ABD, İngiltere ve AB’nin mali yaptırımları sıkılaştırmasıyla birlikte Rus zenginler iş kurmak ve mülk satın almak için farklı ülkelere yönlenmeye başladı. Bu noktada, Türkiye, ‘hoş bir ev sahibi olarak’ ön plana çıktı.
ABD merkezli yayın kuruluşu CNBC, Rus oligarkların Türkiye’ye yönelmesinin ekonomik ve politik etkilerini inceleyen bir analiz yayınladı. CNBC, ilk olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Rus oligarkların yasadışı faaliyetlerde bulunmadıkları sürece Türkiye’ye gelebileceklerini ve burada işlerini yapabileceklerini açıklamalarını hatırlattı. Çavuşoğlu önceki gün yaptığı açıklamada “Rus oligarkların Türkiye'de hoş karşılandıklarını ancak herhangi bir iş yapabilmek için uluslararası hukuka uymaları gerektiğini” söylemişti.
‘ZENGİN RUS OLİGARKLAR TÜRKİYE’DE YATIRIM FIRSATLARI ARIYOR’
Batı’nın yaptırımları sonrası bazı oligarklar hızlı davranarak süper lüks yatlarını yaptırım uygulamayan Türkiye’ye göndermişti. Bu isimler arasında Rusya-Ukrayna görüşmelerinde ‘barış elçisi’ görevini üstlenen Rus milyarder Abramoviç’in de yer aldığı açıklanmıştı.
ABD merkezli CNBC, NATO üyesi Türkiye’nin, zor durumdaki Rus oligarkları ülkesine çekerek, ekonomisini desteklemek için milyarderlerin yatırımlarını aktif olarak teşvik ettiğini öne sürdü. ABD merkezli Reuters haber ajansı da, zengin Rus oligarkların Türkiye’de yatırım fırsatları aradığını yazdı.
‘UZUN VADEDE TÜRKİYE’YE ZARAR VERİR’
Ancak CNBC’ye konuşan Atlantik Konseyi Türkiye kıdemli direktörü ve ABD’nin Ankara Büyükelçiliği eski ekonomi sorumlusu Defne Arslan, “Rus parasını çekmek uzun vadede Türkiye’ye zarar verebilir” dedi. Arslan, Türkiye’nin bu kazanımlarının ‘kısa süreli’ olabileceğini de vurguladı.
CNBC, Türkiye’nin Moskova’yı şiddetle eleştirmesine rağmen, ABD, AB ve İngiltere tarafından uygulanan yaptırımları uygulamadığına dikkat çekti. Türkiye’nin bunun yerine tarafsız bir ‘arabulucu rolü’ne soyunduğu vurgulanan yazıda, bu durumun Rusya ile özellikle enerji, savunma, ticaret ve turizm alanlarındaki yakın ekonomik ve diplomatik bağları nedeniyle oluştuğu vurgulandı.
‘TÜRK EKONOMİSİ İÇİN NİMET’
CNBC, bu durumun Türkiye’yi yaptırım uygulanan Ruslara ait varlıklar için meşru bir yer haline getirdiğini yazarken, Eylül’de büyük bir kriz ile karşılaşan Türk ekonomisi için bu durumun nimet olabileceğini yazdı.
Siyasi risk danışmanlığı Eurasia Group’un direktörü ve Türkiye uzmanı Emre Peker’e göre, Türkiye aktif olarak yaptırıma tabi servet talep etmeye başlarsa Batı toleransı muhtemelen azalacak. Peker, “Yatlarını park ediyorlarsa sorun değil” dedi. “Ancak Ankara, Türkiye’nin
yaptırımlara zemin hazırladığı konusunda oldukça bilinçli olmalı ve bunu önlemek için dikkatli davranmalıdır” ifadelerinde bulundu.
Rus yaptırımlarının ekonomisine halihazırda uyguladığı baskı göz önüne alındığında, Türkiye’nin başka bir yaptırımla karşılaşma riskini alamayacağı hatırlatılan yazıda, Peker’in “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı Türkiye’nin ekonomik durumunu daha da istikrarsızlaştırıyor” ifadeleri de yer aldı.
Londra’daki Türk Büyükelçiliği, CNBC’nin yorum talebine yanıt vermedi.
ERDOĞAN, 2023 SEÇİMLERİ İÇİN KULLANIYOR
CNBC, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin bağımsız bir arabulucu olarak itibarını korumaya hevesli olduğunu belirtirken, bu durumu 2023 seçimleri öncesinde hem yurtiçinde hem de yurtdışında kullandığına vurgu yaptı.
BlueBay Asset Management üst düzey stratejist ve ekonomist Timothy Ash, CNBC’ye verdiği demeçte, “Erdoğan gelecek yılki seçimleri kazanmakla ilgili çaresiz durumda” dedi. Ash, yine de, Türkiye’nin ekonomisini desteklemesi ve siyasi ve ekonomik öfke çekmeden Rusya’dan gelen zenginlik hareketinden faydalanması için fırsatları olduğunu savundu.
