası benliklerini bütün bir topluluğun havuzunda eritenler okyanusa erdi. 

Öyleyse bir millet, bir okyanus, hatta güneş olmak varken bir damlacık olarak kuruyup gitmek niye?