Türkiye ile ticaret faaliyetlerinin yasaklandığı veya kısıtlandığı yazıda, Türkiye'den gelen ürünlerin yüzde 100'ünün incelenmesi isteniyor.

Sınır ihlali yapan Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından Türkiye-Rusya arasındaki ekonomik ilişkilerdeki gerilim tırmanıyor. Rusya Başbakanı Dmitry Medvedev'in, uygulayacakları tedbirlerle Türk ekonomisinin büyük zarar göreceğini açıklamasının ardından, detaylar da gün yüzüne çıkmaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye'ye misilleme niteliğinde ekonomik kararlar içeren kararnameyi imzaladıktan sonra Rusya Federal Gümrük Servisi'nin Rus gümrüklerine gönderdiği yazıda, Türkiye ile dış ticaret faaliyetlerinin yasaklanması veya kısıtlanması ve ithalat ihracat vergilerinin değiştirilmesine dikkat çekiliyor.

Edinilen bilgiye göre Türk malı olan veya Türkiye'den gelen ürünlerin yüzde 100'ünün incelenmesini içeren yazıda, ayrıca Rus gümrüklerinden Türkiye'den gönderilen ürünler için orijinal sertifika istenmesi de öneriliyor. “Tekstil ürünleri tüketici hakları açısından yüksek risk taşıyor.” deniliyor. Ayrıca Türkiye'den gelen veya Türkiye menşeli gıda maddelerine dair risk profillerinin Rus gümrük personeli ile de paylaşıldığı ifade ediliyor.

Son olaylar çerçevesinde Rusya ile Türkiye arasındaki dış ticaret alanında kontrollerin arttığına işaret edilen yazıda “Aşağıda alınan önlemler ve muhtemel yaptırımları bulabilirsiniz.” denildi. Önlem ve yaptırımlarla gümrük kontrolü esnasında yapılacaklar şöyle sıralanıyor: “Gizli bilgiye göre federal gümrük servisi Türkiye'den gelen veya Türkiye menşeli gıda maddelerine dair risk profillerini Rus gümrük personeli ile paylaştı. Bu ürünlerin tamamı gümrük personeli tarafından kontrol edilecektir. İlave kontrol önlemleri ise şöyle: Ürünlerin yüzde 100'ünün gümrük muayenesi. Gözle inceleme, tartma ve mobil inceleme cihazlarıyla muayene. Numune alma. Bilirkişi kontrolü. Beyan edilen gümrük bedelinin kontrolü/konfirmasyonu/teyidi.”

Bunlara ek olarak, gümrük görevlilerinin orijinal menşe şehadetnamelerinin orijinallerini talep edip bunlar üzerinde uzman görüşüne başvurulacağı talimatı bulunan yazıda, “Beyan edilen gümrük değeri ve sınıflandırma kodu personel tarafından kontrol edilirken, ürünler gümrük vergisi ödendikten sonra serbest bırakılır.“ ifadelerine yer verildi. ‘Diğer kontrol önlemleri' başlığı altında ise bebek kıyafetlerini de içine alan Türkiye menşeli giyim ve ev içi kimyasal maddelerini yüksek riskli ürünler olarak sınıflandırıldı.

Rus gıda denetleme kuruluşu, Türkiye menşeli gıda ürünlerine üzerindeki denetimini artırdı. ‘Muhtemel ekonomik yaptırımlar' başlığı altında ise 30 Aralık 2006 tarihli, 281-FZ sayılı, ‘Özel ekonomik tedbirler üzerine' adlı Rusya Federal Kanunu'nun yabancı bir devlet, devlet kurumları veya personeli tarafından işlenen uluslararası haksız bir fiile ya da düşmanca davranışlara karşı yetkililere tanıdığı özel ekonomik tedbirlerin uygulanması hakkına atıfta bulunuyor: “Bu durumda başka tedbirlere ilave olarak aşağıdaki önlemler alınabilir: Dış ticaret faaliyetlerinin yasaklanması veya kısıtlanması. İthalat ihracat vergilerinin değiştirilmesi.” Metinde özel ekonomik tedbirlerin uygulanmasına devlet başkanının karar verdiğine de işaret ediliyor.

Rusya'nın Türkiye'ye uyguladığı ambargolara karşı telafi edici önlemler alacaklarını açıklayan Başbakan Ahmet Davutoğlu, ilk yapacakları işin Rus gümrüklerindeki meyve ve sebzeyi geri çekmek olduğunu söyledi. Bunları başka pazarlara sevk edeceklerini belirten Davutoğlu, Rusya'nın ‘kayıp-kayıp'a doğru adım attığını ifade etti.