Kira ve ev fiyatları spekülasyonlarının önüne geçmeyi amaçlayan "Daha Fazla Konut" adlı paketteki bazı önlemlerin hızla yürürlüğe girmesi beklenirken, bazıları için meclis onayı gerekiyor.
Batı Avrupa'nın en yoksul ülkeleri arasında yer alan Portekiz'de halk, kiraların ve ev fiyatlarının artış hızına yetişemiyor. Son dönemde bu konuda en tepki çeken politikalardan biri "altın vize" uygulaması oldu.
Uygulama, Avrupa Birliği vatandaşı olmayanlara yatırım karşılığında Portekiz vatandaşlığı ve dolayısıyla AB pasaportu sunuyor. Ancak gayrimenkul satın almak da yatırım kapsamında sayıldığından, uygulama ülkedeki ev fiyatlarını ve kiraları arttırmakla eleştiriliyor.
Uygulama, başlatıldığı 2012 yılından bu yana 6,8 milyar euro yatırım çekti ve paranın büyük kısmı gayrimenkule gitti.
Bir yandan konut krizi, diğer yandan AB Komisyonu'nun eleştirileriyle karşı karşıya kalan Costa yeni paket kapsamında altın vize uygulamasının sonlandırılacağını açıkladı. Halihazırda verilmiş altın vizelerle ilgili de açıklık getiren başbakan "Bu vizeler yalnızca mal sahibinin kendisinin ve soyundan gelenlerin daimi ikameti içinse ya da mülk uzun vadeli kiralama piyasasına sürülmüşse yenilenebilecektir." dedi.
Ancak sivil toplum girişimlerine göre, örneğin "Dijital Göçmen Vizesi" gibi zengin yabancıları ülkeye çekmeyi amaçlayan politikalar sürdüğü sürece altın vizenin sonlandırılması soruna çözüm sunamayabilir.
Ekim ayında uygulamaya giren Dijital Göçmen Vizesi uzaktan çalışarak yüksek gelir elde eden yabancılara yerel vergi ödemeden Portekiz'de yaşama ve çalışma imkanı tanıyor. Uygulama başka güney Avrupa ülkeleri tarafından da benimsendi.
Airbnb ve diğer kısa süreli kiralama lisansları
Hükümet yeni paket kapsamında kira artışlarını düzenlemek ve konut sıkıntısını gidermek için yeni mekanizmalar getirdi. Bu mekanizmalar arasında:
- Turizm mülklerini yerel halkın kiralayabileceği evlere dönüştüren ev sahiplerine vergi teşvikleri sunulması,
- Airbnb gibi turizm konaklama tesislerine yeni ruhsat verilmesi, az nüfuslu kırsal alanlar haricinde yasaklanması,
- Devletin boş evleri beş yıllığına doğrudan ev sahiplerinden kiralayarak kira piyasasına sunması gibi önlemler bulunuyor.
Ancak muhalefet bu mekanizmalara eleştirel yaklaşıyor. Sol Blok partisi milletvekili Mariana Mortagua, hükümetin zaten konutlarla ilgili "spekülasyondan yararlanan" ev sahiplerine vergi indirimi sağladığını söyledi.
Sosyal Demokratlar da getirilen önlemlerin mülk sahiplerinin ve işletmelerin haklarına yönelik bir "saldırı" olduğunun altını çizdi.
