Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde (GKRY) en az 2 milyon euro yatırım yapanlara vatandaşlık ve Avrupa Birliği (AB) genelinde vizesiz seyahat hakkı verilmesini sağlayan “Altın pasaport” uygulaması gündem olmaya devam ediyor.

Rum yönetimi, 2004’ten bu yana AB’de yer alan ve en az 2 milyon euro değerinde ülkeye yatırım yapanlara sağladığı vatandaşlık ve AB genelinde vizesiz seyahat garantisi veren uygulamanın askıya alınacağını duyurdu. Söz konusu karar, El Cezire’nin bu uygulamayı üst düzey devlet yetkililerinin kötüye kullandığını görüntülemesinin ardından geldi.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi yasalarına göre suç kaydı olan bir yabancıya vatandaşlık verilmemesi gerekiyor ancak Rum yönetimi bu kriteri göz ardı ediyor. El Cezire muhabiri, Güney Kıbrıslı yetkililerin bu uygulamayı kullanarak sabıkası olan Çinli bir iş insanına yasalara aykırı pasaport vermeye çalışırken görüntüledi.

Sabıkası bulunan Çinli bir iş adamının aracısı kılığına giren El Cezire muhabirinin gizli çektiği görüntülerde, muhabirin suç kaydı olan Çinli iş adamına pasaport almak istediklerini belirtmesi üzerine Güney Kıbrıs’ın Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’den sonra 2 numaralı yetkilisi olan Meclis Başkanı Demetris Syllouris ile milletvekili Hristakis Ciovanis’in de bu konuda yardımcı olacaklarını söyledikleri ifade edildi.

“Adımı kesinlikle kullanmayın” diyen Meclis Başkanı Syllouris, İçişleri Bakanı’nı çağırıp pasaport konusunu halledeceğini belirtiyor. Ayrıca, Rum Avukat Andreas Pittacis'in de “Suçlu yatırımcıların adları değişir değil mi?” yönündeki soruya, “Elbette ismini de değiştirebiliriz, burası Kıbrıs” cevabını verdiği görülüyor. AKEL Milletvekili Hristakis Ciovanis de görüntülerde yer alan diğer bir isim oldu.

Gizli çekimlerin ortaya çıkmasından sonra Rum Bakanlar Kurulu acil toplanarak yatırım karşılığı verilen vatandaşlık hakkı uygulamasının askıya alınacağını aktarırken Rum muhalefeti de Meclis Başkanı Syllouris’i istifaya çağırdı.

Avrupa Birliği’nin (AB) de verilen pasaportlarla ilgili Rumlara ceza vereceği kaydedilirken, DİKO Genel Başkanı Nikolas Papadopulos da Meclis Başkanı Syllouris’in derhal istifa etmesi gerektiğini söyledi.

Yatırım karşılığında pasaport verilmesinin kaldırılmasını “başka olayların önünü kesme” olarak değerlendiren Papadopulos, yaşanan olayların Kıbrıs Rum ekonomisi üzerinde felakete neden olacağını belirtti. Uygulamanın gelecek ay askıya alınacağı belirtildi.

Skandal sonrasında ilk açıklamasını yapan Rum Meclis Başkanı Syllouris, kendisini savunarak yapılanın casusluk olduğunu öne sürdü. Ayrıca, Güney Kıbrıs’ta yatırımcıların engellenerek KKTC’ye yönlendirildiğini iddia eden Syllouris, tepkiler üzerine yaptığı ikinci açıklamada görevinden istifa edeceğini duyurdu.

Syllouris, hükümetin aldığı karardan sonra “Kıbrıs halkına verilen bu hoş olmayan imaj ve vermiş olabileceği zarar nedeniyle” özür dilediğini ifade ederek 19 Ekim’den itibaren soruşturma tamamlanana kadar görevinden çekileceğini ifade etti.

AKEL Milletvekili Hristakis Ciovanis de milletvekilliğinden, partinin merkez komite üyeliğinden ve diğer tüm birimlerinden istifa ettiğini açıkladı. Ciovanis, AKEL yetkili birimlerinin konuyu şeffaflıkla araştırmasını mümkün kılmak adına istifa ettiğini vurguladı.

Geçtiğimiz yılın Kasım ayında, Malezya devlet fonu 1MDB’den milyarlarca doların kaybolması skandalındaki önemli isimlerden olan Jho Low’un Eylül 2015’te Güney Kıbrıs’tan 5 milyon dolar değerinde mülk satın alarak vatandaşlık aldığı ortaya çıkmıştı. Low’un milyarlarca dolar kara parayı akladığı iddia edilirken şu anda nerede yaşadığı bilinmiyor.

Öte yandan geçtiğimiz yıl AB Komisyonu, AB üyesi ülkelere birlik dışından gelip yatırım yoluyla vatandaşlık alanlar konusundaki araştırmaların sıkılaştırılması çağrısı yapmıştı. AB Komisyonu, programın kötüye kullanılabileceğini söylerken, vergi kaçakçılığı ve kara para aklama için kullanılabileceğini belirtmişti.