ABD Savunma Bakanlığı verileri ve iki Amerikalı yetkiliye göre son üç hafta içinde, Amerika'nın Gazze'deki çatışmalarda İsrail'e verdiği desteğe yanıt olarak Irak ve Suriye'deki İran destekli milisler, bu iki ülkede bulunan Amerikan kuvvetlerine en az 40 insansız hava aracı ve roket saldırısı düzenledi.

Saldırılar şimdilik sadece hafif yaralanmalarla sonuçlandı. Roketlerin çoğu, Amerika'nın 3 bin 400 askerinin bulunduğu Irak ve Suriye'deki hava savunma sistemleri tarafından bertaraf edildi.

“Saldırılar ABD askerlerine taciz şeklinde ayarlanıyor”

Düşünce kuruluşu Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü uzmanı ve eski ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı David Schenker, İran'ın, müttefik gruplarının ve Amerika'nın herhangi bir doğrudan yüzleşme istememesine rağmen risklerin büyüdüğü uyarısı yaptı. Schenker, Amerika'yı çatışmaların içine çekecek büyük bir saldırının “çok gerçekçi bir kaygı” olduğunu söyledi.

Iraklı ve Suriyeli milisler için “Saldırıları, Amerikan askerlerini kitleler halinde öldürmek yerine taciz edecek şekilde ayarlıyorlar” diyen Schenker, bu milislerin çok daha fazlasını yapabileceğine işaret ediyor.

Başkan Biden'ın yüksek sayıda Amerikan askerinin ölümüyle sonuçlanabilecek büyük bir saldırıya nasıl yanıt vereceği net değil. 2024 başkanlık seçimleri öncesinde kamuoyu yoklamalarına göre destek oranı düşük çıkan Biden, Amerika'nın anlaşmazlıklardaki rolünü şimdilik sadece İsrail'e askeri yardım sağlamakla sınırlandırdı.

Başkan Joe Biden bugün gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD askerlerinin hedef alındığını ve bu nedenle karşılık verilmek zorunda kalındığını; gerekirse bu hedefler ve bağlantılı grupların yeniden vurulacağını söyledi.  

Pazar günü Irak'a giden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Irak Başbakanı Muhammed Şia El Sudani'den Irak'ta faaliyet gösteren milislerin üzerine gitmesini ve şiddetin tırmanmasını önlemesini istedi.

Ancak Irak'taki koalisyon hükümetinden beş üst düzey yetkiliyle Sudani'nin bir güvenlik danışmanı ve bir milis kumandanına göre Başbakan Sudani, henüz milis grupları saldırıları durdurmaları ya da İran'daki mali destekçilerini bu grupları dizginlemeleri yönünde ikna edebilmiş değil.

Bu yedi kaynak, Sudani ve hükümetin yaklaşık 10 üst düzey mensubunun Bağdat'ta 23 Ekim'de yaklaşık 10 milis grubun komutanlarıyla, Amerikan kuvvetlerine yönelik saldırıları durdurmaları için bir görüşme yaptığını söyledi.

Ancak komutanların çoğu, bu kaynaklara göre İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki ablukasını ve bombardımanı durdurmadığı sürece saldırılara devam edeceklerini belirtti.

Irak Başbakanı'ndan İran'a çağrı

Bir yıl önce iktidara gelebilmek ve iktidar koalisyonunda güçlü bir blok kurmak için milis grupların desteğine ihtiyacı olan Irak Başbakanı'nın bu gruplar üzerindeki kontrolü kısıtlı. 2003 yılında Saddam Hüseyin'i ve Sünni hükümeti deviren ABD liderliğindeki işgal sonrasında Irak genelinde çoğalan militan gruplar, Şii güç odağı İran tarafından eğitiliyor ve fonlanıyor.

Sudani, Amerikan kuvvetlerine yönelik saldırıları durdurmak amacıyla mekik diplomasisi yürüttü.

Sudani'ye yakın Iraklı bir siyasetçinin aktardığına göre Pazar günü Blinken'la görüşmesinden birkaç saat sonra Tahran'a uçan Sudani, İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ve diğer İranlı yetkililerden doğrudan yardım istedi.

Sudani, İranlı yetkililerden, Irak'taki Amerikan kuvvetlerine yönelik saldırıları durdurmaları için milislere baskı yapmalarını talep etti.

Iraklı siyasetçiye göre İranlı yetkililer, Sudani'ye, Irak'taki milislerin kendi kararlarını kendilerinin aldığını, Tahran'ın duruma müdahale etmeyeceğini söyledi.

Senatör Cotton: “Tahran'da bize gülüyorlar”

Bölgede Amerikan kuvvetlerine bir dizi saldırı düzenlendiği haberlerini art arda alan Başkan Biden, kendi açmazlarıyla yüzleşiyor. Amerikalı askeri yetkililer, son haftalarda İran'ın desteklediği Husi savaşçılarının Yemen kıyılarından 15 insansız hava aracı ve dört seyir füzesi fırlattığını, bunların yüz denizcinin bulunduğu ABD Donanması'na ait bir muhrip tarafından vurulduğunu söyledi.