Dünya basını haberi yorumsuz vermeye özen gösterirken, DTP'nin
terör örgütü
PKK ile bağlantılı olmakla suçlandığına işaret edildi.
Avrupalı
siyasetçilerden de konuyla ilgili önemli değerlendirmeler geldi.
Türkiye-AB Karma
Parlamento Komisyonu
Eşbaşkanı Joost Lagendijk'e göre, Avrupa'daki genel intiba DTP'nin
terör örgütü ile arasına çizgi çizmediği yönünde. Önümüzdeki hafta
Ankara'ya geleceğini belirten Lagendijk, DTP Grup Başkanı
Ahmet Türk'ü, "PKK'ya tavır alın. Yaklaşımınız
Kürtlere yardımcı olmuyor" diyerek uyaracağını açıkladı. Davayı Zaman'a yorumlayan Lagendijk,
Başbakan Tayyip Erdoğan ve
Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in
kapatmaya
itiraz etmelerini anlamlı buluyor. Parti kapatmanın silahlı mücadele isteyen çevreleri güçlendireceğine dikkat çekiyor: "PKK tam da bunu istiyor. Yani Türk devletinin bütün yumurtaları aynı sepete koymasını. Bu, örgütün tuzağına düşmektir. Böylece aşırı Kürt çevreler güçlenecek, ılımlıların sesi kesilecek."
Lagendijk: DTP yönetimine 'PKK'ya karşı tavır alın' diyeceğim
DTP'nin
Meclis'e girmesi hem Türkiye'de hem de Avrupa'da olumlu bir hava estirdi. Sorunların siyasi düzlemde çözümleneceğine dair umutlar yeşerdi. MHP lideri
Devlet Bahçeli,
yemin töreninde DTP'lilerin elini sıktı. Ancak bu pozitif hava kısa sürede dağıldı. DTP'nin PKK'ya karşı tavır almaması tepkilere yol açtı. Terörün tırmanması, gerilimi daha da artırdı. DTP'liler geri adım atmayınca Avrupa devreye girdi.
Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkan Yardımcısı
Hannes Swoboda, DTP'yi provokasyon yapmakla suçladı. İtalya'nın Ankara Büyükelçisi Carlo Marsili, PKK terörünü kınamadıkları için Avrupa'nın hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Avrupa Parlamentosu üyesi Cem
Özdemir, DTP'nin kendi derin devletine teslim olduğunu vurguladı. Bu süreç,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
Abdurrahman Yalçınkaya'nın kapatma
davası açmasıyla noktalandı. Avrupa,
parti kapatmaya karşı ancak DTP'yi de masum görmüyor. Türkiye-
Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu (KPK) Eşbaşkanı Joost Lagendijk, haftaya Ankara'ya gelecek. Burada DTP Grup Başkanı Ahmet Türk ile görüşmeyi planlıyor. Lagendijk, Türk'e PKK ile aralarına mesafe koymaları gerektiğini bir defa daha ileteceğini söylüyor. Lagendijk'e göre Avrupa'daki genel intiba DTP'nin terör örgütü PKK ile arasına net bir çizgi çizmediği yönünde. DTP'nin PKK'ya yaklaşımını "son derece müphem" buluyor. Lagendijk, "Böylesi muğlak bir yaklaşım
Kürtlere yardımcı olmuyor. PKK konusunda çok daha net olmaları gerekir. Türk'e parti kapatılmasına karşı olduğumu söylerken PKK'ya karşı net tavır alın diyeceğim." şeklinde konuşuyor.
Lagendijk, DTP'yi kapatmanın PKK'nın tuzağına düşmek anlamına geldiği görüşünde. Bunun çözüm olmayacağı gibi silahlı mücadele isteyen terör çevrelerini güçlendireceğini savunuyor. Bu noktada Başbakan Tayyip Erdoğan ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in kapatmaya itiraz etmelerini "Çok mutlu oldum." şeklinde değerlendiriyor. Lagendijk, şöyle devam ediyor: "PKK tam da bunu istiyor. Yani Türk devletinin bütün yumurtaları aynı sepete koymasını. Bu PKK'nın tuzağına düşmek demektir. Böylece aşırı çevreler güçlenecek, ılımlıların sesi kesilecek."
Dış basın yorumsuz verdi
Kapatma davası,
dış basında da yer buldu.
Amerikan Time dergisinin internet sitesinde DTP, Kürt yanlısı siyasi parti olarak tanıtıldı. DTP'nin Kürtler için daha fazla hak talebinde bulunduğu aktarılırken, siyasi liderlerin DTP'yi terör örgütü PKK ile bağlantıları olması sebebiyle suçladığı kaydedildi.
İngiliz haber ajansı
Reuters, DTP'nin Kürtlerin haklarını desteklediğini belirtirken, Türklerin çoğunun DTP'yi 'PKK'nın ağzı' olarak gördüğünü vurguladı. Amerika'da yayınlanan
New York Times gazetesi konuyla ilgili kısa bir haber verdi. Davanın Türkiye'nin
Kuzey Irak'a
sınır ötesi harekat yapma ihtimalinin olduğu bir dönemde açıldığına dikkat çekti.
Fransız haber ajansı AFP, DTP milletvekillerinden
Sırrı Sakık'ın "Ülkenin
demokratikleşme ve AB ile entegrasyon sürecinde geriye doğru bir adım. Türkiye, yasaklanan
siyasi partiler mezarlığı oluyor. Kapatmak sorunu çözmez." şeklindeki ifadelerine yer verdi. İngiliz haber kanalı BBC, PKK'nın 1984'ten beri şiddete başvurduğunu ve bunun sonucunda 30.000'den fazla insanın hayatını kaybettiğini aktardı.
Brüksel, Zaman
Meclis Başkanı Toptan: Parti kapatılmasından hoşnut olmam
TBMM Başkanı Köksal Toptan, parti kapatılmasından hoşnut olmayacağını söyledi. Gündem
Çocuk Derneği tarafından düzenlenen konferansta gazetecilerin sorularını cevaplayan Toptan, kapatmanın çözüm olmadığını ifade etti.
Anayasa Mahkemesi'nin en doğru kararı vereceğine inandığını vurguladı. Toptan, Meclis platformu kullanılırken de edilen yemine bağlı kalınması gerektiğini kaydetti. Toptan, "DEP'lilerin Meclis'ten atılması tekrar yaşanabilir mi?" şeklindeki bir soru üzerine de şöyle dedi: "Zannetmiyorum, Türkiye çok gelişti. Geçen süre içerisinde herkes
ders aldı." Ankara, Cihan
Cindoruk, DEP'lilerin Meclis'ten atılmasını kimseye anlatamamış
Meclis, 1994 yılında tarihî bir gün yaşadı. Dönemin Başbakanı
Tansu Çiller'in isteği üzerine 2 Mart'ta 6 DEP'li vekilin dokunulmazlığı kaldırıldı. Ankara DGM Başsavcılığı iddianamesinde, sanıklar vatan hainliği ile suçlanıyordu. DEP milletvekilleri daha sonra 10 yıl cezaevinde yattı. Bir
sivil polisin Meclis'te Orhan Doğan'ı başından tutarak polis otomobiline bildirmesini gösteren fotoğraf olayın sembolü oldu. Avrupa Birliği'nin baskıları sonucu DEP'li milletvekilleri yeniden yargılandı ve serbest bırakıldı. O dönemde Meclis başkanı
Hüsamettin Cindoruk'tu. Cindoruk, dokunulmazlıkların kaldırılmasına karşıydı. Bu sebeple Meclis'e gelen fezlekeyi işleme koymuyordu. Ancak Amerika'ya
tedavi için gittiğinde vekili Yılmaz Hocaoğlu, bunu
gündeme aldı. Cindoruk, Meclis'in bu kararıyla büyük hata yaptığı görüşünde.
Polisin Meclis'e girerek DEP'lileri yaka paça dışarı atmasının Türkiye'nin aleyhine olduğunu kaydediyor. Cindoruk, şöyle devam ediyor: "Ben o sırada Amerika'daydım. Bunu izah edemedim, bunu anlatamadım insanlara. Benim dediğim yapılsaydı ilk seçimde barajı aşamayacak ve
tasfiye olacaklardı. Demokratik metot işletilseydi iyi olacaktı." Cindoruk, silahlı
eylem olmamak şartıyla Meclis kürsüsünde DTP'lilerin düşüncelerini söylemeleri gerektiğini savunuyor. Bunun
bölgeyi rahatlatacağını düşünüyor. Cindoruk, "
Diyarbakır'ın bir köyünde Türkiye Cumhuriyeti'ne itirazı olan bir vatandaşı rahatlatacaktır." ifadesini kullanıyor. Cindoruk, "DTP'nin kapatılmasını örgüt istiyor mu?" şeklindeki soruya ise şu karşılığı veriyor: "Tabii. Onlar mutedil,
anlaşma taraftarı olan milletvekillerinden hoşlanmazlar."
Murat Uçar,
İstanbul
[ Bölgedeki siyasetçiler: Hataları var; ama parti kapatılmamalı ]
Eski CHP Hakkâri Milletvekili Esat Canan: DTP kendi haline bırakılsa biter
DTP'ye
kapatma davası açılmasını demokratik düzen içinde doğru bulmuyorum. DTP'nin yaptığı yanlışlara karşılık partinin kapatılması çözüm değil. Ama bu sürece DTP'lilerin katkısı olmuştur. Halkın kendilerine verdiği görevleri yerine getirmediler. Yanlış politikalar sergilediler. Dava açılmasaydı ve DTP kendi yanlışları ile baş başa bırakılsaydı parti çok zarar görecekti. Çünkü bölge
halkının taleplerini yerine getiremiyor. Ülkenin ve halkın gerçeklerinden uzaklaştılar. Seçimlerde
aday tespitinde yanlış yaptılar. Bu açıdan dava DTP'lileri sevindirmiş olabilir. Parti tabanına 'bakın bizim siyaset yapmamıza izin vermiyorlar' diyerek kaybettikleri tabanı kazanmaya çalışacaktır.
Eski Van Belediye Başkanı Mesut Öztürk: Kapatma, hiç çözüm olmadı
Türkiye'de parti kapatmanın çözüm olmadığını geçmiş tecrübelerden biliyoruz. Sorunu iyi teşhis etmek gerekir. Yaşadığımız sorunların temelinde
demokrasinin bütün kurum ve kuruluşlarımızda oturmaması var.
Şiddetle bir yere varılamayacağını da herkesin bilmesi lazım. Silahların konuştuğu bir yerde aslında DTP hiçbir şey yapamaz. Türkiye silahları susturacak bir potansiyele sahiptir. Türkiye isterse, PKK bir hafta içinde silahları susturur. Bunun için iktidarın ve kurumların özgüvenin olması lazım. Yoksa DTP'yi kapatırsınız, başka bir parti gelir. PKK gider, başka bir örgüt gelir.
Eski HEP Genel Başkanı Feridun Yazar: Demokratik yollar kapatılmamalı
DTP'nin kendine göre hataları var; ama bunlar parti kapatmanın gerekçesi olamaz. Suçlamalar afakî. Parti kapatmanın hiçbir işe yaramadığı artık ispatlanmıştır. Türkiye'de problemler demokratik anlayış içerisinde tartışılmadığı ve çözüme kavuşturulmadığı müddetçe kapatmalar devam eder. İnsanların önündeki demokratik yollar kapatılırsa başka yollar ararlar. Bu çoğu zaman şiddeti tetikler. Demokratik kanallar açık olmazsa bu şiddet maalesef devam eder. Partiler kapatılır, deneyimli siyasetçiler saf dışı bırakılır. Deneyimsiz kişiler gelip siyaset yapar ve aynı sorunlar önümüze gelir. DTP'yi PKK'nın siyasi kolu gibi değerlendirmek ve suçlamak adil değil.
DP Diyarbakır İl Başkanı Galip Ensarioğlu: Ülke, dışarıya karşı mahcup oluyor
Parti kapatmanın hiçbir faydasının olmadığını Türkiye yaşayarak gördü. DTP çizgisindeki dört parti kapatıldı. Farklı siyasi partiler de kapatıldı. Ne oldu? Yerlerine yenileri açıldı. Bu durum,
ülkeyi yurtdışında mahcup etmekten başka işe yaramadı. Parti yöneticileri fikirlerini açık ve özgürce açıklamalıdır. Hiç kimse kendi doğrusunu başkasına zorla kabul ettiremez. İnsanlar konuşabilmeli. Konuşulmadığı zaman
tehlike doğar. Partilerin kapatılmasında
hakem ancak halktır. Cezayı hakim ve savcılar değil, halk verir.
Eski DEHAP milletvekili adayı Cemil Aydoğan: AB yoluna zarar verir
Dava, demokrasi adına uygun bir adım değil. Avrupa Birliği'ne giden yola zarar verir. Biz bunu tasvip etmiyoruz. Demokratik çözümler dahilinde kararların alınmasını istiyoruz. DTP'nin Meclis'teki tutumunu da doğru bulmuyorum. Halk tarafından seçilen partinin halkın isteği doğrultusunda halka yönelik hizmetler yapması gerekir. Zaten son seçimde Güneydoğu'da halkın AK Parti'ye gösterdiği teveccüh DTP'yi marjinal duruma düşürmüştür.
Eski Diyarbakır Milletvekili Muhsin Koçyiğit: Şiddet yoksa, kapatılmamalı
Parti kapatma sorun çözmüyor. Bugüne kadar kapatılan partiler isim değiştirerek aynı yönetim ve ideolojiyle yeniden açıldı. Partilerin kapatılması, demokratik bir ülkeye yakışmaz. Sorunları da bu yöntemle çözemezsiniz. Şiddet olmadığı müddetçe fikri ne olursa olsun partilerin kapatılmaması gerekir.
ZAMAN