ALMATI (CİHAN)- Rusya'daki ekonomik kriz ve petrol fiyatlarının aşırı düşmesinden dolayı Kafkasya ve Orta Asya bölgelerinin olumsuz etkilenceği belirtiliyor. Petrol fiyatlarının 2014 yılının Haziran ayından bu yana, neredeyse yüzde 50 oranında düştüğüne dikkat çeken uzmanlar, petrol fiyatlarının 2015'in ilk çeyreğinde varil başına 57 dolara kadar düşebileceğini ve 2019 yılına kadar varil başına 72 dolara çıkabileceğini öngörüyor.
Rusya'nın yaşamış olduğu bu sürecin bölgedeki bazı ülkelerin ekonomisini olumsuz etkilemesinin yanı sıra, buna ek olarak, Orta Asya'nın birçok ülkeleri ile yakından ticaret, banka havaleleri ve doğrudan yabancı yatırım ortaklığı yapan ülkeleri de endişelendiriyor.
Rusya'daki giderek derinleşen durgunluk ve rubledeki sert değer kaybı yatırımcılar ve döviz kurları üzerinde olumsuz hareketlilik 2015 yılında da devam etmesi durumunda sadece Orta Asya bölgesini değil aynı zamanda Kafakas coğrafyasını da olumsuz etkileyecek gibi görünüyor. Orta Asya bölgelerinin son derece önemli bir ticaret ortağı olan Çin'de de devam eden ekonomi yavaşlama ve düşük petrol fiyatları ihracatçı ve ithalatçılar için farklı sonuçların doğurabileceğine dikkat çeken ekonomistler petrol fiyatlarındaki düşüşün ihracat yapan ülkelerde ihracat ve bütçe gelirlerinin kaybına yol açacağına vurgu yapıyor. Petrol fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanan ekonomik zorluklardan dolayı petrol ihracatçılarının bir takım tasarruf tedbirlerinin yanı sıra kısa vadede ekonomide oluşan zararları karşılayabilmek için borçlanabileceği belirtilirken; bölge ülkelerinden Kazakistan ve Azerbayca'nın mali teşviklerle durgunluğu aşma yoluna gidiyor.
Düşen petrol fiyatları Özbekistan ve Türkmenistan'ı daha az etkilemiş görünsede Ukrayna ve Rusya arasındaki krizin aşılması ve petrol fiyatlarının yeniden yükselmesi bu iki ülke ekonomisini olumsuz etkileyeceye benziyor.
Yaşanan süreç Orta Asya'daki petrol ihracatçısı ülkelerin kendi harcama planlarını azaltmak zorunda bırakırken, ithalatçı ülkelerin çoğu da enerji tüketimindeki harcamaların azalmasından dolayı büyük karlar elde etmiş durumda.
Öte yandan Rusya'daki ekonomik kriz ve rublenin değer kaybı, özellikle Rusya ile önemli bir iş gücü ilişkisi olan Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan'a Rusya'dan para transferleri maliyetini düşürürken, dış şoklarla hep karşı karşıya olan petrol ithalatçıları kısa vadeli büyüme sağlamak için mali konsolidasyon uygulanmasında duraklatmayı planlıyor.
Uzmanlar ayrıca petrol ithalatçısı ülkeler, devlet borçlarını azaltmak için az tüketip daha çok tasarruf etmesi konusunda uzlaşırken; ithalatçı ve ihracatçı ülkelerin, aynı derecede ekonomik değişikler mevcut olduğu için, Orta Asya ülkelerinin esnek döviz kuru sistemini oluşturmaları gerektiğini uyarısında bulunuyor.
CİHAN