Anamuhalefet sürecini gerilim politikasıyla sürdüren Deniz
Baykal liderliğindeki parti, 3 Kasım'daki
oy oranını çok az bir farkla geçebildi.
Seçim hesaplarını '
AK Parti'nin tek başına
iktidar olamaması' üzerine kuran
CHP'nin, MHP ile
koalisyon kurarak iktidarın büyük ortağı olma planı da tutmadı. CHP, resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 20 oranında oy aldı.
Sonuçlara göre CHP-DSP
ittifakı solda istenen sinerjiyi
doğurmadı. 2002 genel
seçimlerinde CHP, DSP ve YTP'nin toplam oy oranı yüzde 21,7'yi buluyordu. YTP'yi bünyesine katan CHP, DSP ile ittifak yapmasına rağmen soldaki toplam oyun yaklaşık yüzde 1,5 oranında azalmasını önleyemedi.
Murat Karayalçın liderliğindeki SHP de soldaki oyların bölünmemesi amacıyla bu seçimlere girmemişti. CHP'nin aldığı yüzde 20'lik sonuç, sol partilerin
siyaset tarihindeki en düşük oy oranı olarak kayıtlara geçti. Türkiye'deki sol partilerin 1983'ten bu yana yapılan seçimlerde aldıkları
oy oranları şöyle: 2002 yüzde 22, 1999 yüzde 32, 1995 yüzde 25, 1991 yüzde 32, 1987 yüzde 33, 1983 yüzde 30.
Doğu ve G.Doğu'da hayal kırıklığı
CHP'nin çıkardığı yaklaşık 110 millet
vekili içinde Lütfullah Kayalar ve Edip Safter Gaydalı gibi sağın önemli isimleri yer almadı. CHP'nin Kayalar'ın
aday olduğu
Yozgat'taki oyu yüzde 12'den yüzde 11,5'e düştü. Bitlis'te ise yüzde 4,5'lik oran yüzde 8,5'e çıktı; ancak bu sonuç Anavatan'dan
transfer edilen Gaydalı'nın Meclis'e girmesine yetmedi. CHP, geçen seçimlerde Parlamento'ya 2 vekil taşıdığı eski kalesi
Tunceli'den bu kez vekil çıkaramadı. İldeki oy oranı yüzde 24'ten yüzde 17'ye indi. CHP, Doğu ve Güneydoğu'da hayal kırıklığı yaşadı. Geçen seçimlerde
Diyarbakır'dan yüzde 6 oranında oy alabilirken, bu kez oy oranını yüzde 2'ye düşürdü. CHP'nin
Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyelerinden Diyarbakır
Milletvekili Mesut Değer, Muş Milletvekili Şerif
Ertuğrul ve Tunceli Milletvekili
Sinan Yerlikaya bu kez Parlamento'ya giremedi.
Baykal'ın memleketi Antalya'da 2002 seçimlerde yüzde 31 oranında oy alan CHP, bu kez oyunu yüzde 29,5'e milletvekili sayısını 8'den 5'e düşürdü. 2004 yılındaki yerel seçimlerde Antalya'yı CHP'nin elinden alan AK Parti, genel seçimlerde de birinci parti oldu. Baykal, önceki seçimlerde olduğu gibi bu seçimleri de
Ankara'daki evinden izledi. 2002 seçimlerinde 11 ilde birinci parti olan CHP, bu kez 5 ilde en çok
tercih edilen parti oldu. CHP'nin birinci olduğu iller şunlar:
İzmir,
Edirne, Kırklareli,
Muğla,
Tekirdağ.
CHP, nisan ayında yapılan
Cumhuriyet mitinglerindeki kalabalık nedeniyle seçimlere umutlu girmişti. CHP seçmeninin ağırlıklı olduğu ve Türkiye'nin her tarafından otobüsle insan getirilerek yapılan Ankara,
İstanbul ve İzmir mitinglerinde 1 milyonun üzerinde kişinin toplandığı ileri sürülmüştü.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "bindirme kıtalar" diye nitelediği mitinglerde
Tuncay Özkan, Nur
Serter ve
Necla Arat AK Parti'ye ağır eleştirilerde bulunmuştu. Serter ve Arat CHP listelerinden Parlamento'ya girdi. CHP, üç büyük ilde aynı kalabalığı toplayamama endişesiyle buralarda seçim mitingi yapmamıştı. Cumhuriyet mitinglerinin yapıldığı bazı illerde oyu azaldı. İstanbul'daki yüzde 24'lük oy bu seçimlerde yüzde 26'ya çıkarken, Ankara'daki yüzde 27'lik oy yüzde 26'ya düştü. İzmir'de 2002'de alınan yüzde 29'luk oy bu seçimlerde 36'ya çıktı. Mitinglerin yapıldığı diğer illerden Çanakkale'deki oy yüzde 23'ten 25'e çıktı, Samsun'daki yüzde 15'lik oy da bu seçimlerde yüzde 17,5'e çıktı.
36 ilde vekili yok
2002 seçimlerinde 81 ilin 17'sinden milletvekili çıkaramayan CHP, bu kez 36 ilden Parlamento'ya vekil taşıyamadı. Bir önceki seçimde 13 ilde birinci olan CHP, bu kez sadece 5 ilde ipi göğüsledi. Bu illerin tümünün sahil kentleri olması dikkat çekti. CHP listelerinden giren tüm DSP'liler milletvekili seçildi. Seçimlere CHP çatısı altında giren DSP, belirlediği 13 milletvekili adayının tümünü TBMM'ye taşımayı başardı. CHP listelerine sadece 13 ismi kabul ettiği için bazı DSP'liler tarafından eleştirilen
Deniz Baykal, kurmaylarına "Zaten çıkaracağımız ortalama milletvekili sayısı 120. Bunun da 13'ünü DSP'ye verdik, elimizden geleni yaptık." değerlendirmesinde bulunmuştu. DSP'den Parlamento'ya giren milletvekilleri ve seçim bölgeleri şöyle: Mustafa Varol-
Adana,
Emrehan Halıcı-Ankara, Ahmet Tan-İstanbul,
Hasan Erçelebi-Denizli,
Mücahit Pehlivan-Ankara,
Tayfun İçli-
Eskişehir, Ayşe Jale Ağırbaş-İstanbul, Süleyman Yağız-İstanbul,
Hasan Macit-İstanbul, Hüseyin Mert-İstanbul, Hüseyin Pazarcı-
Balıkesir,
Harun Öztürk-İzmir,
Recai Birgün-İzmir.
Yozgat, sağcı adaya da, dağıtılan başörtüsüne de inanmadı
CHP, bu seçimlerde sağın iki önemli ismini aday gösterdi:
İlhan Kesici ve Lütfullah Kayalar. CHP, Yozgat'ta ilginç bir strateji de izledi. Yozgat adayı
ANAP kökenli Kayalar'ın himayesinde başörtüsü dağıtıldı. Kayalar'ın önceki gün düzenlediği mitingde partililer bedava başörtüsünü almak için yarıştı. Ancak Yozgatlılar, başörtüsünü kullanan CHP'ye
prim vermedi. CHP, 2002'de aldığı yüzde 12'lik oranını dahi koruyamadı. Kayalar Meclis'e giremedi.
ZAMAN