İnsan vücudunun bir iç ısı sistemi ve bir dış ısı sistemi bulunuyor. Mevsimlere göre iç ve dış ısı sistemi ile
vücut kendini dengeler. Hava sıcak olduğu zaman vücut damarlarını genişleterek sıcak havadan etkilenmemeye çalışır. Vücuttaki ısıyı dışarı vermeye çalışır. Dış ortam
soğuk olduğu zamansa damarlar kendini büzüştürür ve organlara daha az kan gider. Havalardaki ani değişiklikler olduğunda ise vücut bu duruma adaptasyon problemi yaşayabilir.
Mevsim geçişlerinde yaşanan ani ısı değişiklikleri vücudun
savunma mekanizmasını zayıflatarak
soğuk algınlığı, nezle ve grip gibi solunum yolu
enfeksiyonlarını artırıyor. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yanı sıra
idrar yolları enfeksiyonlarına ve bağırsak rahatsızlıklarına da çok rastlanıyor. Mevsim değişikliklerinde de bu rahatsızlıkların
tedavi süreci biraz daha uzuyor.
Soğuk algınlığında
halsizlik, tüm vücutta yaygın ağrı, üşüme-titreme, öksürük,
burun akıntısı, bunların yanında çarpıntı şikâyetleri sıklıkla görülür. Özellikle
astım, kronik
bronşit,
hipertansiyon, diyabet ve
kalp yetmezliği gibi kronik hastalıkları olan hastaların bu dönemlerde dikkatli olması gerekir. Aynı zamanda
küçük çocuklar ve yaşlılar da risk grubuna giriyor. Ani hava değişikliklerinin astım hastalarında atakların artmasına da sebep olabiliyor.
Bu dönemlerde
mevsime uygun giyinilmesi, risk gruplarında bulunan kişilerin baş ve
boyun bölgelerini soğuktan korumaları önerilmektedir. Kronik hastalıkları olan hastaların da grip aşısı olması öneriliyor.
Ayrıca bol
sebze-
meyve tüketimi hastalıklardan koruyucu faktörlerden bir tanesidir. Aynı zamanda bol
su tüketimi de önerilmektedir.
C vitamini yönünden zengin olan meyve ve sebzeler tüketilmeli. Yeterli gelmiyorsa uzman tavsiyesi ile vitamin kullanılmalıdır.
Ani ısı değişikliklerinden etkilenmemek için;
Yorucu işlerden uzak durulmalı. İyi dinlenilmeli.
Özellikle yetişkinler 6 saat, çocuklar da yaşına göre 8–10 saat uyumalı.
Bol su tüketilmeli.
Sigara ve alkolden uzak durulmalı.
Özellikle C, B vitamininden, potasyumdan zengin gıdalar, yeşil sebze ve bol meyve tüketilmeli.
Aşırı yağlı gıdalardan kaçınılmalı.
Klimalardan uzak durulmalı.
Eğer bir enfeksiyon geçiriyorsanız, doktorunuzun verdiği antibiyotikleri düzenli ve en az 5 gün kullanın. Çünkü yetersiz kullanıldığında antibiyotikler bakterileri güçlendirerek salgınların daha kolay oluşmasını sağlıyor.
Ani hava değişiklerinden dolayı dışarıda saklanan ürünlerin de çabuk bozuluyor. Bundan dolayı bu dönemlerde bağırsak enfeksiyonu şikayetiyle gelen hastaların sayısında artış gözleniyor. Ayrıca ani ısı değişikliklerinin yaşandığı bu günlerde aşırı sıcak ve soğuk içecekler de tüketilmemesi gerekiyor.
Doç. Dr. Mesut Başak
Sema Hastanesi-Dahiliye
Uzmanı