Euronews'in haberine göre; "Her Fransız bir askerdir ve kendisini vatanın savunmasına borçludur" diyen 1798 tarihli Jourdan Yasası, evrensel askerlik hizmeti kavramına öncülük etmişti.
Ancak bundan neredeyse iki asır sonra, eski Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, zorunlu olan askerlik hizmetini kaldırdı.
Chirac, bunun yerine gençlerin yılda bir kez Cumhuriyet değerlerini öğrenebilecekleri bir gün olan "Savunma ve Vatandaşlık Günü"nü getirdi.
Askerlik zorunluluğunun 1997'de sona ermesi Fransa toplumu nezdinde genel olarak kabul görmedi. Zira bu bazıları için tarihe bir hakaretti. Kimileri için de ülkenin dünya meselelerindeki öneminin azaldığının bir itirafıydı.
Profesyonel ordulara geçiş
Keza Avrupa'nın geri kalanı da bunu takip edecekti.
Yüzyılın başında kıta genelinde mecburi askerlik hizmeti son demlerini yaşıyordu.
Politika yapıcılar ordularının sadece profesyonellerden oluşmasını istiyordu.
Balkanların batısında neredeyse yarım yüzyıldır çatışmalar yaşanmadığı için, potansiyel olarak yüz binlerce kişiden oluşan büyük ordular sadece modası geçmiş değil, aynı zamanda pahalı da görünüyordu.
İngiltere, zorunlu askerlik hizmetini 1963'te kaldırmıştı, Belçika 1992'de onu takip etti.
Avrupa'nın büyük bir bölümü, 2004 ile 2011 yılları arasında zorunlu askerliği kaldırdı.
Bununla birlikte Danimarka, Estonya, Finlandiya, Kıbrıs, Yunanistan, Avusturya ve İsviçre zorunlu askerlikten vazgeçmedi. Ama bazı kurallar gevşetildi. Viyana yönetimi, 2006'da askerlik hizmetini altı aya indirdi.
Litvanya, 2015'te (2008 yılında sona erdirdiği) zorunlu askerlik hizmetini kısmen yeniden uygulamaya başladı.
Norveç, 2016'da kadınlar için zorunlu askerlik hizmetini getiren ilk Avrupa ve NATO ülkesi oldu.
İki yıl sonra İsveç, askere alma uygulamasını yeniden yürürlüğe koydu.
Fransa, SNU (Service National Universel) olarak bilinen, 2019'da uygulamaya koyduğu ulusal hizmeti başlattı.
Litvanya Savunma Bakanlığı bu sene ocak ayında, yani Rusya'nın Ukrayna işgalinden bir ay önce, tam zorunlu askerlik konusunda bir çalışma başlattı.
Ukrayna'nın işgali
Vladimir Putin'in saldırı kararı, bir kez daha bu durumu düşünmeye sevk etti.
İlk harekete geçen Letonya oldu.
Temmuz ayı başında savunma bakanlığı 18-27 yaş arası erkeklerin 11 aylık askerlik hizmetini tamamlamaları gerektiğini duyurdu.
Parlamentodan geçmesi gereken yasa tasarısının gelecek yıl yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Letonya Savunma Bakanı Artis Pabriks, "Letonya toplumu, hayatta kalabilmek için askeri eğitim almış ve savaşa katılmaya hazır olan nüfusun oranını arttırmamız gerektiğini anlamalı. Bu, Rusya'nın Letonya'ya istediği zaman saldırma riskini azaltacaktır" ifadelerini kullandı.
Diğer ülkeler de bu politikayı takip edebilir.
Nisan ayında Hollanda Savunma Bakanlığının, askeri pozisyonların dörtte birinin doldurulamadığına dair endişeler üzerine İskandinav tarzı zorunlu askerlik uygulamasını başlatmak amacıyla bir çalışma içine girdiği bildirildi.
