Rusya'nın Ukrayna limanlarına giden gemilere potansiyel askeri hedef muamelesi yapacağını açıklamasının ardından buğday fiyatları küresel piyasalarda hızla yükseldi. Avrupa borsalarında buğday fiyatları düne göre yüzde 8'den fazla arttı.
Moskova bu hafta Karadeniz'den tahıl sevkiyatı için güvenli geçişi garanti eden Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, taleplerinin karşılanması halinde tahıl anlaşmasına geri döneceğini söyledi.
Bu talepler arasında Rusya'nın tarım bankasının küresel bir ödeme sistemine yeniden kabul edilmesi de yer alıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada "20 Temmuz 2023 tarihinde Moskova saatiyle 00:00'dan itibaren Karadeniz'den Ukrayna limanlarına giden tüm gemiler potansiyel askeri kargo taşıyıcısı olarak kabul edilecektir" denildi.
Açıklamada "Bu tür gemilerin bayrak devletleri, Kiev rejiminin yanında Ukrayna çatışmasına dahil olmuş sayılacaktır" ifadesi kullanıldı.
Bir Beyaz Saray sözcüsü Rusya'yı sivil gemilere yönelik saldırılardan Ukrayna'yı sorumlu tutmayı planlamakla suçladı.
Rusya Pazartesi günü Tahıl Koridoru Anlaşması'nı askıya aldığını açıklamasının ardından Ukrayna'nın Odesa ve Mikolayiv limanlarına saldırılar düzenlemişti.
Bunun öncesinde Rusya ile Kırım arasındaki Kerç Boğazı Köprüsü Pazartesi günü düzenlenen bir İHA saldırısında hasar görmüş, Ukrayna ordusu saldırıyı kendisinin düzenlediğini ima eden açıklamalarda bulunmuştu.
Rusya'dan Ukrayna limanlarına saldırı
Ukrayna Tarım Bakanı Mikola Solskyi, füze saldırılarının 60.000 ton tahılı yok ettiğini, tahıl ihracat altyapısının önemli bir kısmına zarar verdiğini söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Rusya'yı tahıl ihracat altyapısını kasıtlı olarak hedef almak ve savunmasız ülkeleri riske atmakla suçladı.
Kiev, Karadeniz bölgesindeki diğer ülkeleri kargo gemilerinin güvenli geçişini sağlamak için müdahale etmeye çağırdı.
'Avrupa'nın ekmek sepeti'
Avrupa borsalarında buğday fiyatları Çarşamba günü bir önceki güne göre yüzde 8,2 artarak ton başına 253,75 euro'ya yükseldi.
Mısır fiyatları da yüzde 5,4 arttı.
ABD buğday vadeli işlemleri Çarşamba günü %8,5 artarak Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana en yüksek günlük artışını gerçekleştirdi.
Marex Capital analisti Charlie Sernatinger, bu tür bir tırmanma tehdidinin "hem Rusya hem de Ukrayna'nın Karadeniz'den su yoluyla yapılan tüm tahıl sevkiyatlarını kesebileceğini" ve bunun da savaşın başlangıcındakine benzer bir duruma neden olacağını söyledi.
A/C Trading'in başkanı Jim Gerlach'a göre "Ukrayna'da işler yeniden kızıştı. Orada gerçek bir çatışma yaşanıyor ve kimse bunun ortasında kalmak istemiyor. Orası Avrupa'nın ekmek sepeti ve nakliyeciler geri çekiliyor."
Çarşamba günü Putin Batı'yı tahıl anlaşmasını "siyasi şantaj" olarak kullanmakla suçladı.
Moskova Ukrayna'yı da Karadeniz tahıl koridorunu "savaş amaçlı" kullanmakla suçladı.
Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları toplantısı öncesinde gazetecilere açıklamada bulunan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Tahıl Koridoru Anlaşmasını askıya alan Moskova yönetimini eleştirdi; Rusya'nın büyük bir küresel gıda arzı krizinden sorumlu olduğunu ifade etti.
Borrell, "Bunun dünyada büyük bir gıda krizi yaratacağını biliyoruz" dedi.
Borrell ayrıca Rusya'yı Ukrayna'nın liman kenti Odessa'daki tahıl depolama tesislerini kasten vurmakla suçladı; saldırıların gıda krizini daha da derinleştireceğini söyledi.
Rusya'nın pazartertesi gününden bu yanan Odessa'ya yönelik saldırılarında, Ukraynalı yetkililerin verdiği bilgiye göre 60 bin ton civarında tahıl harap oldu.
