Robert koleji, kara ruhlar, Yamanlar...
Bu yıl Robert Kolej mezunlarının hepsi yurt dışındaki okulları tercih etmiş, yolları açık olsun! Acaba kaçıncı kuruluş yıl dönümünü kutluyor Robert Koleji?
Hemen cevap vereyim: 150. yıl! Türkiye gibi darbelerin darbeleri izlediği, insan hakları, demokrasi ve hukukun askıya alınıp bütün kurumların zarar gördüğü bazılarının kapısına kilit vurulduğu bir ülkede büyük başarı değil mi?
Kolejin, " himmetli", "mütevelli heyetli" ilginç bir kuruluş hikayesi de var...
Amerikalı eğitimci Dr. Cyrus Hamlin, bir misyonerdi ve Protestan mezhebinin akidelerini yaymak amacıyla İstanbul'a gönderilmişti! Bir okul için kolları sıvadı. Hayırsever işadamı Christopher Rhinelander Robert'in ( NY, Long İsland) verdiği destek sonucu Kolej, 16 Eylül 1863 tarihinde İstanbul Bebek'te eski bir ahşap binada, 4 erkek öğrenci ile eğitime başladı. İlk öğrenciler büyük ölçüde Ermeni gençleri idi. Din eğitimi yanında, mesleki dersler de alıyorlardı.
Kolej, bağışlarla, himmetlerle büyüyor. (Bugünlerde bu faaliyetler terör örgütü kapsamında suç sayılıyor.) 1871'de kız öğrencilere Amerikan Kız Koleji açılıyor. Üsküdar’da bir kampüs arazisi satın alınarak ilk bina yapılıyor. 1914'te Üsküdar’dan Arnavutköy'e daha geniş bir araziye kurulmuş olan kampüse taşınıyor. 1932'de kız ve erkek okulu tek bir müdürün idaresi altında birleşiyor. 1959'da ise; bir mütevelli heyeti idareyi ele alıyor. 1971'de karma eğitime geçiliyor. Aynı yıl Bebek kampüsünde ‘‘Boğaziçi Üniversitesi’’nin temeli atılıyor.
28 Şubat'ta orta kısım kapatıldı
1997 yılında ilköğretimin sekiz yıla çıkmasıyla birlikte Robert Kolej’in orta okulu kapanıyor. Robert Kolej öğrencileri ilk yılı hazırlık sınıfı olmak üzere, beş yıllık lise eğitimi alıyor.
Kolej, iyi eğitim ve başarıları ile adından her dönem söz ettiriyor: Türkiye’de 1892 yılında ilk kez Robert Kolej’de bir öğrenci birliği kurulmuş. 1920'de ilk kez kadınlar için bir tıp okulu başlatılmış. İlk basketbol maçı Robert Kolej’de oynanmış! Kolej diplomasi, politika, iş dünyası, sanat, akademi, eğitim gibi çeşitli alanlarda liderler yetiştirmiş.
Kolej mezunlarının arasında bakın kimler var: Abidin Dino, Ayşe Kulin, Behice Boran, Betül Mardin, Bülent Ecevit, Çiğdem Talu, Engin Cezzar, Genco Erkal, Göksel Kortay, Feyyaz Berker, Halet Çambel, Haldun Dormen, Hüsnü Özyeğin, Cem Karaca, Cem Kozlu, İsmail Cem, Mina Urgan, Nejat Eczacıbaşı, Nuri Çolakoğlu, Orhan Pamuk, Ömer Koç, Perihan Mağden, Rahmi Koç, Rahşan Ecevit, Sedat Ergin, Serdar Bilgili, Sina Akşin, Suna Kıraç, Tolga Örnek, Tosun Terzioğlu, Soli Özel, Şakir Eczacıbaşı, Şenes Erzik, Tansu Çiller.
Neden yazdım bunları?
Türkiye'yi bilim olimpiyatlarında temsil eden en başarılı özel okullardan Yamanlar Koleji'nin tabelasını indirmek için saldıran eli baltalı vandalların fotoğrafı gözümün önünden gitmiyor! Ülkeyi esir alan zihniyetin fotoğrafıdır bu. Şimdilerde dünyanın 170 kusür ülkesinde açılan Türk kolejlerine çökme derdindeler!
1839'dan bu yana bir buçuk asır geçmiş! Martin Van Buren'den Barack Obama'ya bunca başkan içinde, (demokrat, cumhuriyetçi) bir başkan da çıkıp, Robert Kolej'i engellemeye çalışmış mı? Büyükelçisini harekete geçirip, kolejler aleyhine lobi yaptıran var mı? Okulu devlete devredin diye rüşvet dağıtılmış mı?
Tam tersine, kolejlerin açılmasını teşvik etmişler! Kurucu ve destekçilerine vergi muafiyeti gibi kolaylıklar sağlamışlar! Madalyalarla onurlandırmışlar! Biyografilerini yazıp, ders kitaplarında okutmuşlar. Robert Koleji de, Amerika'nın ülke dışındaki en eski okulu olmuş!
Bilmiyorum Robert Koleji ve diğer Alman, İngiliz ve Fransız okulları, bu eğitim katilleri hakkında ne düşünüyor? Mezunları hep Türkiye dışını tercih ettiğine göre onlar da endişeliler! Bazı havuz medyası tetikçileri, okulun arazisini diline doladı; bazı mezunlardan hareketle, okulu 'ajan yuvası' ilan etti! Gezici olmakla suçladı! Hizmet hareketi yokken her kötülüğün kaynağını Amerika/İsrail görüyorlardı! Kitleleri böyle böyle zehirlediler! Ama Batı menşeili okullara dokunmanın Amerika'yı karşılarına almak olduğunu da bilirler!
Umalım, ülkeyi esir alan eğitim düşmanı zihniyet, bütün kaliteli okulların kapısına dayanmaz. Yamanlar, Samanyolu ve Aziziye gibi son 30 yıldır Türkiye'nin eğitimdeki yüz akları kaldıkları yerden yollarına devam eder!
Ali Emir Pakkan