Haber-Analiz Moskova
Arif Asalıoğlu
50'den fazla ülkenin savunma bakanı, Ukrayna’ya askeri yardım için Almanya'da kritik bir toplantı yaptı. ABD'ye ait Ramstein Hava Üssü’nde yapılan “Ukrayna Temas Grubu'nun” toplantısı yaklaşık altı saat sürdü. Almanya’nın Leopard tanklarının gönderilmesi netliğini kazanmadı ancak önemli askeri teknik araçlar Ukrayna’ya gönderilecek. Devam eden savaşın kritik aşamasının Ukrayna lehine aşılabilmesi için en az 300 tank ve yeterli miktarda hava savunma sistemleri yardımı gerektiği uzmanların ortak görüşü. Fakat Ramstein toplantısının en önemli sonucunun psikolojik bariyerlerin aşılması ve sanki Avrupa’da Ukrayna savaşını takip eden bir karargaha dönüşmesi diyebiliriz.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Ukrayna'ya daha çok yardım yollanması çağrısı yaptı. Savaşta kritik bir sürece girildiğini belirten ABD’li Bakan, "Çalkantılı zamanlarda buluşuyoruz. Ancak temas grubunun 50'den fazla ülkesi kararlı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'yı işgal ettiğinde bunu hesaplamamıştı. Belirleyici bir andayız. İvmemizi ve kararlılığımızı sürdürmemiz ve daha da derine inmemiz gerekiyor.” dedi. Savaş başladığından beri en fazla yardımı yapan ABD, bu toplantıda 2.5 milyar dolarlık yeni paket açıkladı. Haliyle AB ve diğer ortakların da sorumluluk alması gerektiği yönünde baskı yapıyor.
Leopard tedarikine herkesten onay yok
Almanya Savunma Bakanı Pistorius, ülkesinin yakında Ukrayna'ya Marder zırhlı personel taşıyıcıları ve Patriot hava savunma sistemlerinin yanısıra bir Iris-T sistemi daha tedarik edeceğini ve bu ayın sonunda Ukrayna askerlerine Marder eğitimi vermeye başlanacağını söyledi. “Ukrayna'ya Leopard tankları tedariki konusunda tüm ortakların hemfikir olmadığını, bunu onaylamayanlar da olduğunu' belirten Pistorius, 'Leopard hakkında bir karar açıklayamayacağını, bunun ne zaman olacağını da bilmediğini' dile getirdi.
Ramstein'daki toplantıya çevrim içi bağlanan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, acil şekilde hava savunmasının yanısıra tanklara ihtiyaçlarının olduğunu söyledi. “Fazla zaman kalmadı. Artık kararlı olunmalı" diyen Zelenski, 'bu son yardımların önemli olduğu’ bunun zaferi getireceğini belirterek "Kremlin kaybetmeli” dedi. Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, Leopard tanklarına sahip 15 ülke ile bu tankların Ukrayna'ya transferi konusunu ayrıca görüştüklerini söyledi. Diğer ülkelerin de tedarik etmesi koşuluyla kendilerinin 14 adet Leopard tankı taahhüdünde bulunduğunu belirten Bakan Blaszczak, ancak herhangi bir karar alınmadığını dile getirdi.
Almanya'nın ürettiği Leopard tankları, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, İsveç, İspanya, Çekya, Türkiye ve Macaristan gibi AB ve NATO ülkelerinde bulunuyor. Polonya ve Finlandiya gibi Avrupalı müttefikler, Ukrayna'ya bu tankları göndermeye hazır olduklarını ve Berlin'in onayını beklediklerini ifade etmişti. Ancak Leopard tankları Almanya'da üretildiği için Ukrayna gibi başka ülkelerde kullanılması için Almanya’nın onayının alınması gerekiyor.
Ramstein toplantısından Ukrayna istediğini aldı mı?
Açıklamalara göre Ramstein’deki ABD üssünde Ukrayna ile ilgili temas grubunun sekizinci toplantısı, diğerlerinden daha sonuç verici oldu. Söz verilen destekler iki hafta ile iki ay içerisinde ulaşmasıyla bahar aylarına savaşta yeni bir aşamaya geçilebileceği tahmin ediliyor. Pentagon başkanı "Ramstein formatındaki" toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında, "Belirli bir fırsat penceremiz var: şu andan itibaren, Ukrayna'nın karşı saldırısını bahara kadar başlatma fırsatı var” dedi. Ukrayna silahlı kuvvetlerine yönelik yeni Batı askeri yardımı hakkında konuşan Austin, "bu çok, çok etkili bir paket" ve doğru kullanılırsa Ukraynalıların "başarılı olmasına" izin vereceğini söyledi.
Ramstein’de göze çarpan iki husustan birisi Batı askeri-sanayi kompleksinin tam olarak etkinleştirilmesi oldu. Hem Ukrayna'yı hem de Ukrayna’ya silah veren diğer müttefik ordularını desteklemek için Avrupa'da silah ve mühimmat üretiminde acil bir artış kararı alındı. İkincisi ise Batı’nın Ukrayna’nın yanında durma ve yardım konusunda konsolide olması. Hiç şüphesiz bu gelişmeler Kiev'in bu güne kadar istediği silahların ve mühimmatın tedarikini kolaylaştıracaktır. Ayrıca moral ve motivasyon açısından psikolojik etkisi olacaktır.
Nükleer silahlar yine gündemde
Kremlin’den, ABD ve NATO’nun Ukrayna’ya açıkladığı milyarlarca dolarlık askeri yardımlara ilişkin sert tepki geldi. Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, NATO ve ABD'nin, Ukrayna'ya verdiği destek ve sağladığı silah yardımlarının çatışmalarda bir kısır döngüye yol açtığını söyledi. NATO'nun, Ukrayna'daki savaşa dolaylı veya doğrudan müdahil olduğunu söyleyen Peskov, "Bu gerilimin tırmanmasını sürdürmek için siyasi iradenin devreye girdiğini ve bu meyanda açıklamaları görüyoruz. Böylece Ukrayna'nın savaş alanında kazanacağına dair bir algı oluşturmaya dair dramatik bir yanılgı var. Bu nedenle yukarıya doğru ivme kazanan bir kısır döngüye neden oluyor" ifadelerini kullandı.
ABD tarafından Kiev'e yapılması planlanan tank yardımı hakkında da konuşan Peskov bu durumun Ukrayna için sorun oluşturacağını söyleyerek, "Bunun sonuçları Ukrayna için kesinlikle eksi yönde olacak. Bu tür sevkiyatların ilkesel olarak hiçbir şeyi değiştiremeyeceğini, Ukrayna ve halkı için yeni sorunlar ekleyeceğini sürekli söyledik. Üçüncü ülkelere sevkiyatlarla ilgili hukuki kısıtlamaların da göz önünde bulundurulması önemli. Bu nedenle, tüm sevkiyatlar askeri ürün teslim alan ülkelerin yükümlülüklerine bağlı. Elbette bu süreci dikkatle takip edeceğiz" dedi.
Benzer şekilde Rusya'nın ABD Büyükelçisi Anatoly Antonov, Rus birliklerinin Amerikalılar ve müttefiklerinin Ukrayna'ya sağladığı her türlü silahı imha etmeye hazır olduğunu, Rusya'nın saldırıları cevapsız bırakmayacağını söyledi. Rusya Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill’de Rusya'yı yok etme arzusunun herkes için "dünyanın sonu" olacağı konusunda uyardı. Kirill, Rusya Federasyonu'nun "güçlü silahlara" ve düşmanlara asla teslim olmayan "güçlü insanlara" sahip olduğunu hatırlatarak; ‘aklını yitirmişler buna rağmen Rusya'ya boyun eğdirmeye çalışıyor’ dedi.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev nükleer güç olan Rusya'nın kaybetmesinin nükleer savaş sebebi olabileceğini söyledi. Telegram hesabından yaptığı bir paylaşımla "Zavallılar arasından hiçbirinin aklına şu temel çıkarımı yapmak gelmiyor: Konvansiyonel savaşta bir nükleer gücün yenilmesi, nükleer savaş çıkmasına neden olabilir. Nükleer güçler, kaderlerinin bağlı olduğu büyük çatışmaları kaybetmediler" ifadelerini kullandı.