Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının ardınan yapılan ilk tepkiler... ANAYASA HUKUKU PROFESÖRÜ ERGÜN ÖZBUDUN: MECLİS'İN YETKİSİ GASPEDİLDİ Anayasa Hukuku profesörü Ergün Özbudun, kararla ilgili açıklamalarda bulundu: 1982 anayasası döneminde ilk karar. 1982 anayasası şekil denetiminin ne olduğunu da açıkladı ve 3 bakımdan sınırladı. Türkçe bilen herkes sınırlıdır kelimesinin anlamını anlamaktan aciz değildir. Anayasanın hiçbir yerinde açık ya da zımmi değiştirelemezlik yok. Anayasa Mahkemesi, anayasal ilkelerini aştı. Onun kapsamadığı bir inceleme yaptı ve esas incelemesi yaptı. Şekil incelemesi değil apaçık bir esas incelemesidir. Anayasa Mahkemesi, anayasanın kendisine yasakladığı bir yetkiyi kullanmıştır, ancak yetki gaspı olarak ifade edebilirim. Yeni bir boyut katacaktır anayasa tartışmalarına. Yüce mahkemenin menfaatlerine zarar gelmesine neden olabilecektir. Bir bakıma yasama organının da yerine geçmiştir, hatta kurucu organın yerine geçmiştir. Bunun pratik anlamı şudur: Bundan sonra anayasa mahkemesi onayı olmadan hiçbir anayasa değişikliği yapılamaz. 2. maddede sayılan cumhuriyetin nitelikleri yoruma açık ve o kadar genişki, bunlarla ilişkisi kurulamayacak bir anayasa değişikliği tasavvur etmek güç. Her değişikliği bunlardan biriyle ilişki kurabilirsiniz. Pratik sonucu şu: Bundan sonra TBMM'nin anayasayı değiştirme iktidarı yoktur, bu iktidar anayasa mahkemesine tevdi edilmiştir. Batı da bunun örneği var mı bilmiyorum, bilen varsa bize de göstersin memnun oluruz. PROF.DR YILZDIZHAN YAYLA: MAHKEME, TBMM İRADESİNİ YOK SAYDI Anayasa Mahkemesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bu konuda iradesi olmadığı sonucunu çıkardı. Gerekçede bunu yazdılar mı bilmiyorum. Ama kafalarında böyle birşey olması lazım. TBMM'nin böyle bir iradesi yok, olamaz. STAR GAZETESİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ MUSTAFA KARAALİOĞLU: BU KARAR, DEMOKRASİYE BİR SALDIRIDIR Star Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Karaalioğlu : İnsanlar bu kararın CHP'nin istediği gibi çıkacağını biliyordu. 367 kararında insanlar inanmasa da verdi. Bu korelasyon, bugünkü durumun açıklaması anlamında önemli. Anayasa Mahkemesi'nin buna yetkisi yok. Şekil olarak 411 milletvekilinin oy verdiği bir karar. 367 kişi oy verse de yeterdi. 2 gün görüşmeler yapılmış. Şekil tamamlanmış. Toplumsal destek de belli. Anketlerde yüzde 80'lerde destek çıkıyor. 2 muhalefet bir de küçük parti destek de vermiş. Demokrasinin tüm gerekleri yerine gelmiş. Demokrasiye karşı bir saldırıyla karşı karşıyayız. Bunun Anayasa Mahkemesi'yle bir alakası yok. Sözleşme bozulmuş durumdarır. Bundan daha vahim bir şey olamaz. CHP GENEL BAŞKANI DENİZ BAYKAL: GÖNÜL İSTERDİ Kİ CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, kararla ilgili şunları söyledi: Hukuki bakımından çok önemlidir. Anayasamızın değiştirilemez maddelerine yönelik maddeleri için Anayasa Mahkemesi'nin 2. 4. 148. maddelere dayalı olarak bu kararı aldığını ifade etmiştir. 2. madde Türkiye Cumhuriyetinin niteliklerini belirleyen maddedir. 4. madde 2. maddenin değiştirilemez olduğunu belirler. 148. madde ise Anayasa Mahkemesi'nin yetkilerini ortaya koyan bir maddedir. Anayasa Mahkemesi bu maddelere dayanarak karar almasının, Anayasa değişikliğine ilişkin süreç açısından da çok önemli bir karardır. Bunun çok önemli siyasi ve hukuki sonuçları olacaktır. Gönül isterdi ki böyle bir karara dayanmasın. Biz bunun yanlış olacağını toplumda gerginliğe yol açacağını açıklamıştık. MHP GENEL BAŞKAN YARDIMCISI FARUK BAL: KARAR SAYGI DUYUYORUZ MHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Bal, Anayasa Mahkemesi'nin başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin anayasa değişikliğini iptal etme yürürlüğünü durdurma kararına saygı duyduklarını belirtti. TAHA AKYOL: BU KARAR HUKUKA VE ANAYASA’YA AYKIRIDIR Milliyet yazarı Taha Akyol, bu karar hukuka aykırı ve Anayasa'ya aykırıdır. Bu kararın esas bakımından dayandığı inceleme Anayasa Mahkemesi, Anayasa'ya ek kararlar değerlendirmeler yapamaz. Bu şartları değiştirmek Meclis'in insiyatifindedir. Şekil koşullarına ek şartlar koşullar getiremez. 2, 4 ve 148. maddelere dayanılır. DOÇ.DR.SERAP YAZICI: KARAR HUKUKİ DEĞİL SİYASİDİR Hukuki bir kakar olmamıştır, siyasi bir karar alınmıştır. Anayasa Mahkemesi, siyasi bir organ değildir. Ancak hukukun uygunluğu denetimini yapabilir. Bu kararı üzüntü ile karşıladım. Bu karar 367 kararını çağrıştırıyor. İstisna hükümleri ise ancak daraltıcı yorumlara tabi kalabilirler. Burada bir istisna kuralı ile karşı karşıyayız. Anayasanın tüm hükümleri değiştirilebilir. Bunu istisnası ilk 3 madde değiştirilemez. Bunu genişletmek suretiyle yorumladığımız zaman, çok tuhaf bir tablo çıkar. Çünkü Anayasanın her hükmü hemen hemen dolaylı bir biçimde ikinci madde ki kavramalarla ilişkilendirilebilir. Bu mantığı kabul edersek tali kurucu iktidarın hiçbir biçimde anayasayı değiştiremez. CHP GENEL BAŞKAN YARDIMCISI ONUR ÖYMEN: MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, Anayasa Mahkemesi'nin kararını memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı. ANAYASA MAHKEMESİ'NDEN YAPILAN AÇIKLAMA: ''9 Şubat 2008 günlü 5735 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına dair Kanun'un 1. ve 2. maddeleri, Anayasa'nın 2, 4. ve 148. maddeleri gözetilerek iptal edilmiştir. Ayrıca yürürlüğü de durdurulmuştur.''